فلسفه قواعد خاصی دارد، مضامین و مفاهیم خاصی دارد که قابل فهم برای عموم نیست، از این رو بسیار طبیعی است که در بطن جامعه نبوده و عده ای خاص بدان اشتغال دارند. این از جمله گفته هایی است که مدافعین یا موافقین مهجوری فلسفه و کنارگیری آن از جامعه می گویند. اما به نظر می رسد اگر فیلسوف در بین مردم زندگی نکرده و با ایشان ارتباط نداشته باشد، به مرور از واقعیت دور گشته و حقایق را به خوبی درک نمی کند.
چهارشنبه, ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ - ۱۱:۳۱
بی شک اسلام و قرائت شیعی آن، به شدت با تفکر و مشی فلسفی عجین است. در قرائت شیعی نگرش های فلسفی و توصیه های عقلانی به وفور یافت می شود. در این قرائت است که سبک توحیدی زیستن آغشته به تفکر، تامل و تدبر است. اگر عالمان هر حوزه و به خصوص فیلسوفان اسلامی تلاش کنند نگرش های فلسفی را توسعه داده و محدود به شناخت قوانین کلی عالم و مفاهیم کلی نکنند، بی شک در حوزه فردی، اجتماعی، سبک زندگی و معنای زندگی قدم های شگرفی برداشته می شود.
چهارشنبه, ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ - ۱۱:۲۵
ما اولاً می پذیریم که فلسفه ما رو به تکامل است؛ تکامل به این معنا که پاسخ ما نهایی و اکمل نیست و ممکن است پاسخ بهتر و کامل تری وجود داشته باشد. از طرف دیگر ما باید گوش شنوایی برای تبدیل مشکل به مسئله و حل مسئله داشته باشیم. به نظر من فلسفه می تواند در حل مشکلات اعتقادی و مسائلی که به معناداری مربوط است، کمک کند، چون امروزه بحث های معناداری زندگی، پوچی و آرامش بحث های بسیار مهمی هستند و آنگونه که در غرب این مسائل مطرح شده به جامعه ما سرایت نکرده است. البته این سخن به معنای نفی سایر مسائل و مشکلات نیست، چون بشر مسائل و مشکلات زیادی دارد که باید به همه آن ها توجه داشته باشیم و در حد توان به آنها پاسخ دهیم
چهارشنبه, ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ - ۱۱:۱۶
نماز
یکی از اعمال و تکالیفی که از طرف خداوند بر انسان واجب شده است نماز می باشد.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵۵
هدایت
هدایت، شناختن درست و صحیح هدف، انتخاب راه و طریق صحیح برای رسیدن به هدف و پایداری در مسیر است.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵۰
وحی الهی
وحی و مشتقات آن در معانی متفاوتی نظیر اشاره، الهام، نوشتن، تفهیم و القای پنهانی به کار رفته است. وجه مشترک تمام معانی، تفهیم و القای سریع و پنهانی است. وحی اصطلاحی در قرآن به معنای ارتباط خداوند با پیامبران و القای پیام تشریع به پیامبران به کار رفته است؛ گاهی وحی در معنای ارتباط خداوند با دیگر انسانها به غیر از وحی نیز اطلاق شده است.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۵
وهابیت
یکی از فرقه های افراطی اسلامی که در قرون اخیر به وجود آمده که با نظرات خلاف کتاب و سنت موجب مشکلات فراوانی در جوامع اسلامی شده، فرقه وهابیت است، از نامهای دیگری که وهابیان بر روی خود می گذارند و در دوره جدید تقریبا ابا دارند که نام وهابیت بر آنها گذارده شود و دوست دارند که از نامهای دیگر بر آنها استفاده شود سلفی می باشد و می گویند ما تابع یک شخص (محمدبن عبدالوهاب) نیستیم بلکه تابع یک مسلک فکری به نام سلفی گری هستیم.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۰
یهودیت
درباره ورود یهودیت به جزیرة العرب اقوالی مطرح است که از جمله؛ عده ای ورود آن ها را به دوران حضرت موسی (ع) می دانند، عده ای هم به ایام بخت النصر و عده ای هم ظهور دولت روم و حمله آنان به عبرانیان، یهودیان بسیاری ناگزیر از سکونت در یثرب، حجاز و یمن شدند، مربوط می دانند. و در نهایت قبایل یهود در عصر ظهور پیامبر اکرم (ص)، یکی پس از دیگری، مغلوب سپاه اسلام شدند، بسیاریشان کشته و بسیاری هم به سرزمین های دیگر کوچ کردند.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۳۵
جنس و فصل
جنس و فصل، از اصطلاحات منطق و فلسفه و از کلیات خمس است.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۳۰
فصل محصل
فصل محصل، یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای عنوان بیانگرِ نقش فصل در تحصّل بخشی به جنس است.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۲۵
قضیه خارجیه
قضیّه خارجیه، یکی از اصطلاحات علم منطق و عبارت است از قضیه ای که در آن حکم بر افراد عینی خارجی شده باشد.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۲۰
قضیه سالبه معدوله
قضیه سالبه معدوله، به معنای قضیه حملیه سالبه دارای موضوع و محمولِ از جنس الفاظ معدول و غیر محصَّل است.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۱۵
موجهات مرکبه
در بحث از ماده و جهت قضیه بیان می شود که هرگاه جهت خاصی برای یک قضیه ذکر شود آنرا قضیه موجهه می نامند.
