
شهریار زنجانی
تلویزیون
به همین مناسبت
نگاهی به سریالهای مناسبتی سیما
فلسفۀ به وجود آمدن سریالهای مناسبتی این است که
در مناسبتهای مختلف، مردم بتوانند با فرهنگ و جزئیات
آن مناسبت آشنا شوند. از آنجایی که یک برنامۀ تاریخی
و توصیفی خیلی طرفدار ندارد. برنامهسازان همان حرفهایی
را که قرار است توسط کارشناس برنامه گفته شود در قالب یک
داستان میریزند و آن را تبدیل به یک سریال میکنند که
هم جذّاب باشد و هم بتواند پیام خود را منتقل کند.
در برخی از این سریالها نویسنده و کارگردان نکات ظریفی را
میگنجانند که به وسیلۀ آنها مقایسههایی بین داستان اصلی مناسبتها
و فضای داستان به وجود آید.
این مسئله وقتی پیش میآید که فیلمساز با الهام از داستان اصلی مناسبت، در فضای شهری و امروزی داستانی جدید را خلق میکند که در آن همان موقعیت داستان اصلی شکل میگیرد و کاراکترها در موقعیت تصمیم
گیری مشابه قرار داده میشوند. به این وسیله به شکلی ناخودآگاه بیننده
به یاد داستان اصلی مناسبت میافتد و معمولاً در اینجای داستان
متوجه میشود که کلیت کار از آن «مناسبت» الهام گرفته شده
است.
برای مثال وقتی که پدری مجبور میشود پسر خود را به میدان
مبارزه بفرستد یا کودک خردسالش توسط دشمن، هدف قرار میگیرد
انسان به یاد واقعۀ کربلا میافتد. وقتی قرار باشد یک کار مشابه
در هر سال تکرار شود. برنامهسازان به تکرار میافتند. آنها
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 154صفحه 28