تنوع دین و مذهب در بین جمعیت ها و ساکنان مناطق؛ سهولت و ازدیاد مهاجرت ها؛ ضرورت و فراوانی مسافرت های شغلی، تحصیلی، تحقیقی و تفریحی و بالمآل اجتناب ناپذیر شدن ارتباط رو به گسترش بین پیروان ادیان؛ و تغییر و گسترش جغرافیای عاطفه و احساس از علل و عواملی است که سؤالاتی از این دست را دغدغه ذهنی، نیاز و مورد ابتلاء مسلمانان بسیار قرار داده است. به همین جهت، تبیین و شناخت حدود آن برای مسلمانی که در معرض چنین مسائلی است امری مهم و یک واجب شرعی است. ...
سه شنبه, ۱۷ دی ۱۳۹۲ - ۱۵:۰
وصل کردن موی دیگران به موی اصلی خود، ابعاد فقهی متعددی دارد. اولین مسأله ای که به ذهن خطور کرده و جای طرح دارد حکم تکلیفی آن و جایز بودن و نبودن نفس چنین کاری است. لزوم و عدم لزوم ستر آن در نماز، یا از نگاه نامحرم، همچنین حکم نگاه نامحرم به آن، به ویژه جواز و عدم جواز نگاه شوهر از فروعات فقهی این موضوع می باشد؛ که نظر امام خمینی ره در باره هر یک را در ادامه ملاحظه می فرمایید. ...
یکشنبه, ۱۵ دی ۱۳۹۲ - ۱۱:۰
سجده را که حقیقت آن نهادن پیشانی بر زمین به قصد تعظیم؛ و حاصلش فنای مطلق است، از نظر فقهی، اقسامی است از قبیل: سجده نماز، سجده سهو، سجده تلاوت، سجده شکر، سجده تذلل و سجده شکر. (مراجعه شود به العروة الوثقی مع تعالیق الامام خمینی قدس سره؛ کتاب الصلاة، فصل فی السجود؛ و کتاب آداب الصلواة امام خمینی ره؛ مقاله اولی، آخر فصل اول) ...
یکشنبه, ۰۸ دی ۱۳۹۲ - ۱۱:۰
انسان به لحاظ جنسیت در واقع یا مرد است یا زن؛ در فقه اسلامی علاوه بر این دو ، عنوان سومی نیز موضوع احکام قرار گرفته است که به آن خنثی گفته می شود و بر دو قسم است خنثی مشکل و غیر مشکل.
شخص خنثی در واقع یا زن است یا مرد، هرچند که احتمال وجود جنس سومی نیز مطرح شده است.
از آن جا که اخیرا امکان تغییر جنیسیت با پیشرفت علم پزشکی فراهم گشته است، این مسأله در فهرست موضوعات مستحدثه قرار می گیرد.
امام خمینی ره موضوع تغییر جنسیت و احکام آن را قریب به پنجاه سال قبل و در دوران مبارزه و تبعید، در پایان جلد دوم کتاب تحریرالوسیله و در ضمن مسائل مستحدثه مطرح فرموده اند. در آن جا تصریح شده است: ...
چهارشنبه, ۰۴ دی ۱۳۹۲ - ۱۱:۰
نیت از شرایط وضو، و وضو از شرایط نماز، و نماز جلوه بندگی حق تعالی و خضوع و خشوع انسان در برابر عظمت و بزرگی آفریدگار یگانه می باشد.
در نیت وضو این بحث مطرح است که آیا وضو گرفتن باید به قصد انجام یکی از غایات آن باشد؟
مقصود از غایات وضو کارهایی است وضو شرط صحت آن است مانند نماز و طواف؛ یا شرط جایز بودن و حرام نبودن آن است نظیر مس آیات قرآن؛ و یا شرط کمال آن است مثل قرائت قرآن و یا شرط برطرف شدن کراهت آن، همانند خوردن در حال جنابت. (رجوع شود به تحریرالوسیله، ج 1؛ کتاب الطهارة، فصل فی الوضوء، فصل فی غایاته) ...
دوشنبه, ۰۲ دی ۱۳۹۲ - ۱۱:۰
ساختن مسجد از مستحبات مؤکد است و اجر زیاد و ثواب عظیمى دارد و در حدیث آمده که پیغمبر (صلّى اللّه علیه و آله) فرمود: «هر کس که در دنیا مسجدى بسازد، خداوند متعال در برابر هر وجب آن - یا فرمود: در برابر هر ذراع آن- به اندازه ای که چهل هزار سال پیموده مى شود، شهر از طلا و نقره و درّ و یاقوت و زمرّد و زبرجد و لؤلؤ به او عطا مى فرماید. (رجوع شود به تحریر الوسیلة؛ ج 1، ص:138؛ کتاب الصلاة، المقدمة الرابعة فی المکان، مسأله 18).