دوشنبه, ۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵
انتظار فرج
انتظار فرج در اصطلاح «مهدویّت»، به معنای چشم به راه بودن ظهور واپسین ذخیرۀ الهی و آماده شدن برای یاری او در برپایی حکومت عدل و قسط در سراسر گیتی است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵۵
انسان
انسان اصلش از «إِنْسیان» است، زیرا لغت شناسان عربی، مصغّر آن را «اُنیسیانْ» دانسته اند. «یای» آخر در تصغیر بر وجود آن در اصل، دلالت می کند و به سبب کثرت استعمال، حذف شده است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵۰
انسانیت
از ویژگی های انسان مومن داشتن انسانیت است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۵
اهل حدیث
عنوان پیروان یکی از دوگرایش فقهی در شیعه (اخباریان) مقابل اصولیان و همچنبن صاحبان یکی از دو گرایش اصلی فقهی در اهل سنت، مقابل اصحاب رأی و همچنین عالمان علم حدیث را اهل حدیث می گویند.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۰
ایمان
ایمان از مفاهیم کانونی ادیان الهی از جمله اسلام می باشد که نقش تعیین کننده ای در سعادت انسان دارد.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۳۵
بداء
یکی از اصول کلامی معتزله اصل تفویض است. معتزله با این اصل، منکر جریان اراده خداوند در افعال اختیاری بندگان هستند اما در غیر افعال اختیاری نیز با انکار بداء، اراده خداوند را در تغییر امور، تکذیب می کنند. با روشن شدن حقیقت بداء، بطلان عقیده مخالفین از جمله معتزله مشخص می شود.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۳۰
برزخ
از دیدگاه قرآن و روایات، برزخ و قبر یک چیز است که گاهی از آن به عالم قبر و گاهی از آن به عالم برزخ یاد می شود. برزخ در لغت یعنی چیزی که حایل بین چیزی و چیز دیگر باشد. از این رو به جهانی که میان دنیا و آخرت واقع می شود برزخ اطلاق می گردد؛ چنان که در آیاتی از قران، برزخ بیانگر فاصله میان دو دریاست. برزخ در اصطلاح حکمت: به همان عالم مثال اطلاق می شود، زیرا عالم مثال حد فاصل بین عالم عقل و عالم ماده است. و در اصطلاح شریعت: فاصله میان مرگ تا قیامت کبری را گویند.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۲۵
بعثت
بعثت در اصطلاح کلامی، به برانگیختن محمد بن عبدالله (ص) به پیامبری در سن چهل سالگی، از سوی خدا اطلاق می شود. طبق نقل مشهور امامیه، پیامبر (ص) حدود ۴۰ سال پس از رخداد اصحاب فیل، در ۲۷ رجب، و مجاور غار حرا به پیامبری مبعوث شدند. عربستان در دوران بعثت، شاهد آشفتگی های اخلاقی و اجتماعی و دینی بود، که از این عصر در منابع اسلامی به روزگار جاهلیت یاد می شود. از این رو، پیامبر از سوی خداوند برای هدایت انسان ها مبعوث شد تا مردم را از جهل و گمراهی نجات دهد. پیامبر مدتی مردم را پنهانی به دین اسلام دعوت می کردند، اما با نزول نخستین آیات از پیام وحی، پیامبر رسالت خویش را به صورت آشکارا آغاز نمود. بر همین اساس، ایشان نخست سران و بزرگان قریش را به اسلام دعوت کرد. حضرت علی (ع) نخستین مردی بود که دعوت ایشان را قبول کرد. در مورد نخستین آیاتی که بر پیامبر (ص) نازل شده و نیز شریعت ایشان قبل از بعثت، در منابع تاریخی اختلاف نظر وجود دارد.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۲۰
بهشت و دوزخ
در قرآن کریم به مسئله معاد و قیامت به دفعات اشاره شده و آیات زیادی در این مورد بیان گردیده است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۱۵
تجسم اعمال
