سید جواد ورعی
امام خمینی در تعریف خود از علم فقه، جایگاه آن را نیز روشن می کنند. «علم فقه» از نظر رسیدن به مقام قرب الهی و در رتبه بندی علوم -به اعتبار غایتی که دنبال می کنند - در رتبة متأخر از «علم به معارف» قرار دارد. مقصود از علم به معارف، آگاهی از جهان آفرینش، مبدأ نظام هستی و اسماء و صفات او، توحید، معاد و احوال قیامت، نبوت عامه و خاصه و امامت است که از آن ها به اصول اعتقادی یاد می شود و عرفان، حکمت و کلام عهده دار آن هستند.
یکشنبه, ۱۲ دی ۱۳۹۵ - ۱۴:۵۱
با دقت در برخی آیات، روایات و دیدگاه اخلاقی حضرت امام خمینی پیرامون تفکر روشن می شود که تفکر از مهره های اصلی در مهار نفس و تسلط بر شیطان درون و برون و شاه کلید درهای بستة علوم و معارفی است که دستیابی به آنان تغییردهنده و تحول آفرین شیوة زندگی انسان ها است.
جمعه, ۱۰ دی ۱۳۹۵ - ۱۰:۲۷
حجت الاسلام و المسلمین سید محمدعلی ایازی
در میان پیامبران بزرگ، در فرجام نبوت، پیامبر اسلام، با رسایی و شفافیت از جایگاه انسان سخن گفته است؛ ظرفیت های وجودی او را نشان داده و حقوق انسانی او را یادآور شده و از او دفاع کرده است؛ کتاب آسمانی وی نیز قرآن کریم است. برای مسلمانان جای بسی افتخار است که اگر اُمانیسم با داعیه ای محدود از انسان گرایی در سده های اخیر، در غرب سربرآورد و شعار اصالت انسان را سر داد، چهارده قرن پیش، شخصیتی در جزیرة العرب و در بطن توحش جاهلی، جنگ و خون ریزی، ستم و نادانی و تحقیر انسانیت، از کرامت وجودی او سخن گفت و او را به ارزش هایی والاتر از آنچه خود می شناخت و در نهاد او نهفته بود، فراخواند و راه های رسیدن به کمال و آرمان های سعادت آفرین را نشان داد.
دوشنبه, ۰۶ دی ۱۳۹۵ - ۱۰:۱
امام خمینی(س) نمونه کامل و مصداق بارز این سخن شریف امام صادق(ع) است که: «کونوا دعاة الناس بغیر ألسنتکم...»؛ ایشان در زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی و حکومتی خویش چنان زیست که گفته اش بر کرده اش پیشی نگیرد. همچنان که اجداد طاهرینش که رهبران مطلق بشریت می باشند چنین بودند.
شنبه, ۰۴ دی ۱۳۹۵ - ۱:۴۶
ویژگی خاص گفتار امام در این باره آن است که شرایط دریدن حجاب علم را هم به تفصیل برای خواننده بیان می کنند. پس شرط دریدن حجاب علم، عنایت خداوند متعال است؛ یعنی حتماً باید الهامی از سوی خداوند به عارف برسد و بدون یاری گرفتن از آن، نمی توان به چنین مرحله ای رسید.
یکشنبه, ۲۸ آذر ۱۳۹۵ - ۲۳:۳۷
حضرت امام (س) به متون ادعیه و مناجات از حیث منبعی که سرشار از معارف ناب الهی است، افزون بر جنبه های عبادی و لطیف ترین و عمیق ترین ارتباط میان بنده و خالق توجه داده، به جنبه معرفتی آن بسیار تأکید نموده است. ایشان معتقدند آنچه را که در قرآن از معارف به رمز آمده، در ادعیه و مناجات با تفصیل بیشتری ذکر گردیده است. پس باید معارف را از ادعیه معصومین علیهم السلام آموخت، چون طرف خطاب در ادعیه حق سبحانه است.
یکشنبه, ۲۸ آذر ۱۳۹۵ - ۱۴:۴۸
بسیاری از مفاهیم و مضامینی که در غزلیات امام خمینی(س) دست مایۀ شعر شده اند، پیش تر در شمار معانی و قواعد عرفانی، جایی برای خود یافته اند. بدین رو، دیوان امام(س) یکی از چندین مجموعه های شاعرانه است که صدف وار، گوهر عرفان را در آغوش دارند و آن را در خود، چنان می پرورند که شایستۀ آویختن برگوش حقیقت شود.