از آن جا که تحقق وقف برای جهات عمومی، موجب زوال و از بین رفتن مالکیت واقف می گردد؛ لذا مسجد به محض مسجد شدن از ملک شخص و اشخاص حقیقی و حقوقی خارج گشته و دیگر ملک احدی نیست. (رجوع شود به تحریر الوسیلة؛ ج 2، ص:68؛ کتاب الوقف، مسأله 67).
در احکام وقف آمده است، واقف به هنگام وقف و در ضمن عقد آن، ...
چهارشنبه, ۲۷ آذر ۱۳۹۲ - ۸:۰
خمس از فروع دین مبین اسلام است. و به قصد قربت و امتثال و اجرای دستور خداوند علیم و عظیم انجام می شود. فرمان خداوند حکیم به آن، در آیه: 41 سوره مبارکه انفال چنین آمده است:
وَ اعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبَى وَ الْیَتَامَى وَ الْمَسَاکِینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ مَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَ اللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ
وجوب خمس، میزان و محل مصرف آن، به حکم الهی و ثابت و غیر قابل تغییر می باشد؛ در حالی که لزوم مالیات و مقدار و چگونگی مصرف آن به تصویب حکومت ها صورت گرفته و به لحاظ ضرورت ها و تناسب نیاز و برنامه ممالک وضع و اجرا می شود. به همین جهت است که اصل و میزان آن قابل تجدیدنظر می باشد. ...
دوشنبه, ۲۵ آذر ۱۳۹۲ - ۱۹:۲۰
اخیراً خبری در خروجی "پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران" با عنوان "روایت مرضیه دباغ از امام خمینی درباره حق طلاق زنان+فایل صوتی" قرار گرفت و توسط دیگر سایت ها نیز به طور گسترده پوشش داده شد، که متضمن موافقت حضزت امام خمینی (س) با "صحت شرط حق طلاق برای زن" و "امکان شرعی خرید و فروش حق طلاق" بود.
از آن جا که امکان داشت، در اذهان عمومی، نقل و انتشار چنین مطلبی از سوی شخص موجه و سایت معتبری، چه بسا قرینه بر صحت تلقی گردد؛ لذا اهمیت موضوع، بر آن داشت تا چگونگی و درستی و نادرستی آن طی مقاله ای مورد مداقّه قرار گیرد؛ که تحت عنوان (نقد فقهی یک خاطره در باره موافق بودن امام خمینی (س) با "خرید حق طلاق" و تبیین دقیق و مستند نادرستی آن) در اختیار سایت جماران قرار گرفت، که انشاء الله تعالی در فرصت مناسب متن کامل آن را جهت تنویر افکار عمومی منتشر می نماید.
بخشی از مطالب مقاله مذکور در ارتباط با سؤال مورد بحث، یعنی موضوع "خریداری کردن حق طلاق از شوهر" و در پاسخ به آن است که در این جا به ارائه همان مطلب با اندک تغییرات بسنده می شود، که شرح آن چنین است:
نظر حضرت امام خمینی (س) در باره "خرید و فروش حق طلاق"
فقهای عظام در کتاب البیع فصلی برای بیان شروط عوضین اختصاص می دهند که در آن شرایط هر یک از "عوض و مُعوَّض" یا "ثمن و مُثمَن" به تفصیل تشریح می گردد.
از مسائلی که در آن فصل معمولا مورد بحث .
شنبه, ۲۵ آبان ۱۳۹۲ - ۱۷:۲۵
آنچه که از سوی ائمه هدی صلوات الله علیهم مورد تأکید و سفارش قرار گرفته، حزن و اندوه خالصانه داشتن به جهت مصائب اباعبدالله الحسین علیه السلام و اهل بیت و اصحاب وفادار آن حضرت و اقامه عزا و اظهار آن است.
مظاهر حزن و شیوه های ابراز و اظهار اندوه نیز یک امر عرفی است که باید به طور عقلائی و متناسب با منزلت و سازگار با مناقب حضرت سید الشهداء علیه السلام و بر پایه فلسفه عزاداری و بر طبق موازین الهی و با در نظر گرفتن بازتاب اجتماعی امور صورت گیرد؛ به بیان دیگر هدف عزادار حضرت امام حسین علیه السلام از عزاداری و برپایی عزای آن ولی خدا، قرب الی الله می باشد؛ و سوگواری نیز امری خارج از مدار تکلیف نیست که با هر انگیزه و به هر شکل و شیوه ای مباح، جایز و روا باشد. ...
یکشنبه, ۱۹ آبان ۱۳۹۲ - ۱۴:۳۵
زن و مرد مسلمان باید نسبت به اداء نماز و روزه که از واجبات بزرگ و مهم الهی اند اهتمام لازم و کافی را داشته و برای قضای نماز و روزه ای که به وقت انجام نداده اند تلاش و اقدام نمایند تا به بعد از مرگ نماند؛ و در این جهت سستی و تهاون و سبک شمردن جایز نیست.
