آیینهای احیا
(غسل احیا،قرآن به سر گذاری،نماز هزار رکعت،نماز هفت قل هو الله،نخ الغوث)
نیز در این شبها خوانده میشد.
رسم و آیین دیگری نیز در این شبها رواج داشت
که مخصوص زنان بود.زنان شرکت کننده در مراسم
احیاء قبل از مراسم،نخ بلندی را با خود میآوردند
و خواندن هر بند از دعای جوشن کبیر یک گره
به آن میزدند.در پایان دعا این ریسمان صد گره
خورده بود وو «نخ صد گره»«نخ روزه»«نخ احیاء» و
از همه معروفتر «نخ الغوث» نامیده میشد.صاحب
نخ،معتقد بود که این نخ برای تبرک زندگی و باز
کردن گره ی مشکلات او تا سه ستال بعد کافی است و به
همین دلیل عموما نخ الغوث را تا رمضان بعد،به نیت
تبرک نگه میداشتند.
قرائت قرآن اذکار ادعیه و. .. نیز از آیینهای رایج
این شبها در گذشته بود که تا امروز نیز ادامه دارد
و البته شب زنده داری را نیز باید به همه ی این موارد
اضافه کرد.
نزول قرآن در ماه رمضان یکی دیگر از دلایل اهمیت
این ماه است. این نزول در شب قدر، قدر و قیمت
معنوی بیاندازهای را به شبهایی خاص از ماه رمضان
بخشیدهاست که از آن به عنوان لیالی قدر نام برده
میشود. در این شبها که به روایتی سه شب (شبهای
نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم ) و به روایتی چهار
شب ( شبهای پیش گفته به علاوه شب بیست و هفتم ) است. مراسم ویژه عبادت برگزار میشده است و هنوز نیز به صورت خاصی برگزار میشود.
در گذشته علاوه بر آنچه امروز مرسوم است. سنتها
و آئینهای فراوانی در این شبها رواج داشته که برخی
از آنها را در ادامه ذکر میکنیم.
غروب یا بعد از افطار شبهای احیا «غسل احیا»
توسط افراد انجام میشده و حتی المقدور از خوردن
غذاهای سنگین که باعث خواب آلودگی و رخوت
می شود پرهیز میشده است.
ورود مساجد در این شبها همراه بودهاست با
خواندن ادعیهی مختلفی که مخصوص این شبها وارد
شده است. ادعیهای مثل جوشن صغیر و جوشن کبیر،
توسل،مجیر و... که البته بر دعاهای معمول سایر شبها
اضافه میشدهاست. سپس مراسم «قرآن به سر گذاری»
انجام و سپس نمازهای ویژۀ این شب برگزار میشده
است.
علاوه بر این آیینها که امروزه نیز تقریباً به همین
شکل برگزار میشوند، در گذشته نمازهای خاصی نیز
برای این شبها مورد توصیه و اهتمام بوده است. از
نمازهای معروف گذشته در این شبها میتوان به نماز
«هزار رکعت» اشاره کرد که البته 900 رکعت آن در
طول ماه خوانده میشد و در این شبها باید صد رکعت
آخر آن خوانده میشد.نماز دیگر، «نماز هفت قل
هوالله » بود که در هر رکعت آن (4رکعت) باید هفت
بار قل هو الله خوانده میشد. نماز خاص«صد رکعت»
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 139صفحه 25