مجله نوجوان 106 صفحه 18

حکایت لاله در شعر فارسی از خون جوانان وطن لاله دمیده از ماتم سرو قدشان سرو خمیده این بیت از مشهورترین تصنیف های دوران مشروطه است ، تصنیف زیبایی که پس از این همه سال هنوز زنده و تأثیرگذار است و زمزمه لحظه های خلوت روح است . اما ارتباط «لاله» و «خون شهیدان» به دوران قدیم تری بر می گردد و حاصل شرایط انقلاب مشروطه نیست . مثلاً حافظ در غزلی می فرماید : با صبا در چمن لاله سحر می گفتم که شهیدان که اند این همه خونین کفنان گفت : حافظ من و تو محرم این راز نه ایم از می لعل حکایت کن و شیرین دهنان همین تصویر ، یعنی شباهت میان رنگ سرخ لاله و خون شهیدان بارها در آثار شاعران آمده است و هر بار زیبایی و جلوه دیگری به خوانندگان شعر هدیه کرده ، ملک الشعرای بهار در شعری زیبا تمام بیت هایش را اختصاص داده است به روییدن لاله از دل خاک و آنچه این رویش حیرت انگیز و زیبا به یاد می آورد : لاله ، خونین کفن از خاک سر آورده برون خاک مستوره قلب بشر آورده برون نیست این لالۀ نوخیز ، که از سینه خاک پنجه جنگ جهانی ، جگر آورده برون دل ماتم زدۀ مادر زاری است که مرگ از زمین همره داغ پسر آورده برون دست خونین زمین است که از بهر دعا صلح جویانه ز کوه و کمر آورده برون آتیشن آه فرو مرده ی مدفون شده است که زمین از دل خود ، شعله ور آورده برون پاره های کفن وسوخته های جگرست کز پی عبرت اهل نظر آورده برون راست گویی که زبانهای وطنخواهان است که جفای فلک از پشت سر آورده برون یا به تقلید شهیدان ره آزادی طوطی سبز قبا سرخ پر آورده برون یا که بر لوح وطن خامه خونبار بهار نقشی از خون دل رنجبر آورده برون دیدید که چگونه روییدن لاله از خاک الهام بخش شاعر شده است و او را به یاد تصویرهای مختلفی از زندگی ، جنگ و مرگ انداخته است . هوشنگ ابتهاج (هـ . ا . سایه) در یکی از زیباترین غزلها یش «لاله» را به داغ دل و اشک خونین منتظران دیدار یار تشبیه کرده است . نه لب گشایدم از گل نه دل کشید به نبید چه بی نشاط بهاری که بی رخ تو رسید