در صورتی که کسی نمازها و روزه هایی که ترک کرده است را در حال حیات خویش به هر دلیلی قضا نکرده باشد و با این حال علائم مرگ را مشاهده نماید به گونه ای که فرصت قضای واجبات بدنی مثل نماز و روزه را نداشته باشد، واجب است که وصیت کند تا بعد از مرگ برای او اجیر بگیرند که آن ها را به نیابت از او قضا کند، مگر کسی که ولیّ (بزرگترین پسر انسان به وقت مرگ) دارد و می داند که او نماز و روزه ها را به طور صحیح قضا می کند؛ پس در این صورت چنین وصیت کردنی واجب نیست.
سؤال مورد بحث ناظر به این است که آیا پسر بزرگ نسبت به نماز و روزه مادر وظیفه ای دارد؟ به عبارت دیگر؛ همان گونه که بر پسر بزرگ واجب است که نمازهایی که پدر نخوانده است و روزهایی که نگرفته است را بعد از مرگ او قضا نماید، آیا در باره مادر نیز چنین وظیفه و تکلیفی دارد؟ یا خیر؟ ...
یکشنبه, ۰۵ آبان ۱۳۹۲ - ۱۷:۲۵
در احکام اسلامی ازدواج بر دو قسم دایم و موقت تقسم شده است. هر گاه برای ازدواج مدت ذکر شود به آن موقت گفته می شود و در غیر این صورت دایمی خوانده می شود.
ازدواج دایم و موقت در عین حال که در برخی از احکام مشترک هستند اما در برخی نیز با یک دیگر متفاوت هستند، مثلا در ازدواج دایم زن و شوهر از همدیگر ارث می برند و نفقه زن بر عهده شوهر است و بیرون رفتن زن از منزل نیز باید با اجازه شوهر باشد؛ اما در ازدواج موقت چنین نیست.
در احکام ازدواج موقت آمده است که مدت و زمانی که زن و مرد برای "زن و شوهر بودن خویش" در نظر می گیرند باید عاری از ابهام بوده و به طوری که از کم و زیاد شدن محفوظ است مشخص و معین بوده و در عقد ازدواج بیان و ذکر شود؛ پس اگر از روی عمد یا فراموشی عقد بدون ذکر مدت خوانده شود، عقد جاری شده بی اثر نمی شود بلکه ازدواج موقت مورد نظر آنان باطل گشته و ازدواج دایمی شکل می گیرد. متن فتوای امام خمینی (س) در تحریر الوسیلة؛ ج 2، ص: 290 در این باره چنین است: ...
دوشنبه, ۲۹ مهر ۱۳۹۲ - ۱۶:۵۰
ازدواج در نزد هر قوم و ملتی مطابق و متناسب با باورها و فرهنگ و سنن آن ها آداب و ترتیبات خاصی دارد که با تحقق و اجرای آن زن و مرد در ابعاد مختلف از جمله در زمینه غریزه و رفتار جنسی، در قبال جامعه و یک دیگر متعهد به حقوق و مسؤلیت ها و محدودیت هایی شده و بر اساس آن زن و شوهر می گردند.
اسلام نیز به این امر بهای لازم را داده است؛ شارع مقدس با واقع بینی و شناخت عمیق از انسان و نیازهای وی و خطرات و آفاتی که از این حیث در مسیر سعادت او وجود دارد، مقررات و احکام و آیینی در باره ازدواج برای پیروان خود قرار داده است که در فقه اسلامی بررسی و بیان می گردد.
از جمله موضوعاتی که در فقه محل بحث های فراوان و گسترده است، موضوع صحت و کفایت معاطات در تحقق عقود است. این بحث در مورد عقد ازدواج نیز مطرح می باشد که معمولا در کتاب نکاح نسبت به آن اظهار نظر می شود.
معاطات در جایی است که طرفین عقد، به جای انشاء ایجاب و قبول با لفظ و گفتار خاص که به آن انشاء لفظی می گویند، آن را با انجام فعل و عمل متناسب با آن عقد، ایجاد نمایند. مثلا ...
چهارشنبه, ۲۴ مهر ۱۳۹۲ - ۲۱:۴۰
به دست آوردن شناخت سودمند و دانش کافی نسبت به هر امر مؤثر در زندگی و مرتبط با سرنوشت انسان، چیزی نیست که ارزش و اهمیت آن قابل کتمان و چشم پوشی باشد.
