کتاب قضا
احکام قضا
شرایط شنیدن دعوا
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

شرایط شنیدن دعوا

شرایط شنیدن دعوا

[سؤال 11290]‏ ‏ ‏ 6483‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی در گذشته بهره داده است، و تنها مدرک او چک و سفته است که نزد‏‎ ‎‏بانک ها است ولی آن ها (به استناد این که ده سال از واگذاری چک یا سفته می گذرد) از‏‎ ‎‏ارائۀ مدرک خودداری می نمایند، به همین علّت حقّ بهره دهنده ضایع می شود. آیا‏‎ ‎‏شخصی که بهره داده است می تواند با قسم خوردن به حقّ خود برسد؟ یا قسم خوردن‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 14

‏منحصر به رباخوار و مدّعی علیه می باشد؟‏

بسمه تعالی، کسی که ادّعاء دادن بهره می کند مدّعی است، و باید دعوای خود را با بیّنۀ شرعیه اثبات کند.

[سؤال 11291]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3478

‏4. در صورتی که طرفین در مدت خیار فسخ اختلاف کنند ـ با توجه به نوشتۀ‏‎ ‎‏آن ها  ـ وظیفۀ قاضی چیست؟‏

بسمه تعالی، کسی که دعوای زیادۀ زمان خیار را می کند، مدّعی شناخته می شود.

[سؤال 11292]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3508

‏9. مرور زمان که در یک روایت وارد است آیا به نظر حضرت عالی معمول به‏‎ ‎‏است  یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، مرور زمان اثری ندارد. 

[سؤال 11293]‏ ‏ ‏ 6484‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 10 / 1361‏

‏پیشگاه زعیم عالی قدر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مرجع عالی مقام دین‏‎ ‎‏اسلام روحی فداک، بعد از حمد خداوند عالم، طول عمر برای آن زعیم بزرگوار‏‎ ‎‏خواهانم. در ضمن یک مسألۀ شرعی هست که به حضور آن مقام والا عرض می کنم.‏

‏دو سال پیش یک مرد پیر در قلعه هرسم زندگی و دهقانی می کرده، یک نفر از‏‎ ‎‏پسرهای او عازم کویت بوده، رفته برای تهران که پاسپورت تحویل اداره گذرنامه‏‎ ‎‏بدهد، تا این پسرش از تهران برگشته خانه خودش در قلعه هرسم 12 روز طول‏‎ ‎‏کشیده، پسر که وارد خانه شده به او گفتند که پدرت تصادف کرده با ماشین، دو نفر او‏‎ ‎‏را برده اند مریض خانه اسلام آباد غرب و ماشین هم در رفته است. پسر گفته که به‏‎ ‎‏پاسگاه اطلاع داده اید، گفتند نه او را برده ایم مریض خانه، حالش خوب است. بعد از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 15

‏بیست روز مرد فوت کرده، پسرش به خیال این که ماشین به پدرش زده و رفته دیگر‏‎ ‎‏هیچ نگفته تا الآن مردم دهکده می گویند پدرت را ماشین نزده است، یک نفر پدرت را‏‎ ‎‏زیر سم اسب انداخته است. ما به تو نگفتیم برای این که گفتیم شاید خوب شود. الآن‏‎ ‎‏دو سال از این حادثه می گذرد، آیا حق خون پدر دارد طبق دستور دین اسلام، یا ندارد؟‏‎ ‎‏امید است طبق دستور قرآن کریم زیر این نامه امضا شود.‏

بسمه تعالی، تا ثابت نشود که مردن او مستند به چه کسی است، کسی را نمی توانند متهم کنند.

[سؤال 11294]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6631

‏2. آیا در انشای لفظی حکم، حضور مدعی یا مدعی علیه پس از محاکمۀ حضوری‏‎ ‎‏یا غیابی لازم هست یا خیر؟‏

بسمه تعالی، بعد از مطالبۀ حکم، حضور طرفین در وقت انشای حکم لازم نیست. 

[سؤال 11295]‏ ‏ ‏ 6485‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 4 / 1363‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، دام ظله العالی، موارد‏‎ ‎‏تخلفات قانونی، مانند: تخلف قوانین رانندگی، قوانین گمرک، مقررات اداری و غیره،‏‎ ‎‏آیا جزو تخلف در حقوق الله‌ است و باید شرعاً در حین محاکمه متهم در محکمه‏‎ ‎‏حاضر شود یا نه؟ لطفاً نظر مبارک را بیان فرمایید. ‏ ‏ عبدالکریم موسوی اردبیلی‏

بسمه تعالی، مواردی که مرقوم شده است از حقوق الله‌ نیست. 

[سؤال 11296]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6006

‏2. اگر مدعی در جلساتی حضور پیدا کرد و اقامۀ بیّنه نمود، ولی منکر حضور پیدا‏‎ ‎‏نکرد که دلایل خود را اقامه کند و حرف خود را بزند، آیا قاضی می تواند حکم غیابی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 16

‏صادر کند؟ و اشاره بفرمایید که موارد حکم غیابی کجا است؟‏

بسمه تعالی، بعد از اعلام به منکر مانع ندارد.

