مصاحبه
اوضاع عمومی ایران قبل و بعد از انقلاب
مصاحبه با روزنامه آلمانی دنیای سوم (اوضاع عمومی ایران قبل و بعد از انقلاب)
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: صحیفه امام

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 24 آب‍ان‌ 1357

زمان (قمری) : 14 ذی الحجه 1398

مکان: نوفل لوشاتو

شماره صفحه : 505

موضوع : اوضاع عمومی ایران قبل و بعد از انقلاب

زبان اثر : فارسی

مصاحبه کننده : خبرنگار روزنامۀ آلمانی دنیای سوم

مصاحبه با روزنامه آلمانی دنیای سوم (اوضاع عمومی ایران قبل و بعد از انقلاب)

مصاحبه

‏زمان: 24 آبان 1357 / 14 ذی الحجه 1398‏

‏مکان: فرانسه، نوفل لوشاتو‏

‏موضوع: اوضاع عمومی ایران قبل و بعد از انقلاب‏

‏مصاحبه کننده: خبرنگار روزنامۀ آلمانی دنیای سوم‏

سؤال: ‏[‏‏آقای خمینی، آیا به نظر شما، با توجه به افزایش فشار بر رژیم شاه، دوران سلطنت وی رو به پایان‏

‏است؟‏‏]‏

جواب: ‏یک رژیم شاه با اعمال خشونت و کشتار بی سابقۀ مردم در سال گذشته و با فساد بی حد‏‎ ‎‏و حصر، آنچنان کشور را بر هم زده است که جز با رفتن او امکان ندارد راه حلی را که‏‎ ‎‏مورد قبول مردم باشد عنوان نمود.‏

ــ     ‏[‏‏پس از سرنگونی رژیم شاه، چه نوع حکومتی را پیشنهاد می کنید؟ آیا شما در صدد حفظ نظام سلطنتی‏‎ ‎‏در چارچوب قانون اساسی و همچنین حفظ سلطنت پهلوی هستید؟ شما چه نوع حکومتی را ترجیح‏‎ ‎‏می دهید؟‏‏]‏

ــ     ‏ملت ایران خواستار حکومت اسلامی است، و من جمهوری اسلامی متکی به آرای‏‎ ‎‏مردم را پیشنهاد کرده ام. و سلطنت پهلوی و یا نظام شاهنشاهی چیزی است که ملت ایران‏‎ ‎‏طی بیش از یک سال گذشته عموماً آن را نفی کرده اند و هرکس با آن موافق باشد، خائن‏‎ ‎‏به ملت ایران است.‏

ــ     ‏[‏‏خواسته های مردم در مورد درآمد بیشتر و شرایط اجتماعی ـ اقتصادی بهتر، نقش اساسی در موقعیت‏‎ ‎‏سیاسی کنونی ایران ایفا می کند. این منافع موجه مردم، چگونه می تواند به دست آید و عملی گردد؟‏‏]‏

ــ     ‏با رفتن شاه ترمیم خرابیها ممکن خواهد بود. کشاورزی که بکلی از بین رفته است اصلاح‏‎ ‎‏می گردد. درآمد حاصله از نفت که حیف و میل و صرف هزینه های زائد و مضر شده‏‎ ‎‏است، به مصرف رفاه حال مردم فقیر خودمان خواهد رسید. توزیع ثروت و درآمدها بر‏‎ ‎‏اساس عدالت اسلامی، وضع توده های مردم ما را بهبود خواهد بخشید.‏


ــ     ‏[‏‏برای برنامه های اصلاحی شاه، که به عنوان «انقلاب سفید» یا «انقلاب شاه و مردم» مطرح است، چه‏‎ ‎‏اهمیتی قائل هستید؟ امروزه شما دربارۀ اصلاحات ارضی چگونه فکر می کنید و اثرات آن را بر جمعیت‏‎ ‎‏روستایی و مهاجرت مداوم آنها چگونه می بینید؟‏‏]‏

ــ     ‏اصلاحات ارضی شاه جز برنامه ای برای از بین بردن کشاورزی ایران و تحمیل اقتصاد‏‎ ‎‏تک محصولی بر جامعه ما چیزی نبود. به طوری که امروز اکثر نیازهای غذایی ما از‏‎ ‎‏خارج وارد می شود. با برهم خوردن وضع کشاورزی دهقانان، دهات و زمینها را رها‏‎ ‎‏کرده و به شهرها هجوم آورده اند. سیاست غلط شاه هم در مورد صنایع مونتاژ، نه تنها‏‎ ‎‏مشکلی را حل نکرد و زندگی روستاییان مهاجر را، حتی در حد قابل تحمل تأمین ننمود،‏‎ ‎‏بلکه کشور را هرچه بیشتر وابسته به اجانب کرد که اثرات سوء اقتصادی آن غیر قابل‏‎ ‎‏محاسبه است.‏