روشن است که مقصود از بررسی ها و تحصیل شناخت، رسیدن به واقعیت ها و در پیش گرفتن مسیر درست زندگی و اتخاذ تصمیم صحیح در امور شخصی و اجتماعی است؛ و چنین قصدی حاصل نمی شود جز به این که انسان از راه های درست و مؤثر، روش های قابل اعتماد و مسیر های کم خطر به دنبال تحصیل شناخت مفید برآید، نه شیوه هایی که بسترساز انحطاط و چه بسا موجب گرفتاری های جبران ناپذر می گردد. اگر چنین نباشد نقض غرض بوده و انسان هرچه پیش رود گرفتارتر گشته و از مقصد دورتر خواهد افتاد و رسیدن به سعادت و نیل به آرزوها را دشوارتر خواهد یافت.
در حالی که عرف و شرع از تلاش های سالم و غیر مخاطره آمیز برای کسب آشنایی حمایت نموده و با آن همراهی دارد، این پندار که راه شناخت منحصر به ارتباط پنهانی و به دور از چشم خانواده ها و بدون حمایت آنان است، اندیشه ای خطرساز و تصوری به دور از واقعیت است.
کسی که فکر ازدواج با دیگری را در سر دارد اگر در این جهت جدی و صادق باشد ...
سه شنبه, ۲۳ مهر ۱۳۹۲ - ۱۱:۲۵
کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است از کارهایی باید اجتناب نماید که به آن ها محرمات احرام گفته می شود.
تکالیفی که بر پایه احترام حرم، کرامت مکه و عظمت کعبه، حقیقت احرام و فلسفه حج و عمره و در جهت تعالی معنوی ضیوف الرحمن بر عهده آنان قرار گرفته است.
و آن بر سه قسم است: محرمات مختص مردها، محرمات مختص زن ها و آن چه که مشترک بین زن و مرد است.
و اما کارهایی که ترک آن ها در حال احرام فقط بر مردها واجب می باشد، چهار تا است:
اول: پوشیدن لباس و هر چیز دوخته براى مردان ؛ مانند پیراهن و شلوار و مانند این ها، حتی پوشیدن چیزى که شباهت به دوخته داشته باشد مثل پیراهن بافته شده و یا از نمد درست شده است هم جایز نیست. ...
دوشنبه, ۱۵ مهر ۱۳۹۲ - ۹:۳۲
نیّت از واجبات هر عبادتی است و حقیقت آن عبارت است از قصد انجام عمل.
به زبان آوردن نیّت عبادت، لازم نیست زیرا نیّت عمل قلب است نه زبان، کما این که اخطار قلبى نیت نیز واجب نیست؛ یعنى آوردن عمل در فکر و حاضر کردن آن در خاطر، به این که مثلا در فکر و خزانۀ خیال خود، این معنى را مرتّب نماید که مثلا، فلان نماز را جهت فرمانبرى امر خدا مى خوانم.
پس هیچ یک از این امور لازم نیست بلکه صرف التفات داشتن و وجود داعى و انگیزه کفایت مى کند.
داعى آن است که انسان اجمالا اراده اى داشته باشد که او را به صدور فعل و انجام عمل وادار مى کند، اراده ای ناشى از مقاصد و اهدافى که انسان را از ساهى و اشتباه کار بودن یا غافل و بى توجّه بودن خارج می کند و عمل او را جزء کارهاى فاعل مختار قرار می دهد، مانند سایر اعمال ارادى و اختیارى انسان. ...
یکشنبه, ۱۴ مهر ۱۳۹۲ - ۱۴:۴۵
حج بذلی آن است که شخص بی زاد و راحله با بذل و کمک مالی دیگری به حج رود، به نحوی که تمام یا قسمتی از هزینه حج و مخارج عائله او از سوی شخص یا اشخاص دیگر پرداخت شود.
فتوای امام خمینی ره در باره حج بذلی و بعض شرایط آن در صفحه: 377 جلد اول تحریر الوسیلة چنین آمده است:
«مسألة 30- لو لم یکن له زاد و راحلة و لکن قیل له: «حج و علیّ نفقتک و نفقة عیالک» أو قال: «حج بهذا المال» و کان کافیا لذهابه و إیابه و لعیاله وجب علیه، من غیر فرق بین تملیکه للحج أو إباحته له، و لا ...
شنبه, ۱۳ مهر ۱۳۹۲ - ۱۰:۴۵
آن گاه که انسان عاقل به بلوغ می رسد در حقیقت به وادی تکلیف و دوران زندگی و رفتار مسؤولانه قدم می گذارد. دوره ای از عمر که دیر یا زود بدون هیچ اجحافی مورد ارزیابی دقیق خداوند متعال قرار خواهد گرفت.
همان گونه که قرآن حکیم در کریمه 40 سوره نساء بدان اشاره نموده و می فرماید: إِنَّ اللَّهَ لاَ یَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَ إِنْ تَکُ حَسَنَةً یُضَاعِفْهَا وَ یُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْراً عَظِیماً.
