مجله کودک 451 صفحه 14

Õ آیندهها؟ وقتی از آینده صحبت میکنیم از چیزی صحبت میکنیم که در دسترس ما نیست و در نتیجه قابل آزمایش هم نیست. تا چه حد امکان بررسی تحقق آنچه پیشبینی میکنیم یا برایش برنامهریزی میکنیم را داریم؟ من نمیتوانم به طور قطع ادعا کنم آیندهای را که من تصویر می کنم حتماً اتفاق میافتد، مگر اینکه دلایل خیلی قوی برای ادعای خود داشته باشم که در این صورت باز هم دلایل من وارد حوزه آیندهپژوهی شده و مورد بررسی قرار میگیرد. جدا از مباحث نظری، بخش کاربردی آیندهپژوهی میتواند در حوزه های بسیار مختلفی فعالیت کند و من می خواهم ادامه صحبت را با یک مثال دنبال کنم. بهداشت یک جامعه را در نظر بگیرید. برای اینکه سلامت افراد یک جامعه حفظ شود به چه لوازمی نیاز هست و چه شرایطی باید ایجاد شود؟ چه کارهایی باید انجام داد تا آنچه برای سلامت یک جامعه مدنظر است تحقق پیدا کند؟ آیندهپژوهی، آیندههای بسیاری را در حوزه های گوناگون مورد بررسی قرار می دهد، حتی آیندههایی که ممکن است کمتر به ذهن کسی خطور کند، حتی آیندههایی که تخیلی هستند، به عبارتی مجموعهای از آیندههایی که به آنها آیندههای ممکنه گفته میشود. در میان این آیندههای ممکنه، آیندههایی هستند که احتمال وقوع بیشتری دارند که به آنها آیندههای محتمل میگوییم. در اینجا باید از آیندههای شگفتیساز هم نام برد، آیندههایی که اگرچه جزو آیندههای ممکنه هستند اما احتمال وقوع آنها خیلی ضعیف است، چنین آیندههایی در صورت وقوع اثرات بسیار بزرگی را از خود به جای میگذارند. گذشته از اینها موضوع دیگری که خیلی مهم است به آینده مطلوب اطلاق میشود، اینکه چه آینده باید اتفاق بیفتد و ما باید به دنبال چه آیندهای باشیم؟ Õ ما باید به دنبال چه آیندهای باشیم؟ آینده مطلوب چیست؟ به ارزشهای هر جامعه، به آرمانها، علایق و نگاه هر جامعه به زندگی برمیگردد. هر جامعهای برای خودش تابستان و جزیره قشم