
نفت از دید یک دانشمند
اگر از دیدگاه یک دانشمند به نفت نگاه کنیم همان چیزی را می بینیم که همه می بینند ولی دانشمندان به یک چیزهایی فکر می کنند که خیلی پیچیده است با این حال اگر دوست دارید ببینید آنها با نگاه کردن به نفت به چه چیزهایی فکر می کنند باید بدانید که آنها به نفت خام ، پترولیوم می گویند . این کلمه در زبان لاتین به معنی روغن سنگ است . شاید قدیمیها فکر کرده اند که این مایع سیاه که از زمین خارج می شود در واقع روغن سنگ است که درآمده است و به همین خاطر این اسم را روی آن گذاشته اند .
این جناب پترولیوم به صورت مجموعه ای از هیدروکربور های مختلف ، هم به صورت مایع و هم به صورت گاز در مخازن زیرزمینی وجود دارد .
چون هیدروکربورها از مواد آلی هستند دانشمندان حدس می زنند که نفت از باقیمانده گیاهان و جانوران به وجود آمده باشد یعنی دایناسورها و ماهی های عظیم الجثه ماقبل تاریخ و گیاهان و درختان آن دوره پس از مدفون شدن در زیر زمین در اثر فعل و انفعالات پیچیدۀ شیمیایی که ما از آنها خیلی سر در نمی آوریم و خود دانشمندان هم به سختی سردر می آورند ، تبدیل به هیدروکربور شده اند که بعد از سال های سال به صورت نفت خام درآمده اند .
حتماً با خودتان فکر می کنید که هرچیزی پس از مدفون شدن زیر خاک متلاشی می شود و پس از تجزیۀ شدن به طور کلی از بین می رود ولی باید بدانیم که اگر بقایای جانوران و رسوبات گیاهی به سرعت در محلهایی قرار بگیرد که از نظر فعل و انفعالات شیمیایی توانایی تولید نفت را داشته باشد فرصتی برای تجزیه شدن و از بین رفتن پیدا نمی کند و برعکس موجبات حفظ آنها فراهم می شود .
پس از مدفون شدن مواد آلی در داخل رسوبات و تأمین ضخامت لازم از رسوبات جدید ، با دخالت عوامل بیوژنیک و فیزیوشیمیایی خاص ، مولکول های آبی به مولکول های هیدروکربوری ساده و نفت های اولیه که از ساختار مولکولی پیچیده برخوردار هستند تبدیل می شوند . سرانجام با پلیمریزه شدن هیدروکربورهافوق ، تحول آنها به مولکول های منظم و بزرگ و کوچک با آرایش مولکولی منظم در نفت خام انجام می شود .
معمولاً این نوع سنگها از جنس شیل های آلی می گویند . در آزمایشگاه و در شرایط آزمایشگاهی نمی توان نفت تولید کرد .
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 111صفحه 16