ماهیت و کیفیت قوانین اسلام

‏‏ماهیت و کیفیت قوانین اسلام‏

‏‏     ‏‏دلیل دیگر بر لزوم تشکیل حکومت، ماهیت و کیفیت قوانین اسلام (احکام شرع)‏‎ ‎
‏‎

‎‏است. ماهیت و کیفیت این قوانین می رساند که برای تکوین یک دولت و برای ادارۀ سیاسی‏‎ ‎‏و اقتصادی و فرهنگی جامعه تشریع گشته است:‏

‏‏     اولاً، احکام شرع حاوی قوانین و مقررات متنوعی است که یک نظام کلی اجتماعی را‏‎ ‎‏می سازد. در این نظام حقوقی هرچه بشر نیاز دارد فراهم آمده است: از طرز معاشرت با‏‎ ‎‏همسایه و اولاد و عشیره و قوم و خویش و همشهری و امور خصوصی و زندگی زناشویی‏‎ ‎‏گرفته تا مقررات مربوط به جنگ و صلح و مراوده با سایر ملل، از قوانین جزایی تا حقوق‏‎ ‎‏تجارت و صنعت و کشاورزی. برای قبل از انجام نکاح و انعقاد نطفه قانون دارد و دستور‏‎ ‎‏می دهد که نکاح چگونه صورت بگیرد، و خوراک انسان در آن هنگام یا موقع انعقاد نطفه چه‏‎ ‎‏باشد، در دورۀ شیرخوارگی چه وظایفی بر عهدۀ پدر و مادر است، و بچه چگونه باید تربیت‏‎ ‎‏شود، و سلوک مرد و زن با همدیگر و با فرزندان چگونه باشد. برای همۀ این مراحل دستور و‏‎ ‎‏قانون دارد تا انسان تربیت کند ـ انسان کامل و فاضل ـ انسانی که قانون متحرک و مجسم‏‎ ‎‏است و مجری داوطلب و خودکار قانون است. معلوم است که اسلام تا چه حد به حکومت‏‎ ‎‏و روابط سیاسی و اقتصادی جامعه اهتمام می ورزد تا همۀ شرایطْ به خدمت تربیت انسان‏‎ ‎‏مهذب و با فضیلت درآید. قرآن مجید و سنت شامل همۀ دستورات و احکامی است که‏‎ ‎‏بشر برای سعادت و کمال خود احتیاج دارد. در کافی‏‎[1]‎‏ فصلی است به عنوان «تمام‏‎ ‎‏احتیاجات مردم در کتاب و سنت بیان شده است‏‎[2]‎‏» و «کتاب» یعنی قرآن، «‏‏تِبیانُ کُلِّ شی ءٍ»‏‎[3]‎‎ ‎‏است. روشنگر همه چیز و همۀ امور است. امام سوگند یاد می کند (طبق روایات) که تمام‏‎ ‎‏آنچه ملت احتیاج دارد در کتاب و سنت هست‏‎[4]‎‏. و در این شکی نیست.‏

‏
‏‎

‎‏     ثانیاً، با دقت در ماهیت و کیفیت احکام شرع درمی یابیم که اجرای آنها و عمل به آنها‏‎ ‎‏مستلزم تشکیل حکومت است؛ و بدون تأسیس یک دستگاه عظیم و پهناور اجرا و اداره‏‎ ‎‏نمی توان به وظیفۀ اجرای احکام الهی عمل کرد.‏

‏‏     ما اکنون بعضی موارد را ذکر می کنیم، آقایان به موارد دیگر هم مراجعه کنند.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