امام خمینی(ره)، همواره به فردای نسل نو و کارآمدی آنان در پهنه کوشش‏ های متنوع و انسان‏ دوستانه می نگریست. ایشان هر جوانی را به منزله ذخیره عزت و اقتدار کشور تلقی می کرد…

با سلام و عرض تبریک روز جهانی کارگر به همه کارگران و تلاشگران عرصه صنعت، کشاورزی، معدن و خدمات که با همه توان چرخه زندگی جامعه را با وجود همه مشکلات بویژه در شرایط تحریم های ظالمانه و جنگ اقتصادی کشور، به حرکت و چرخش درمی آورند، به اطلاع شما مخاطب محترم می رساند که قشر عزیز و زحمتکش کارگر به عنوان سربازان خط مقدم استقلال اقتصادی کشور در نظام جمهوری اسلامی ایران که منبعث از مبانی وحیانی و ولایی است...

امام خمینی (س) در زمینه آنچه می توان ذیل حقوق شهروندی طبقه بندی کرد، پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ضمن طرح برخی مسائل فقهی و به ویژه، آن دسته از مسائلی که پس زمینه های کلامی هم دارند، با نگاهی به آینده و افقی هرچند در آن ایام دور از دسترس، توجهاتی به موضوعاتی کرده اند که نشان می دهد فقیهی با دغدغه های اجتماعی بوده اند.

با سلام و تشکر از سوال شما، اجازه بدهید در ابتدای سخن گرامی بداریم یاد و خاطره استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری (ره) و تبریک عرض کنیم روز بزرگداشت مقام معلم و استاد را به همه اساتید و فرهنگیان و کوشندگان مسیر تعالی و رشد فرهنگ و تربیت در جامعه، در پاسخ شما مخاطب گرامی به اطلاع می رساند که در دیدگاه حضرت امام (ره) معلمی یک شغل و حرفه معمولی به مانند سایر مشاغل و حرف نیست، بلکه ایشان معلمی را یک رسالت، یک هنر و تجلی ایثار و سنگربانی از مرزهای فرهنگی یک کشور و یک ملت می دانند...

اعتماد و میدان دهی به جوانان برای حل نابسامانی ها و مشکلات بزرگ کشور از نخستین روزهای شروع نهضت اسلامی، همواره مورد توجه و تاکید و عمل رهبر کبیر انقلاب (قدس سره) بوده است. امام امت (ره) با ندای حق طلبی خود موجب آگاهی و بیداری اقشار مختلف مردم بویژه جوانان در زمان حاکمیت طاغوت شدند و جوانان نیز با لبیک به ندای رهبر خویش، در پیشبرد اهداف الهی نهضت بحق که رسالت تاریخی خویش را به انجام رساندند.

با عرض سلام متقابل و تشکر از سوال شما مخاطب گرامی، در پاسخ باید گفت: بله، حضرت امام (رضوان الله تعالی علیه) از ابتدای نهضت اسلامی و شروع حرکت انقلابی مردم ایران علیه حکومت وابسته پهلوی به این مهم اشاره داشته اند و اساس استقلال و عزت ملت را در روی پای خویش ایستادن و اتکا به خدا و خود و رد هرگونه وابستگی اعم از سیاسی، اقتصادی و نظامی دانسته اند...

خداوند تبارک و تعالی در آیه دوم از سوره مبارکه جمعه هدف از بعثت پیامبران را تعلیم کتاب و حکمت و پرورش و تصفیه روح از ناخالصی ها معرفی کرده است. لذا بحث از جایگاه تعلیم و تربیت در سیره و اندیشه امام خمینی(س)، که خود تعلیم دیده مکتب اصیل قرآن و سنت است، بحثی طویل است که در اینجا نیازی به توضیح آن نیست. اما اینکه امام خمینی(س) در سطوح آموزش عالی چه اهدافی را برای آن قائل است و اساساً نحوه و چگونگی پیوند نظام تعلیم و تربیتی با منافع ملی یک کشور چگونه قابل تعریف است، موضوع سؤال فوق قرار گرفته.

در مورد آزادی حجاب نیز با مراجعه به سخرانی ها و مصاحبه های امام (ره) براحتی می توان دریافت که ایشان حجاب اسلامی را مخالف آزادی نمی دانستند و هرگز از آزادی خود حجاب سخن نگفته اند، اتفاقا نسبت به حجاب بسیار سختگیر بودند و آن را برای حفظ ارزش و کرامت زن بسیار لازم می دانستند و به آن توصیه می فرمودند.‏

به حقیقت می توان گفت حقوق میان حاکم و مردم در جامعه علوی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چنان که آن را از سایر حقوق در چنین جامعه ای متمایز می کند. امیر مؤمنان، حضرت علی (ع) در این باره می فرمایند: «بزرگ ترین حقوقی که میان مردمان جریان دارد همانا حق والی بر مردم و حق مردم بر والی است.» نکته شایان ذکر این است که حقوق مردم و حکومت اسلامی، دو طرفه است و باید نسبت به هم ادا شود و به هیچ وجه امری یک سویه تلقی نمی شود. ولی در این میان شاید از جمله مهمترین حقوقی که کمتر به آن عنایت شده قاعده «النصیحةُ لائِمة المسلمین» باشد، اصلی که یک تعبیر ریشه دار و پرسابقه است که در روایات متعددی به چشم می خورد.