کسی که خود را در برابر خالق عظیم مسؤول و مکلَّف می بیند و پیام «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْئُولُونَ» (صافات آیه 24) را به گوش جان شنیده و به فکر روز پاسخ گویی است، ناگزیر از در پیش گرفتن مسیر طاعت و بندگی و رضای خداوند عزیز است.
چنین شخصی لاجرم در پی کشف و شناخت وظایف بر آمده و در این مقصد یا بر دانش و سرمایه علمی و توان حرفه ای خویش اگر داشته باشد تکیه می نماید و یا به تعهد و مجاهدت علمی و یافته ها و استنتاج های فنی شخصی اعتماد می کند که او را در بین مردان این میدان، کارکشته ترین و حرفه ای ترین و به اصطلاح اعلم آنان می داند. ...
دوشنبه, ۰۸ مهر ۱۳۹۲ - ۱۲:۱۵
ازدواج که در اسلام از مستحبات مؤکد می باشد، جواز و صحت آن مشروط به شرایطی است.
بعضی از آن ها به نسبت به زن و مردی است که می خواهند ازدواج کنند؛ به عیارت دیگر از نظر شرعی هر زن و مردی مجاز به ازدواج با هم نیستند، بلکه اسلام در این باره هم کفو بودن زوجین را مطرح و لازم دانسته است. همان گونه که در خبر آمده است: مسلمان همتاى مسلمان، و مؤمن همتاى زن مؤمنه مى باشد و بعضى از مؤمنین با بعضى دیگر هم کفو مى باشند.
بر همین پایه است که شروطی مانند مسلمان بودن مرد در ازدواج با زن مسلمان؛ و غیرکتابیه نبودن زن در ازدواج موقت مرد مسلمان با او، از شروط جواز و صحت ازدواج شمرده شده است.
یکی از مسایلی که در همین رابطه پیرامون آن در فقه بحث می شود ازدواج زن و مرد شیعه با پیروان دیگر فرق و مذاهب اسلامی است.
روشن است که مسایل و ملاحظات فراوانی پیرامون چنین ازدواج هایی وجود دارد که آن ها را از ابعاد مختلف قابل بررسی و و شایسته تحقیق می نماید.
موضوعاتی از قبیل؛ نقش اختلافات عقیدتی و مذهبی در کنار تفاوت آداب و رسوم و فرهنگ ها و تأثیری که در زندگی مشترک بر جای می گذارد، و معظلاتی که انسان شیعی به ویژه زن شیعه مسلک در زندگی با پیرو سایر مذاهب اسلامی در زمینه های گوناگون با آن ها مواجه و روبرو می باشد. ...
پنجشنبه, ۰۴ مهر ۱۳۹۲ - ۹:۵
غسل جنابت فی نفسه مستحب است لیکن از آن جا که صحت عبادت هایی نظیر نماز، روزه و طواف؛ و جواز اموری مانند مس آیات قرآن و توقف در مساجد منوط و مشروط به آن است، از این حیث جزء غسل های واجب شمرده می شود.
این غسل که در پی خروج منی و یا مقاربت و زناشویی بر عهده زن و مرد می آید و بدون پیش آمدن یکی از این دو سبب معقول و منشأ اثر نیست، گاه از روی احتیاط نیز انجام می شود.
از خصوصیات و احکام غسل جنابت آن است که کفایت از وضو می کند و با آن می توان هر عبادت و عملی که نیاز به وضو دارد را انجام داد.
واضح و روشن است که کفایت از وضو در صورتی است که غسل جنابت به واسطه سبب قطعی انجام شده باشد نه از روی احتیاط.
با توجه به این مقدمه، سؤال این است که:
این درست است که برای انجام دهنده غسل جنابت وضو گرفتن لازم نیست و همان غسل کفایت از وضو نیز می کند اما اگر بخواهد قبل از ارتکاب عملی که مبطل وضو است وضو بگیرد چطور؟ این عمل چه حکمی دارد؟
آیا همانند تجدید وضو یعنی وضو گرفتن کسی که وضو دارد، جایز است و مستحب؟ یا که این مورد روایت و حکم خاص داشته و ممنوع و حرام می باشد؟ ...
یکشنبه, ۱۰ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۶:۱۰
غریزه و کشش جنسی از واقعیت های غیر قابل انکار وجود آدمی است که نه می توان آن را نادیده گرفت و نه رها کردن آن با سعادت انسان و مصالح جامعه بشری سازگار است.
همین نگرش است که ضابطه مند بودن آن را می طلبد و آن را توجیه و ضروری می نماید. و به همین جهت قانون مندی غریزه جنسی همواره و در همه زمان ها و در بین همه ملت ها در قالب ازدواج بروز و ظهور یافته است.
اسلام نیز به اقتضای جامعیّتی که از آن برخوردار است و خاتمیّتی که دارد از اهمیت ازدواج و نقش و تاثیر سازنده احکام واقع بینانه مربوط به آن در تربیت و حفظ سلامت جسم و جان انسان و رشد و تعالی اجتماع غفلت نورزیده است.