یکشنبه, ۲۸ آذر ۱۳۹۵ - ۱۲:۶
بررسی دوران پربرکت نوجوانی و جوانی حضرت امام(س)، بهترین الگوی عملی برای نسل جوان خواهد بود. با مطالعه روحیه با نشاط و تلاش پرثمر آن حضرت پی می بریم که نشاط ناشی از شور درونی بوده که باعث شتاب آهنگ رشد و تحول روحی و معنوی و در نتیجه خلاقیت و ابتکار در آن بزرگوار فرصت ظهور پیدا کرد
دوشنبه, ۲۲ آذر ۱۳۹۵ - ۱۱:۳۰
حجت الاسلام و المسلمین همت بناری
تهذیب اخلاق و سیر و سلوک، در اندیشه و سیرۀ امام خمینی(س) جایگاه ویژه ای دارد؛ امام(س) تهذیب نفس و پای بندی به مسائل اخلاقی را پیش درآمد موفقیت در سایر ابعاد زندگی انسان می دانستند و در کنار علم و دانش و سیاست و حکومت داری، بر آن تأکید می نمودند.
دوشنبه, ۲۲ آذر ۱۳۹۵ - ۸:۰
حصین صالحی مالستانی
امام خمینی، با توجه به بینش عرفانی خود، علم غیب و علم لدنی پیامبر را از زاویه مظهریت پیامبر اکرم (ص)، از اسم اعظم حق بررسی کرده است، وی ضمن اعتقاد به داشتن چنین علمی برای پیامبران الهی به طور عام، علم لدنی و علم غیب پیامبران را دارای مراتب متفاوت می¬داند که پیامبر خاتم (ص) در اوج قله وصل به مبدء غیب قرار دارد.
شنبه, ۲۰ آذر ۱۳۹۵ - ۱:۰
انسان امروزین در پی گم شده ای می گردد تا از دریافتهای باطنی آگاه شده و مدد جوید و چون عرفان، از توجه به وجدانیات حاصل می شود، زین سبب، بشر، تشنۀ عرفان است و عرفان راهی است که بشر باید آن را بپیماید. چرا که تنها این سرچشمۀ گواراست که دلهای مرده را حیاتی دوباره می بخشد و ارواح افسرده را به پرواز در می آورد. حضرت امام خمینی(س) بر پایۀ رابطۀ تنگاتنگ عرفان و دین، زبان عرفان را به زبان ادعیه و قرآن نزدیک می داند.
یکشنبه, ۰۷ آذر ۱۳۹۵ - ۱۲:۳۱
درس گفتارهای شرح حدیث جنود عقل و جهل/10
چهارشنبه, ۲۳ تیر ۱۳۹۵ - ۱۸:۴۹
سیرو سلوک عرفانی امام خمینی(س)/4
حیرت را واردی غیبی می دانند که در اثر تفکّر در دل عارف نزول می کند. به اعتقاد امام اما، حیرت ثمره تجلّیات بعضی از اسماء بر دل سالک است. در واقع قلوب اولیاء در قبول تجلّیات اسماء با هم تفاوت دارند. بعضی از قلوب عشقی و شوقی هستند و حق تعالی در آنها به اسماء جمال تجلّی می کند. این تجلّی، هیبت مشوب به شوق و هیبت خوف از تجلّیِ عظمت را در دل سالک پدید می آورد...
یکشنبه, ۰۹ خرداد ۱۳۹۵ - ۹:۲
سیرو سلوک عرفانی امام خمینی(س)/3
عشق، هرگاه به عنوان صفت خداوند مطرح گردد، صفت ذاتی اوست و از آن جا که این صفت ذاتی، عین غیب الغیوب است، پس حقیقت عشق ناشناختنی است. در این ساحت است که عشق هم سبب ایجاد و هم عامل بقاست. درواقع اگر عشق نبود، هیچ موجودی پا به عرصۀ هستی نمی نهاد.
دوشنبه, ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۲۱:۲۸
دوشنبه, ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۳:۸
عرفان چیست؟/2
به نظر می رسد مترادف قرار دادن تصوف با عرفان عملی بیشتر محصول قرون اخیر بوده است و مبتنی بر واقعیات تاریخی نیست. البته شروع تصوف با زهد بوده و مسلماً در ابتدا به صورت طریقه ای عملی بوده است. اما در قرون سوم و چهارم در تصوف سخن از فنا اتحاد و کشف و شهود به میان می آید و بعدها عده ای آن را به صورت علمی نظری درمی آورند.