تجسم اعمال، بدین معناست که کردارهای نیک و بد آدمی پس از مرگ وی، در عالم برزخ و نیز در رستاخیز مجسم می گردند.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵
تفویض (علم کلام)
متکلمان در بحث از تفویض به معنای مذکور در احادیث، از جمله به مباحث تفویض تشریعی و تفویض خلق و رزق به ائمه و تفویض تکوینی، نظر داشته اند. گذشته از این، تفویض را به معنای دیگری آورده اند که در احادیث به کار نرفته، یعنی تفویضی که در مورد صفات خبریه مطرح است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۰
تهذیب عرفانی
تهذیب، اصطلاحی عرفانی و اخلاقی است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۵۵
توحید افعالی (فلسفه)
منظور از توحید در افعال این است که خداوند در هیچ یک از افعال خود، محتاج یار و یاوری نیست و فاعل هر فعلی که از او سر میزند، منحصراً ذات واحد اوست. به عبارت دیگر، همان گونه که خداوند در ذات خود شریکی ندارد، در فاعلیت نیز هیچ گونه شریکی ندارد؛ «ماشأ اللّه لا قوّة إلاّ باللّه (کهف، ۳۹) هر چه خدا بخواهد، (همان می شود) نیرویی جز به (قدرت) خدا نیست».
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۵۰
توحید ذاتی (فلسفه)
توحید ذاتی، یعنی اعتقاد به اینکه ذات خداوند متعال یکتاست و شریکی در ذات برای او نیست. نه ترکیبی در درون ذاتش وجود دارد و نه خدای دیگری خارج از ذاتش می باشد. یک ذات بسیط و بدون ترکیب از اجزا و اعضا و هم چنین یگانه و بی شریک است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۴۵
توحید صفاتی (فلسفه)
توحید صفاتی یعنی، اعتقاد به این که صفات خداوند عین ذات او و عین یک دیگرند؛و همان گونه که ذات او ازلی و ابدی است، صفات ذاتی او همچون علم و قدرت نیز ازلی و ابدی می باشد و این چنین نیست که این صفات، زائد بر ذاتش بوده و جنبه عارض و معروض داشته باشد، بلکه عین ذات اوست. به طور مثال، اگر می گوییم خدا عالم است، به این معنا نیست که علم خدا بر ذاتش عارض شده، بلکه به این معناست که خدا عین علم است؛ اما درباره موجودی مانند انسان، صفات علم و قدرت، خارج از ذات و حقیقت وجود او می باشد؛ زیرا در زمانی فاقد این صفات و در زمانی دیگر واجد آن ها می شود. از سوی دیگر، صفات خدا نیز از یک دیگر جدا نبوده، بلکه هر یک از صفات او عین دیگری است؛ یعنی حقیقت علم او غیر از قدرتش نیست؛ بلکه سراسر وجود او علم و قدرت و دیگر صفات ذاتی او می باشد و تمام صفات او عین یکدیگرند.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۴۰
جبر
جبر و اختیار یکی از بحث برانگیزترین و جنجالی ترین مباحث فکری بشر در افعالش می باشد. از زمانی که اندیشه بشر پیرامون جهان و نیز ماهیت خود شروع شد بحث جبر و اختیار یکی از ذهن مشغولی ها و دغدغه های عمده و اصلی او گردید.
آیا انسان تحت فشار و جبر اراده یا اراده هایی ورای اراده خود اقدام به کاری می کند و به عبارتی دیگر افعال او تابع اراده ای غیر از اراده خود اوست، یا در کارهای خود مستقل است و افعال او تابع اراده خودش می باشد؟
موضوع جبر در مکاتب فکری گوناگون و با مضاف الیه های مختلف مطرح شده است که به همین دلیل پاسخ های گوناگونی به خود دیده است مانند: جبر تاریخی، جبر فلسفی، جبر کلامی و...
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۵
جنت عرفانی
یکی از واژه هایی که در عرفان به آن توجه شده است جنت می باشد و در مورد آن بحث شده است.
یکشنبه, ۲۷ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۰