ویژگی های انسان در قرآن

ویژگی های انسان در نگاه امام خمینی (س)

امام خمینی (س) با استفاده از آیات قرآن ویژگی هایی برای انسان ذکر کرده است؛ از جمله:

۱- فطرت الهی: به اعتقاد امام خمینی (س) قرآن کریم فطرت انسان را فطرتی الهی معرفی می کند؛ فطرت انسان به دست قدرت جمال و جلال حق تعالی سرشته شده و از عالم طهارت و قدس نازل شده است؛ از این رو تا هنگامی که فطرت اصلی او آلوده نشده، از نورانیت و صفای باطن برخوردار است و طالب کمال مطلق و خیر و از شر گریزان است.(۱) به باور ایشان تا مادامی که انسان بر فطرت الهی خود قرار دارد، در نیکوترین سرشت است؛ زیرا بر احسن تقویم آفریده شده است و اگر از مسیر فطرت انحراف پیدا کند، ممکن است به آخرین درکات سقوط کند.(۲)

۲- حمل امانت: به اعتقاد امام خمینی (س) انسان شایستگی این را داشته که حامل امانت الهی باشد،(۳) امام یکی از مصادیق امانت الهی را ولایت مطلقه می داند که همان فیض مقدس است که غیر از انسان هیچ موجودی لایق آن نیست.(۴)

۳- قابلیت کمال و نقص: به باور امام خمینی (س) انسان، در میان موجودات این قابلیت را دارد که به بالاترین درجه کمال و پایین ترین درجه نقص برسد و می تواند یک موجود الهی یا شیطانی شود. فاصله میان کمال و نقص غیر قابل تصور است و این در موجودات دیگر نیست.(۵)

۴-اراده و اختیار: اراده و اختیار انسان با اراده و اختیار فرشتگان و حیوانات فرق دارد و انسان می تواند با اختیار خود مسیر تکامل را طی کند.(۶)

۵- مثل اعلای الهی: امام خمینی (س) با اشاره به برخی آیات الهی معتقد است همه موجودات به اندازه ظرفیت وجودی خود، آیات و تجلیات حق هستند و این انسان کامل است که می تواند مثل و آیت عظمای الهی باشد و سرّ فضیلت و برتری او بر دیگر موجودات نیز در همین بندگی نهفته است.(۷)

۶- کرامت انسانی: امام خمینی (س) ملاک کرامت را با استناد به برخی آیات الهی، تقوا می داند و هر انسانی که تقوایش بیشتر باشد، کرامتش نزد خداوند زیادتر است(۸) و اگر انسان، در مسیر بندگی الهی سیر کند، خداوند غیر از کرامت های اخروی در دنیا نیز به او کرامت می دهد.(۹)

(۱) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۱۱۵-۱۱۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۲. اول فطرت

(۲) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۱۱۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. احسن تقویم

) خمینی، روح الله، مصباح الهدایه، ص۵۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۶. حملها الانسان

(۴) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۶۳۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. لایق آن

(۵) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۳، ص۲۸۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. موجود عجیبی

(۶) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۱، ص۲۹۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. صاحب اراده

(۷) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۶۳۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. تکریم او

(۸) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۶، ص۳۱۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. اتقای ناس

(۹) خمینی، روح الله، سرّ الصلاة، ص۱۰۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸ کرامت شده؛ خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۲، ص۳۷۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰.

. انتهای پیام /*