شنبه, ۲۸ فروردين ۱۳۹۵ - ۵:۱۸
درسگفتارهای آداب الصلوة/7
می توان گفت مهم ترین و اساسی ترین تفاوت میان سیر و سلوک اهل بیتی و مشروع و یا هر اسم دیگری که بر آن خوانده می شود، با سیر و سلوک های آغشته به بدعت و آلوده به انانیت و چیزهای دیگر، در این است که این چنین نیست که به شما بگوید، یک ذکر را هرچند بار که می خواهید تکرار نمایید، مگر ذکر صلوات و استغفار که بری از إنیت و انانیت هستند. بلکه این سیر و سلوک مبنی بر انهدام همان إنیت و انانیت است؛ چراکه اگر پیش از پرداختن به این موضوع، به اذکار مختلفی چون نور و رحمن و غیره بپردازیم، درواقع همان إنیت و انانیت ماست که این اذکار را مکرراً تکرار نموده و قوت می یابد
شنبه, ۱۴ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۸:۰
معنا و مفهوم عرفان/1
اگر آثار منثور عرفانی امام یکسره تحت تأثیر عرفان ابن عربی است، دیوان اشعار امام رنگ و بویی دیگر دارد و یادآور تعالیم عرفانی مکتب خراسان است. گویی که امام در اواخر دوران حیات خویش به این مکتب روی آورده است.اما عرفان نزد امام چه معنایی داشته است ؟در این نوشتار می کوشیم که عرفان را معنا کنیم و مراد خویش را از این واژه معین نماییم. پس ازارائه تعریفی از عرفان، آن را به دلایلی به چهار معنا افزایش می دهیم و در بسط و شرح هر یک از معانی می کوشیم. در این قسمت به بسط دو معنا از عرفان همت خواهیم گمارد بعد از ارائه و بررسی این معانی، در قسمت های بعد به بررسی رابطة میان عرفان اسلامی و تصوف خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که تصوف، نه عین عرفان اسلامی، بلکه یکی از شعب و تقسیمات آن است. این بحث در بررسی رای امام خمینی (ره) پیرامون عرفان و تصوف، بسیار سودمند و راهگشا خواهد بود.
یکشنبه, ۰۸ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۴:۳۹
سیرو سلوک عرفانی امام خمینی(س)/2
چهارشنبه, ۰۴ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۳:۰
سیرو سلوک عرفانی امام خمینی(س)/1
شاید بتوان دو خصوصیت عمده و برجسته برای این نحله های شبه عرفانی ذکر کرد. اول این که معمولاً شریعت و احکام دینی در این نحله ها جایگاهی ندارد و اعتنا به آن ها را لازم نمی دانند و عرفان، در مقابل آن ها قرار می گیرد و دیگر این که، «معرفت» در این نحله ها جایگاهی ندارد و تنها در پی ارائه ی تکنیک ها و راه کارهایی اند که فرد بتواند به وسیله آن ها، به آرامش دست پیدا کند.
شنبه, ۲۲ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۲:۳۰
درس گفتار شرح کتاب آداب الصلوة/6:
سه شنبه, ۱۸ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۵:۰
دوشنبه, ۰۳ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۴:۰
درس گفتار شرح کتاب آداب الصلوة پروفسور یحیی بونو/5:
البته این روایت منسوب به امام صادق علیه السلام می باشد و ممکن است از یکی از بزرگان در عرفان بوده باشد؛ چنان که امام خمینی(ره) نیز در نامه ی خود به سرکار خانم طباطبایی در جواب درخواست ایشان راجع به معرفی کتب عرفانی و فلسفی، تنها دو کتاب را معرفی می نمایند که یکی شرح منازل السائرینِ خواجه عبدالله انصاری و دیگری مصباح الشریعه منسوب به امام صادق علیه السلام است که به احتمال قوی تر، به نقل یکی از عرفای بزرگ می باشد. هر دو کتابی که حضرت امام خمینی به سرکار خانم طباطبایی معرفی نموده اند، شبیه زبان روایت نبوده، لکن در معنا این چنین است و حتی بیشتر همچون مطالبی است که در ادعیه یافت می شود.
سه شنبه, ۲۷ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۱
دکتر محمود شیخ بررسی کرد:
در چهار بعد سلوک عملی، مباحث عرفان نظری، رویکرد اجتماعی و ادبیات عرفانی تأثر امام از حکمای تهران به ویژه مرحوم شاه آبادی آشکار است.