در اندیشه امام سؤال های چه نظمی باید پاس داشته شود؟ و امنیت چه کسانی یا چه نظامی باید حفظ شود؟ مسائلی اساسی و محوری است و بدون پاسخگویی به آن ها نمی توان در مورد لزوم رعایت نظم و امنیت، نفیاً یا اثبا تاً سخنی گفت. به عبارت دیگر امام به عنوان یک شخصیت مکتبی و انقلابی، مدافع هر نظم و پاسدار هر امنیتی نیست بلکه در مواجهه با آن، اولین سؤال، کشف مشروعیت یا عدم مشروعیت آن است و بر اساس پاسخ دریافتی موضع بعدی اتخاذ می گردد. جلوه انقلابی و به اصطلاح رادیکال شخصیت حضرت امام در مواجهه با همین سؤال ظاهر می شود. امام آن گاه که در نظاره به نظم جهانی، آن را نظمی مدافع منافع و مطا مع جهانخواران و پایمال کننده حقوق مستضعفین می یابد، حکم به عدم مشروعیت آن داده و رسالت مقابله با آن را در خود می یابد. همین نگاه در مواجهه با حکومت شاه نیز نافذ است و طبیعی است که وقتی آن را نا مشروع و ظالمانه یافت، خود را موظف به تأمین امنیت آن نمی یابد.

امام در سال های نخست پیروزی انقلاب اسلامی خواستار شدند در اداره ها و ... زن های مسلمان که می روند کار کنند، رعایت حدود حجاب اسلامی را بنمایند و .... .

یکی از اهداف عالیه انقلاب اسلامی، رهایی از وابستگی به شرق و غرب و میل به استقلال و آزادی بوده است. جایگاه شعار نه شرقی نه غربی در آرمان های نهضت اسلامی و همچنین در قانون اساسی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به حدی است که می توان آن را یکی از شاخصه های مهم نظام جمهوری اسلامی دانست.

عدالت از جمله بنیادی ترین ارزشهای جوامع انسانی است که در طول تاریخ بشر مکاتب بسیاری در این رابطه سخن گفته اند و هر کدام به جنبه هایی از آن پرداخته اند. دین اسلام هم به عنوان مترقی ترین آیین زندگی بشری نمی تواند به این موضوع بی تفاوت بوده باشد و بحث در این باره بسیار دارد؛ هم در حوزه عدالت فردی و هم اجتماعی، همچنین در حوزه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و ... . امام خمینی که تربیت یافته دین مبین اسلام است تفکرات او نیز از اسلام اصیل نشأت گرفته و در عرصه عمل و رفتار نیز از همان ابتدا از جمله شعارهای اصلی مبارزه خود را مفهوم عدالت در بعد اجتماعی آن قرار داد.

در آثار امام خمینی(ره) از مصدر «گزیدن» با پیشوند «بر» 39 بار در 12 حالت (اسم و فعل)، (مفرد و جمع) واژه­ هایی دیده می­ شود که تعدادی از آن ها توسط ناشر در پاورقی یا برای بخشی از عنوان سخنرانی انتخاب شده است. و اما مفهوم برگزیده و برگزیدگان در زبان فارسی بسته به نوع به­ کارگیری آن در جملات، گاه ترجمه نُخبه است و گاه مطابق با مفهوم «اصطفا و مصطفی».

در آثار امام خمینی(ره) 59 مورد واژه های دلسرد و دلسردی... دیده می شود ولی در پاراگراف هایی که در آنها دل سرد به کار رفته واژه های شایعه و توطئه مشاهده نمی گردد

در آثار منتشر شده از امام خمینی (س) کثرت استفاده از مفهوم کار و کارگر بیانگر اهمیت موضوع در جهان بینی ایشان است. ضمن این که در همان پیامی که به مناسبت روز جهانی کارگر نوشتند و بخشی از آن در سئوال بالا آمده است، چنین نگاشته اند: «کار مثلِ جلوه حق تعالی‏ می‏ ماند که در تمام موجودات سرایت کرده است. همه موجودات، کار در آن ها هست و با کار درست شده ‏اند. همه ذرات وجود کارگرند حتی ذرات اتمی که در این عالم طبیعت هست، این ها کارگر هستند با هوشیاری. همه ذرات عالم فعالند و هوشیارند لکن ما گمان می ‏کنیم که هوشیار نیستند: وَ انْ مِنْ شَی‏ءٍ إلّا یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لکِن لا تَفْقَهُونَ تَسْبیحَهُمْ؛ همه مُسَبِّح حقند، همه کارگران حق هستند، همه مطیع حق تعالی‏ هستند؛ و کار در همه جا هست و عالمْ سرتاسر «روز کارگر» است نه یک روزْ روز کارگری است، سرتاسر عالم روز کارگر است، سرتاسر عالَم کارگر است و سرتاسر عالم کار است؛ یعنی ذرات وجودی که انسان را و دیگر حیوانات را- به ارادة اللَّه تعالی‏- موجود می‏ کنند کارگرند و انسانْ کار است، اثر کار آن هاست. تمام این موجوداتی که در عالم ملاحظه می ‏کنید اثر کار فعالانه جنود الهی است؛ جند اللَّه، همه کارگر هستند. خدای تبارک و تعالی مبدأ کار است.» (صحیفه امام؛ ج:7؛ ص: 173-172)