در این راستا تشریح و بیان درست احکام شرعی مربوط به روابط زناشویی به حدی مهم می نماید که اولیای دین علیهم السلام در بیان آن در کنار ایماء و اشاره گاه از صراحت لهجه نیز سود جسته اند.
داشتن اطلاعات کافی و آگاهی درست نسبت به دستوراتی که دین در این زمینه ارائه نموده است، زن و مرد مسلمان را در بسیاری از موارد و مواقع از غلطیدن در ورطه احساس دوگانگی بین عقیده و عمل، احساس گناه کشنده و بی مورد و قرارگرفتن بر سر دو راهی تمایلات غریزی و گرایشات مذهبی رهایی می بخشد. و همین امر موجب بیشتر شدن آرامش روانی و تعادل در رفتار و به تبع آن افزایش بردباری و قدرت تحمل و مدارا در روابط خانوادگی می گردد. ...
شنبه, ۰۲ شهریور ۱۳۹۲ - ۷:۴۵
مو زدایی کامل بدن توسط شخص دیگر چون مستلزم نگاه به بدن شخص ... دیگری است، تابع احکام نگاه می باشد.
چهارشنبه, ۳۰ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۴:۵
پوشیده نیست که بسیاری از دختران در پی نکاح شرعی و همبستری با شوهر شرعی و قانونی این مرحله را پشت سر می گذارند. لیکن گاه به واسطه حادثه مانند پریدن از بلندی، بازی و شیطنت های کودکانه و صورت گرفتن جراحی و مانند این ها، دخترانی بکارت خویش را از دست می دهند؛ و یا این که چنین وضعیتی بر اثر غفلت و غلطیدن در وادی گناه و ارتکاب زنا، پیش می آید؛ کما این که در مواقعی نیز جهل به حکم یا موضوع منجر به "وطئ به شبهه" شده و به واسطه آن دختر بکارتش را از دست می دهد؛ و آن در جایی است که دختر مردی را به خیال خود شوهر شرعی خویش پنداشته و به همین جهت تن به مقاربت با او می دهد در حالی که به حسب واقع چنین نبوده و محرمیت خود پنداشته منطبق بر موازین شرعی نمی باشد.
حال که حسب موازین شرعی، ازدواج دایم یا موقت دختر باکره باید با اجازه ولی شرعی (پدر و جدّ پدری) وی باشد، سؤال این است که:
ازدواج دایم و موقت دخترانی که به دلیلی غیر از مقاربت ناشی از ازدواج صحیح شرعی، بکارت خود را از دست می دهند چه حکمی دارد؟ آیا در حکم باکره اند و در این امر نیازمند اجازه ولی شرعی می باشند و یا در حکم غیر باکره و بی نیاز از اذن؟ ...
جمعه, ۲۵ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۷:۵۰
کسی که کفاره به عهده دارد در اطعام، بین سیر کردن مساکین و تحویل دادن طعام به آن ها مخیّر است. سیر کردن بعضى و تحویل دادن به بعضى دیگر نیز جایز مى باشد.
سیر کردن اندازه اى ندارد بلکه معیار آن است که به مقداری بخورند که سیر شوند، کم باشد یا زیاد. و در تحویل دادن طعام به آن ها، لازم است که حدّاقل یک مدّ داده شود و افضل بلکه احوط دو مد است.
منظور از «مسکین» که مورد مصرف کفاره می باشد آن فقیرى است که مستحق زکات باشد ؛ یعنی کسی که درآمد سالش کفایت خرج سال او را نمی کند و به اصطلاح روزى سالش را بالفعل و بالقوه مالک نیست. البته فقیر بودن شرط لازم است اما کافی نیست زیرا علاوه بر فقر شروط دیگری هم لازم است؛ مانند اسلام بلکه به احتیاط واجب ایمان نیز شرط است، اگر چه جواز پرداخت کفاره به مردمی که از حیث عقیده مستضعف هستند به جز ناصبى، خالى از فوت نیست. همچنین از کسانى نباشد که نفقه اش بر پرداخت کننده کفاره واجب است مانند والدین و اولاد و زوجۀ دائمى ...
شنبه, ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۶:۲۰
ماه شوال که روز اول آن عید فطر و روزه گرفتن در آن روز سعید حرام می باشد، همانند هر ماه قمری از راه های معین شرعی ثابت می شود. تعیین و تبیین طرق شناسایی اول ماه از شؤون مرجع تقلید است، لیکن تشخیص موضوع و این که آیا اول ماه شده است یا نه؟ امر تقلیدی نیست بلکه بر عهده شخص مکلف است که آن را از راه های بیان شده توسط مجتهد معلوم می کند.به همین جهت است که چه بسا پیش آید که تشخیص اهل تقلید با تشخیص مرجع تقلید در این موضوع متفاوت باشد!