ــ     ‏[‏‏همزمان با اصلاحات ارضی، سرمایه ای کردن صنایع در ایران نیز به شکل پروژه های موقت صنعتی‏‎ ‎‏توسعه پیدا کرده است. تأسیس این صنایع منجر به تغییراتی در تولید و توزیع کالاها می شود. بازاریان‏‎ ‎‏تقاضای کاهش تولید کالاهای صنعتی را نکردند، بلکه خواستار بازگشت به شرایط تولیدی سنتی‏‎ ‎‏شدند. آیا شما فکر می کنید که با توجه به منافع بازاریان و مصرف کنندگان، توسعۀ کالاهای مصرفی‏‎ ‎‏صنعتی چگونه باید سازمان داده شود؟‏‏]‏

ــ     ‏سیاست صنعتی رژیم شاه، توسعۀ صنایع مصرفی و مونتاژ و وابسته کردن صنایع به صنایع‏‎ ‎‏اجنبی است. سیاست صنعتی دولت جمهوری آینده بر اساس ایجاد صنایع بنیادی و مادر‏‎ ‎‏خواهد بود، به طوری که هرگونه وابستگی از بین برود. با ایجاد صنایع بنیادی مادر،‏‎ ‎‏توسعۀ کالاهای مصرفی صنعتی نیز به شکلی توأم با آن پیشرفت می کند که منافع‏‎ ‎‏مصرف کنندگان ایرانی را مقدم بر هر چیز حفظ خواهد کرد.‏

ــ     ‏[‏‏به گفتۀ شاه، قرار است ایران ظرف بیست سال آینده به یک کشور صد درصد غربی تبدیل شود. این‏‎ ‎‏موضوع هم به دموکراسی غربی، صرفِ نظر از احزاب کمونیست، و هم به شرایط تولید و سطح زندگی‏‎ ‎‏در غرب دلالت دارد. آیا به نظر شما، این مسأله آیندۀ مطلوبی برای ایران دربردارد؟ و شما چه راه حلی‏‎ ‎‏پیشنهاد می کنید؟‏‏]‏


ــ     ‏شاه برای اغفال مردم از اینگونه حرفها بسیار گفته و می گوید. و امروز در ایران و در‏‎ ‎‏بسیاری از کشورها برای کسی کمترین تردیدی باقی نمانده است که شاه برای سرپوش‏‎ ‎‏گذاشتن بر روی جنایات و نیز شکستهای پی درپی خود متوسل به چنین دروغ پردازیها‏‎ ‎‏می شود. گذشته از این، ملت ایران با داشتن مکتبی مترقی چون اسلام، دلیلی ندارد که‏‎ ‎‏برای پیشرفت و تعالی خود از الگوهای غربی و یا کشورهای کمونیست تقلید کند.‏

ــ     ‏[‏‏آیا شما دارای نظریات بخصوصی دربارۀ کاهش تفاوت فاحش زندگی بین مردم شهری و روستایی،‏‎ ‎‏بورژوا و کارگر و دهقان هستید؟‏‏]‏

ــ     ‏آری، برنامه های اسلامی ما که در آینده به خواست خداوند اعلام و اجرا خواهد شد، به‏‎ ‎‏بهترین وجهی می تواند به این امر مهم بپردازد تا سرمشقی برای همۀ مردم جهان باشد.‏

ــ     ‏[‏‏شما چگونه می خواهید فساد مالی کنونی و تورم همراه آن را از بین ببرید؟‏‏]‏

ــ     ‏چنانچه دست دزدها و غارتگران داخلی و خارجی کوتاه شود و برنامه های اقتصادی بر‏‎ ‎‏اساس نیازهای معقول و منطقی جامعه طرح ریزی و اجرا گردد، و نیز قوانین غیر الهی که‏‎ ‎‏وسیلۀ دست سودجویان است از میان برود، مسأله ای به نام تورم برای مملکت باقی‏‎ ‎‏نخواهد ماند.‏

