مجله کودک 440 صفحه 11

Õ شستوشو با کمک صدا؟ بله، با کمک امواج صوتی و امواج مادون صوت و ماوراء صوت خیلی کارها میتوان انجام داد. یکی از مثالهای آشنای آن همان سونوگرافی است که با استفاده از امواج صوتی میتوان داخل بدن را دید و مثلاً موقعیت یک جنین را در رحم مادر مورد بررسی قرار داد. از امواج صوتی میتوان برای کارهای گوناگون دیگری هم بهره گرفت. یکی از آنها هم، کمک برای شستوشو و جرمگیری از سطوح قطعات است. Õ امواج صوتی چگونه کمک میکنند تا یک قطعه شسته شود؟ نحوه کار دستگاههایی که میسازید چگونه است؟ مخزنی را در نظر بگیرید که یک محلول شستوشو در آن ریخته شده و قطعهای که قرار است شسته شود داخل آن گذاشته میشود. تا اینجای کار تقریباً شبیه همانی است که با آن آشنا هستیم. میتوانیم وانی را در نظر بگیریم که پر از آب و مقداری کف است و فردی داخل آن وان قرار میگیرد تا بدنش شسته شود. اما فرق دستگاههای شستوشوی ماوراء صوت با چنین وانهایی از آنجا شروع میشود که به بدنه این دستگاهها قطعهای متصل است که تقریباً مانند یک بلندگو عمل میکند و تولید صوت میکند، البته صدایی که در حد شنوایی ما آدمها نیست. امواج صوتی تولیدشده توسط این قطعه به محلول داخل مخزن منتقل شده و در محلول ایجاد موج میکند. این موها، حبابهای بسیار زیاد و کوچکی درون خود به وجود میآورند و این به وجود آمدنها و ترکیدنهای مداوم حبابها نیرویی ایجاد میکند که به وسیله آن به خوبی چربیها و جرمها و زنگها از سطح یک قطعه جدا میشود. Õفرضاً وقتی میخواهیم عینک خود را بشوییم میتوانیم آن را زیر شیر آب گرفته و با مقداری کف آن را بشوییم. خیلی هم تمیز میشود. امواج ماوراء صوت چه کار اضافهتری میتوانند برای شسته شدن عینکمان انجام دهند؟ خب، خیلی هم نباید به چشمان خودتان اعتماد کنید. ممکن است به نظرتان آن عینک خیلی تمیز شده باشد اما اگر آن را مثلاً زیر یک میکروسکوپ قرار دهید میبینید که هنوز مقداری جرم روی آن باقی مانده است. سطح یک قطعه هرچند هم که به نظر ما صاف بیاید اما درواقع و در ابعاد خیلی ریز، چندان هم صاف نیست. فرضاً اگر سطح صاف دسته عینکتان را در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید میبینید که فرورفتگیها و برجستگیهای زیادی دارد و سطح آن مملو از چیزی شبیه کوه و دره است. این درهها به حدی میتوانند ریز باشند که حتی وقتی شما با یک مسواک یا برس اقدام به شستوشوی قطعه میکنید جرمهای قرارگرفته در این درهها از قطعه جدا نمیشوند چرا که حتی یک عدد از موی برس یا مسواک شما بزرگتر از آن است که بتواند وارد این دره شود. حالا شاید وقتی شما عینک خود را میشویید چندان با استفاده از مادهای مخصوص که به آن «واکس» میگویند میتوان به طلا، برق و جلا داد.