در کتاب "العروة الوثقى مع تعالیق الإمام الخمینی؛ ص: 570 " در بیان طرق ثبوت هلال رمضان و شوال براى روزه و افطار چنین آمده است:
فصل فی طرق ثبوت هلال رمضان وشوّال للصوم والإفطار، وهی امور:
الأوّل: رؤیة المکلّف نفسه. الثانی: التواتر. الثالث: الشیاع المفید للعلم، و فی حکمه کلّ ما یفید العلم و لو بمعاونة القرائن، فمن حصل له العلم بأحد الوجوه المذکورة وجب علیه العمل به و إن لم یوافقه أحد، بل و إن شهد و ردّ الحاکم شهادته. الرابع: مضیّ ثلاثین یوماً من هلال شعبان أو ثلاثین یوماً من هلال رمضان، فإنّه یجب الصوم معه فی الأوّل و الإفطار فی الثانی. الخامس: البیّنة الشرعیّة، و هی خبر عدلین؛ سواء شهدا عند الحاکم و قبل شهادتهما، أو لم یشهدا عنده، أو شهدا و ردّ شهادتهما، فکلّ من شهد عنده عدلان عنده یجوز - بل یجب علیه - ترتیب الأثر؛ من الصوم أو الإفطار، ...
پنجشنبه, ۰۳ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۶:۳۰
حکم خون دادن در حال روزه به هر قصدی که باشد، بستگی به آثاری دارد که برای انسان به دنبال می آورد. پس به لحاظ بعض آثار مکروه؛ و به لحاظ بعض دیگر حرام است؛ و در شرایط نیز نه مکروه است و نه حرام.
امام خمینی (ره) در صفحه 288 جلد اول تحریر الوسیلة و در بیان مکروهات روزه فتوایی دارند که متضمن پاسخ پرسش فوق می باشد. در آن جا فرموده اند:
و منها- إخراج الدم المضعف بحجامة أو غیرها، بل کل ما یورث ذلک أو یصیر سببا لهیجان المرّة، من غیر فرق بین شهر رمضان و غیره و إن اشتد فیه، بل یحرم ذلک فیه، بل فی مطلق الصوم المعین إذا علم حصول الغشیان المبطل و لم تکن ضرورة تدعو إلیه
بنا بر این: ...
سه شنبه, ۰۱ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۳:۴۰
گردان و چرخاندن آب در دهان که به آن مضمضه گفته می شود، مطابق آن چه در کتب فتوایی امام خمینی (س) آمده است از مستحبات وضو است؛ همچنین کراهت خوردن و آشامیدن در حال جنابت را نیز کاهش داده و سبک می گرداند.
در صفحه 99 کتاب "العروة الوثقى مع تعالیق الإمام الخمینی" می خوانیم: ...
به لحاظ نوع مواجهه و کیفیت رفتاری که منجر به جنابت می شود و مقدمات آن معمولا با دخالت دست و دهان همراه است، اهمیت و نقش این دستورات در پیشگری و رعایت بهداشت و حفظ سلامتی انسان، بر اهل دقت پوشیده نیست.
به هر حال پرسش های مورد بحث این است که:
مضمضه کردن آب در دهان که به اغراض دیگری مانند خنک شدن و برطرف کردن خشکی و شستشوی دهان و دندان و حتی بدون جهت نیز ممکن است انجام شود، در حال روزه چه حکمی دارد؟
آیا به روزه شخص روزه دار ضرر می رساند یا خیر؟
و اگر به هنگام مضمضه کردن به طور اتفاقی و ناخواسته آب در گلو رود چطور؟ در این صورت روزه ی آن روز را قضا باید کرد؟
روزه دار اگر بداند که با مضمضه کردن، بدون اختیار آب در گلویش می رود آیا می تواند مضمضه کند؟...
دوشنبه, ۲۴ تیر ۱۳۹۲ - ۲۳:۴۵
روش درمانی تزریق آمپول گاه بدون جایگزین بوده و به همین دلیل اجتناب ناپذیر می باشد. بیمارانی که روزه گرفتن برای آنان با خوف ضرر همراه نیست، و به همین دلیل باید در ماه رمضان روزه بگیرند، در صورت نیاز به تزریق آمپول با این پرسش مواجه می شوند که انجام این عمل در حال روزه آیا جایز است؟ مضر به صحت روزه است یا خیر؟
روشن بودن این مسأله برای چنین بیمارانی، آرامش روانی آنان که از نیازهای اساسی انسان به خصوص در دوره بیماری است را تقویت می کند.
مراجع تقلید با تزریقاتی که صرفا جنبه درمانی دارد مخالفتی ندارند زیرا هیچ یک از مبطلات روزه بر آن منطبق نبوده و با فلسفه هیچ کدام از آن ها نیز منافات ندارد.