[سؤال 11297]‏ ‏ ‏ 6486‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. در مواردی که مدعی به، مال معیّن یا غیر معیّن باشد و مدعی بترسد در طول‏‎ ‎‏محاکمه مدعی علیه مال مدعی به را اتلاف کرده و از بین ببرد یا خود را به صورت‏‎ ‎‏مفلس دربیاورد، آیا می تواند از محکمه درخواست توقیف آن مال معیّن یا مال دیگر‏‎ ‎‏مدعی علیه را بنماید یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در هر دو فرض، اگر شواهد و قراینی بر محق بودن مدعی است و نیز قراینی است بر این که مدعی علیه در صدد اتلاف عین یا افلاس خود است، تأمین مذکور مانع ندارد. لکن با شرط بر مدعی که اگر از ناحیۀ تأمین ضرری بر مدعی علیه وارد شد، جبران نماید.

[سؤال 11298]

‏2. آیا شخصی که در محکمه، حاکم شده، ولی در راه احقاق حقش خساراتی و‏‎ ‎‏هزینه هایی را متحمل شده می تواند از محکوم که سبب خسارت او شده بگیرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حق ندارد بگیرد.

[سؤال 11299]‏ ‏ ‏ 6487‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 3 / 1363‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏بعد التحیّه، نظر به این که حسب مقررات و ضوابط موجود، توقیف اموال مجرم یا‏‎ ‎‏مالی که در رابطه با جرم است، توسط دادستان و بازپرس انجام می گیرد ـ و در عرف‏‎ ‎‏قضایی به آن قرار تأمین می گویند ـ تا در نهایت، تعیین تکلیف توسط قاضی محکمه‏‎ ‎‏صورت پذیرد. با توجه به این که حضرت عالی در فرمان هشت ماده ای سال 1361،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 17

‏توقیف اموال را منوط به حکم حاکم شرع فرموده اید. و با توجه به این که فرمان، بعد از‏‎ ‎‏مصوباتی است که در این رابطه است. این مصوبات یا توسط مجلس شورای اسلامی‏‎ ‎‏تصویب شده و یا مقررات سابق است که خلاف شرع بودن آن ها توسط شورای‏‎ ‎‏نگهبان اعلام نشده است.‏

‏آیا نظر حضرت عالی بر این است که الزاماً توقیف اموال که قرار تأمین است و قرار‏‎ ‎‏نهایی نیست؛ باید توسط حاکم شرع انجام شود یا حسب موازین قضایی جاری عمل‏‎ ‎‏شود؟ ‏ ‏ دادستان کل کشور: یوسف صانعی‏

بسمه تعالی، مقصود آن است که بدون مقررات شرعی نباشد اگر شورای نگهبان یا شورای عالی قضایی چیزی را مخالف شرع نمی دانند عمل به آن مانع ندارد.

[سؤال 11300]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6548

‏2. در جرایم عمومی یا خصوصی، گاهی وقوع جرم از طریق مقامات رسمی یا غیر‏‎ ‎‏رسمی گزارش می شود، ولی کیفیت جرم و شخص مجرم معین نیست و گاهی‏‎ ‎‏گزارشاتی می رسد، ولی حتی خود جرم هم محقق نیست. آیا برای قاضی و محکمه،‏‎ ‎‏لازم است موضوع را پی گیری نموده و مشغول تعقیب و تحقیق شود یا نه؟ مثلاً اگر‏‎ ‎‏گزارش برسد یا شاکی بگوید: قتلی، حریقی، تخریبی، سرقتی اتفاق افتاده و می خواهد‏‎ ‎‏دستگاه قضایی مسأله را تعقیب و تحقیق کند، آیا برای محکمه لازم است چنین کاری‏‎ ‎‏بکند یا نه ؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست، مگر در صورتی که در معرض توطئه برای به هم زدن نظم یا براندازی جمهوری اسلامی باشد.

[سؤال 11301]‏ ‏ ‏ 6488‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 10 / 1361‏

‏از قائدی که از قادات افضل است و نایب بر حق حضرت قائم است، از فقیهی که‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 18

‏والاتر از فقها و حامی فقرا است، از خلف مرد غدیر خم، از خمینی، خم کنند‏‏ۀ‏‏ قامت‏‎ ‎‏ستمگران (خدایش خمیده ننماید و خاموش نگرداند تا حضرت مهدی علیه السلام را زیارت‏‎ ‎‏نماید)، از خلیل مستضعفان جهان، از خلیفه ای که خود را طلبه ای بیش نمی داند،‏‎ ‎‏استفتا می نمایم.‏

‏آیا دولت جمهوری اسلامی ایران مسئولیتی برای پرداخت حقوقی که به ناحق در‏‎ ‎‏رژیم ستم شاهی در سال 1354 از اشخاص حقیقی و یا حقوقی در ادارۀ بنادر و‏‎ ‎‏کشتیرانی خرمشهر و امثالهم تضییع گردیده است (پس از اثبات آن ها در دادگاه های‏‎ ‎‏صالحه) به عهده دارد یا خیر؟ و آیا آن بزرگوار اجازه طرح این گونه دعاوی را در‏‎ ‎‏دادگاه های کنونی خواهند فرمود؟ حاشا که من غیر از فتوای آن رهبر کاری انجام دهم. ‏

بسمه تعالی، اگر کسانی که حقوق را تضییع کرده اند موجود باشند، می توانند بر علیه آن ها ادعا کنند و حقوق را از ایشان مطالبه نمایند.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 19