مجله نوجوان 110 صفحه 16

تقسیم بندی زمان اولین زمان بندیها را طبیعت انجام می داد و این تغییر را کم کم انسانها احساس کردند . تبدیل روز به شب و تغییر فصل ها باعث می شد که انسانها متوجه گذر زمان بشوند . انسانهایی که در کار کشاورزی بودند این موضوع را درک کردند و برای رسیدن به نتیجة بهتر در کار خود ، سعی کردند آن را به خاطر داشته باشند . البته خود مفهوم زمان چیز بسیار پیچیده ای است که بسیاری از بزرگان نیز از ابتدای تاریخ از فهم آن عاجز بوده اند حتی بسیاری از فیلسوفان پس از اختراع تیمارستان به خاطر این موضوع راهی آنجا شدند . پس شما هم خیلی به خودتان فشار نیاورید چون خیلی خطرناک است ! در متون اوسطایی از زمان با نام زروان یاد شده است . زروان نام خدای بزرگ و سرچشمة آفرینش همة پدیده های گیتی و از جمله اهورا مزدا بوده است . در مورد تقسیم بندی های زمان باید گفت که انسان بیچاره با وجود تمام تلاشهایی که در طول تاریخ برای تقسیم بندی های خود براساس رویدادهای طبیعی انجام داده نتوانسته است به یک تقسیم بندی و یک پیش بینی صحیحی برسد ولی در تقسیم بندی شبانه روز به دوگونه عمل کرده که هر دو گونه هم جواب داده است؛ یکی بر مبنای چهارگاه یعنی نیمه شب تا برآمدن خورشید ، از آنجا تا نیمروز از نیمروز تا غروب خورشید و از آن تا نیمه شب . البته مبدا شبانه روز ، همیشه درنیمه شب نبوده و ممکن بوده که آغاز هر یک از گاههای نام برده مبدا به حساب آید . در شیوة دیگر ، شبانه روز به 24ساعت یا پاس تقسیم می شود . طول شبانه روز همیشه 24ساعت کامل نیست و در طول روزهای سال تا چند دقیقه کمتر یا بیشتر می شود که به صورت قراردادی همة شبانه روزها را به اندازة 24ساعت به حساب میآورند ولی ته ماندة همه را جمع می کنند که در هر چهار سال به اندازة یک روز اضافه می شوند . از این یک روز در سالهای کبیسه استفاده می کنند تا کلاهی سر کسی نرود ! تقسیم شبانه روز به 24 ساعت و هر ساعت 60دقیقه و هر دقیقه 60 ثانیه و هر ثانیه 60 ثالثه ، از دوران بسیار قدیم بوده است . کتیبه های بابل یا اکدی که پس از کوچ کاسیان از ایران به بین النهرین بدست آمده ، نشان دهندة استفاده از این تقسیم بندی در نیمة نخست هزارة دوم پیش از میلاد توسط آنان است . البته این تاریخ را تا 5000سال پیش از میلاد هم حدس زده اند . قدیمیترین کاربرد ساعت طبق اسناد و مدارک بدست آمده قدیمی ترین انتساب کاردبرد ساعت در دوران باستان گرشاسب نامه ی اسدی توسی نوشته شده است . اسدی توسی در این کتاب از ساعتی بزرگ و مکانیکی در زمان گرشاسب ، پهلوان بزرگ سیستانی نام می برد که با مجموعه ای از حیوانات متحرک و آواهای گوناگون همراه بوده است .