در مسئله سلوک عملی و تبیین روش سیر الی الله، امام تابع مرحوم شاه آبادی است و در تبیین خود به عشق به عنوان اساسی ترین ویژگی فطرت توجه می کند و با توجه به تعلق این عشق به خود و دنیا و در نتیجه پدید آمدن رذایل اخلاقی و معاصی بر تغییر جهت این عشق از خود و دنیا به حق با تکیه بر ریاضت در دو عرصه اخلاق و عبودیت تأکید می کند.
شنبه, ۲۴ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۳۵
انسان شناسی عرفانی امام خمینی/2
به اعتقاد امام خمینی(س) در میان اعمال انسان، هر چه خوبی و نیکی است به خداوند باز می گردد و هر چه بدی و زشتی است به اعمال صاحبان آن منتسب می شود
چهارشنبه, ۲۱ بهمن ۱۳۹۴ - ۹:۳۹
درسگفتارهای آداب الصلوة/4
دراویش قونیه در رقص سماع خود می چرخند، در حالی که یک دست را بالا و دست دیگر را پایین می گیرند؛ بدین معنا که با یک دست از بالا می گیرند و با دست دیگر به پایین می رسانند، غافل از آن که اگر در این وسط چیزی از من آن ها باشد، حجاب و مانع رساندن پیام خواهد گشت و درواقع چیزی از پیام باقی نخواهد ماند. لکن اگر من نباشد، آن گاه این جریان تحقق خواهد یافت.
دوشنبه, ۱۹ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۰
درباره عرفان امام خمینی/1
امام بیشتر از جهله متصوفه، بر ظاهرگرایانِ صرف خرده می گیرد و در سرتاسر آثارش می توان شواهدی از انتقادات گزنده بر ظاهرگرایان یافت. او کسانی را که مردم را به صورت محض دعوت می کنند و از آداب باطنی باز می دارند و می گویند شریعت جز صورت و قشر، معنی و حقیقتی ندارد، شیاطین طریق و خار راه می داند که سالک باید از شر آنها به خدا پناه برد؛ زیرا نور فطرت را در انسان می کُشند و حجاب های تقلید و جهالت و عادت و اوهام را به روی آن میکِشند و بندگان خدا را از وصول باز داشته، قلوب صافی بندگان را به دنیا و جهات مادّی و جسمانی و عوارض آن متوجه و از روحانیّات و سعادات عقلیه منصرف و عوالم غیب و بهشت آخرت را در مأکولات و مشروبات و منکوحات و دیگر مشتهیات حیوانی منحصر می کنند و می پندارند که هدف از انزال کتب و رسالت انبیا، اداره بطن و فرج است.
یکشنبه, ۱۱ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۲۰
انسان شناسی عرفانی امام خمینی(س)/1
آیا انسان فقط همین جسم است و غیر از این ساحت، ساحات وجودی دیگری ندارد؟ این سؤال البته معرکه ی آراء گوناگون بوده است و متفکران و اندیشمندان، نظرات متفاوتی را درباره آن بیان کرده اند. عده ای به تک ساحتی بودن انسان معتقدند و حتّی ذهن را بخشی از بدن و به تعبیری همان مغز می دانند. عده ای دیگر، با اعتقاد به چند ساحتی بودن انسان، از مراتبی چون ذهن (mind) که همان آگاهی است، نفس (soul) که فاعل آگاهی است و روح(spirit) که ساحت عدم تفرّد آدمی است، نام می برند
سه شنبه, ۰۶ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۲۰
دکتر ببوک علیزاده بررسی کرد:
همه جنبش های عرفانی نوپدید، سکولار هستند؛ یعنی کاری، نفیا واثباتا، به دین ندارند. از همین رو هرگز جاذبه ی عرفان های دینی همچون عرفان اسلامی، عرفان مسیحی و عرفان یهودی را نخواهند داشت؛ چراکه عرفان های دینی، به یک امرفطری فوق العاده قوی، یعنی خدا جویی وخدا پرستی، تمسک می جویند
شنبه, ۰۳ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۵:۰
درس گفتارهای آداب الصلواة/3
یحیی بونو در این گفتار به حرکت جوهری ملا صدرا می پردازد و تفاوت آن با سایر نظراتی که وجود دارد. این بحث بسیار مهم است چرا که به حقیقت وجود انسان و نسبت آن با نفس و بدن مربوط می شود. ملاصدرا به دلیلی که بونو می گوید متوجه نکته ای می شود که گذشتگان از عرفا به آن توجه نداشتند.
دوشنبه, ۲۸ دی ۱۳۹۴ - ۱۵:۴۰