ــ     ‏[‏‏در دولت بدون شاه، شیعه چه نقشی به عهده خواهد داشت؟‏‏]‏

ــ     ‏اساساً در تشکیلات حکومتی، شاه و مقام سلطنت زائده ای است که اگر دخالتی در امور‏‎ ‎‏نکند ـ که نباید بکند ـ دلیلی بر ماندنش نیست. و اگر دخالت کند که همیشه شاه چنین کرده‏‎ ‎‏است و با دخالتش در امر حکومت، حقوق تمامی ملت را پایمال کرده و هنگامی هم که‏‎ ‎‏مردم می خواهند حق خود را از وی بگیرند لجاجت می کند و دست به کشتار می زند.‏‎ ‎‏اینجاست که شیعه دست به کار می شود و با استمداد از فرهنگ غنی اسلام، چنین نهضت‏‎ ‎‏عظیمی بپا می کند، و تا جایگزینی نظامی که منطبق با موازین مورد قبول اسلام است از‏‎ ‎‏پای نمی نشیند.‏

ــ     ‏[‏‏تشیع در نظر کشورهای غربی به عنوان عنصری محافظه کار در پیشرفت قلمداد شده است. همچنین ما‏‎ ‎‏خواسته های شیعیان را مبنی بر کناره گیری زنان از صحنۀ زندگی اجتماعی و نیز بازگشت به قوانین شیعی‏‎ ‎


‏که می خواهد سنت مذهبی مبنای قوانین حکومتی قرار گیرد، همان طوری که در قانون اساسی ـ که به‏‎ ‎‏طور غیر قانونی به صورت از بین رفته درآمده ـ نیز ذکر شده است، شنیده ایم. ما همچنین شنیده ایم که‏‎ ‎‏تشیع سبک زندگی غربی را برای اینکه با سنتهای مذهبی توافق ندارد رد می کند. آیا ممکن است شما‏‎ ‎‏نظر خود را دربارۀ این مسأله بر اساس مذهب تشیع بیان کنید؟‏‏]‏

ــ     ‏تشیع که مکتبی است انقلابی و ادامۀ اسلام راستین پیامبر (ص) است همچون خود‏‎ ‎‏شیعیان، همیشه مورد حملات ناجوانمردانۀ مستبدین و استعمارگران بوده است. تشیع نه‏‎ ‎‏تنها زنان را از صحنۀ زندگی اجتماعی طرد نمی کند، بلکه آنان را در جامعه در جایگاه‏‎ ‎‏رفیع انسانی خود قرار می دهد. ما پیشرفتهای دنیای غرب را می پذیریم، ولی فساد غرب‏‎ ‎‏را که خود آنان از آن ناله می کنند نه.‏

ــ     ‏[‏‏ایرانی بودن، یک موقعیت ملی مستحکمی را به وجود آورده است که تناقضات چندانی را بین‏‎ ‎‏اقلیتهای مذهبی از قبیل یهودیها، مسیحیها و یا روحانیون اقلیتها در ایران به وجود نیاورده است. در‏‎ ‎‏حکومت مورد نظر شما، روابط بین این اقلیتها چگونه خواهد بود؟‏‏]‏

ــ     ‏اسلامی بودن، بیش از ایرانی بودن بین افراد ملت ایران روابط مستحکم برقرار کرده‏‎ ‎‏است. اقلیتهای مذهبی نه تنها آزادند، بلکه دولت اسلامی موظف است از حقوق آنان‏‎ ‎‏دفاع کند. و دیگر اینکه هر ایرانی حق دارد که مانند همۀ افراد از حقوق اجتماعی‏‎ ‎‏برخوردار باشد. مسلمان یا مسیحی و یا یهودی و یا مذهب دیگر فرقی ندارد.‏

ــ     ‏[‏‏نفوذ غرب در ایران دارای اهمیت است. مثلاً چهل هزار مستشار امریکایی به طور دائم در ایران به سر‏‎ ‎‏می برند که اغلب در ارتش هستند. سیاست خارجی شما چگونه خواهد بود؟‏‏]‏

ــ     ‏حضور مستشاران نظامی امریکایی در ایران به دنبال سیاستهای ضد اسلامی و ضد ملی‏‎ ‎‏رژیم ایران است، که علاوه بر هزینۀ هنگفت آن که بر ملت سنگینی می کند، آنان را چنان‏‎ ‎‏تسلطی بر ارتش و مقدرات کشور داده است که شرف و حیثیت صاحب منصبان و‏‎ ‎‏درجه داران ارتش را به دست آنان لکه دار و نابود کرده است، و ما در اینگونه موارد بر‏‎ ‎‏اساس یک سیاست مستقل و آزاد، بدون دخالت قدرتها عمل خواهیم کرد.‏

ــ     ‏[‏‏در مقایسه با کشورهای «اوپک» نرخ کنونی نفت در ایران بسیار پایین است. آیا به نظر شما، در مقایسه‏‎ ‎


‏با کالاهای سرمایه ای خریداری شده از غرب، بهای نفت ایران کافی است یا تعدیلاتی باید صورت‏‎ ‎‏گیرد؟‏‏]‏