اما در باره تزریقهای مغذی و مقوی که مانند غذا بوده و به طور مستقیم وارد خون می شوند، مراجع دیدکاه های مختلفی دارند.
به هر حال از دید امام خمینی (س) تزریق آمپول در حال روزه به نوع آن بستگی دارد. اگر مغذی است و به جای غذا به کار می رود روزه دار باید به احتیاط واجب از استعمال آن خودداری کند. و آمپولی که برای حس کردن عضو است و یا برای درمان است و به جای دوا استعمال می شود اشکال ندارد. ...
یکشنبه, ۲۳ تیر ۱۳۹۲ - ۱۱:۴
در احکام روزه آمده است که رسانیدن غبار غلیظ به حلق، روزه را باطل می کند.
ذیل همین فرع در باره این که آیا رسانیدن بخار و دود به حلق مبطل روزه است یا خیر؟ نیز بحث می شود.
به فتوای امام خمینی (س) بنابر اقوا بخار حکم غبار را ندارد و ملحق به آن نمى گردد، مگر آن که در دهان تبدیل به آب شده، سپس آب را فرو برد. کما این که دود نیز بنابر اقوا همانند بخار است و به غبار ملحق نمی شود. لذا دودی که از سیگار کشیدن شخص دیگر به حلق فرد روزه دار وارد می شود سبب بطلان روزه او نمی گردد. لیکن کشیدن دود که در این پرسش مورد سؤال قرار گرفته، غیر از رسانیدن دود به حلق و متفاوت با آن است.
به همین جهت امام (س) در باره کشیدن دود قلیان و سیگار و تنباکو و مانند این ها، در حال روزه نظر دیگری دارند. ...
پنجشنبه, ۲۰ تیر ۱۳۹۲ - ۶:۲۵
مسواک کردن مستحب مؤکد و مورد سفارش زیاد پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله و سنّت آن حضرت می باشد. نقش مسواک در حفظ سلامت انسان و رفع و جلوگیری از عوارض آزار دهنده و غیر قابل تحمل مانند عفونت لثه و بوی بد دهان، قابل کتمان نیست. فوایدی که برای بشر امروز اجتناب ناپذیر است خصوصا برای کسانی که در بیرون از منزل حضور و ملاقات ها و فعالیت اجتماعی و اداری مستمر دارند.
به همین جهت و با توجه به احتمال ممنوعیت آن برای روزه دار، مسأله سازگاری و عدم منافات مسواک کردن و استفاده از خمیر دندان با صحت روزه برای مسلمانان بسیاری مطلوب و امر فوق العاده با اهمیت است.
برای روشن شدن این موضوع باید در باره خوردن و آشامیدن بحث کنیم. این که اکل و شرب برای روزه دار به چه معنی است؟ به بیان دیگر معیار تحقق آن بلعیدن و از گلو فرو بردن است یا در دهان گذاشتن گر چه از حلق پایین نرود؟
دقت در فتاوای امام خمینی در باب احکام روزه در تحریر الوسیله از جمله مسأله ذیل که در ج 1 ص 523 آن ذکر شده است این نکته را روشن میکند. ...
چهارشنبه, ۱۹ تیر ۱۳۹۲ - ۱۰:۲۴
ربا از اموری است که قرآن کریم با قاطعیت به مخالفت با آن بر خاسته و به شدت از آن نهی کرده است. در سوره بقرة، آیه 275 چنین می خوانیم:
الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبَا لاَ یَقُومُونَ إِلاَّ کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذٰلِکَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبَا فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهَى فَلَهُ مَا سَلَفَ وَ أَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ وَ مَنْ عَادَ فَأُولٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ
امام خمینی (س) در کتاب البیع تحریر الوسیلة؛ ج 1، ص:510، در قبح و زشتی و حرمت ربا می فرماید: ... حرمت ربا توسط قرآن کریم و سنّت معصومین علیهم السّلام و اجماع مسلمین به تحقیق ثابت است، بلکه از ضروریات دین بودن حرمت آن بعید نیست، و آن از گناهان کبیرۀ بزرگ است. و برخورد شدید با آن در قرآن عزیز و اخبار زیادى وارد شده است حتى دربارۀ آن در حدیث صحیح از مولاى ما امام صادق علیه السّلام وارد شده که فرموده است: «یک درهم ربا نزد خدا شدیدتر از هفتاد زنا است که تمام آن با محرم باشد» و از پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله است که در وصیت خویش به على علیه السّلام فرموده: «اى على! ربا هفتاد جزء است، آسان ترین آن ها مانند این است که مردى با مادرش در بیت اللّه الحرام، زنا نماید» و نیز...
پنجشنبه, ۰۶ تیر ۱۳۹۲ - ۱۰:۳۱