ــ     ‏طبقۀ سرمایه دار غرب، به منظور حداکثر سود و نیز تسکین بحرانهای اقتصادی در‏‎ ‎‏مصرف نفت، بی نهایت اسراف می کند، بدون آنکه به بحران عظیم و خطرناک آیندۀ‏‎ ‎‏جهان به هنگام پایان یافتن این مادۀ حیاتی بیندیشد. بحرانی که از یک سو کشورهای‏‎ ‎‏تولید کنندۀ نفت که پس از پایان این منابع عظیم، قدرت خرید خود را از دست می دهند،‏‎ ‎‏و از سویی سایر کشورها نیز ناچار خواهند شد بهای غیر قابل تحملی برای انرژی لازم‏‎ ‎‏بپردازند. بنابراین مسألۀ نفت، تنها مسألۀ قیمت آن نیست، که هم اکنون غیر عادلانه است.‏‎ ‎‏مسأله این است که باید به نفت نقش بایسته و حساب شده در اقتصاد کشورها و به طریق‏‎ ‎‏اولی کشورهای نفت خیز داد، و به اقتصاد کشور قابلیت رشد واقعی بخشید، و نه رشد‏‎ ‎‏کاذب. ما سیاست نفتی خود را بر این اساس تنظیم خواهیم کرد. در این صورت است که‏‎ ‎‏می توانیم به عنوان طرف مساوی دربارۀ قیمت نفت و فرآورده های آن و قیمت کالاهایی‏‎ ‎‏که می خریم، به آنچه عدل است عمل نماییم.‏

ــ     ‏[‏‏به نظر شما روابط آینده تان با روسیۀ شوروی، کشورهای عضو پیمان ورشو و چین کمونیست چگونه‏‎ ‎‏است؟ روابط کنونی این کشورها با ایران ممکن است خیلی سرد توصیف شود.‏‏]‏

ــ     ‏در حال حاضر روسیۀ شوروی و چین هر دو خود را با حمایت از شاه در صف مخالفین‏‎ ‎‏ملت ایران قرار داده اند. در آینده سیاست خارجی ما بر مبنای اصل حفظ آزادی و‏‎ ‎‏استقلال کشور و احترام متقابل خواهد بود. آنها با رعایت این اصل باید تصمیم بگیرند.‏

ــ     ‏[‏‏شما برای ایران چه اهمیتی را در خلیج فارس و اقیانوس هند قائل هستید؟‏‏]‏

ــ     ‏اهمیت استراتژیکی منطقه غیر از اهمیتی است که برای کسانی که چشم طمع به منطقه‏‎ ‎‏دوخته اند دارد. ما بر اساس حفظ آزادی و استقلال بدون قبول نقش ژاندارمی، با سایر‏‎ ‎‏مردم منطقه، امنیت آن را حفظ خواهیم کرد و مانع نفوذ ابرقدرتها خواهیم شد.‏

ــ     ‏[‏‏روابط شما با برادران عرب مسلمان چگونه خواهد بود؟ این روابط در حال حاضر تا حدودی محدود‏‎ ‎‏است.‏‏]‏


ــ     ‏روابط ما برادرانه است، که منشأ آن از مذهبمان است. و تاریخ و فرهنگمان نیز مشترک‏‎ ‎‏است. ما همیشه مشکلات یکدیگر را می فهمیم و دشمنانمان نیز مشترک هستند.‏

ــ     ‏[‏‏در حال حاضر ممکن است ایران را در مناقشات خاورمیانه، طرفدار اسرائیل نامید. چه اصلاحاتی را‏‎ ‎‏پیشنهاد می کنید؟‏‏]‏

ــ     ‏رژیم شاه در شرایط فعلی طرفدار اسرائیل است، و من نزدیک بیست سال است که در‏‎ ‎‏اعلامیه ها و سخنرانیهای خود با این امر مخالفت کرده و طرفداری خود را از مبارزات‏‎ ‎‏بحق ملت عرب و فلسطین اعلام داشته ام.‏

ــ     ‏[‏‏چرا شما مجبور شدید عراق را ترک کنید؟ چرا برای ادامۀ تبعید خود، در پاریس اقامت می کنید؟ در‏‎ ‎‏صورتی که امکان بازگشت به ایران به شما پیشنهاد شده است چرا پاریس را دوست دارید؟‏‏]‏

ــ     ‏عراق تحت فشار شاه، مرا در فشار قرار داد و من وظیفۀ شرعی و الهی خودم دیدم که‏‎ ‎‏برای انجام مبارزات خود به ناچار آن کشور را ترک کنم. در فرانسه موقتاً هستم و مکان‏‎ ‎‏هم برای من مطرح نیست.‏

‎ ‎