بنابر روایات، وظایف شیعیان در عصر غیبت دو گونه است.
خورشیدی که فروزنده تمام هستی و نور دهنده خورشید درخشان آسمان و معنا دهنده نور و روشنایی است آن زیبایی که تمام زیباییهای جهان به خاطر وجود او موجودند و اگر او نباشند در لحظه ای درهم بپیچند و نسیت و نابود شوند. او که تمام ظلمها و ظلمتها را پایان می دهد. و حکومت های زر و زور و تزویر را در هم می پیچد. بسیاری ادعا می کنیم که منتظر راستین اوییم. بسیاری هم برای فرج آن یار غایب دعا می کنند؛ ولی او پس از چندین قرن هنوز نیامده است!
وظایف ما در زمان غیبت همان وظایف در زمان حضور امام معصوم (ع) است. مجموع این وظایف را می توان در یک جمله خلاصه کرد و گفت بزرگ ترین وظیفه شیعیان در عصر غیبت، انتظار فرج و ظهور دولت جهانی حضرت مهدی (عج) است. عملی شدن انتظار فرج این است که به تمام دستورات قرآن، پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) جامه عمل بپوشانیم.
ولایت بر معانی متعددی دلالت دارد و در معانی، حبّ و دوستی، نصرت و یاری، متابعت و پیروی و سرپرستی، استعمال شده است. این تعدد معانی، از باب اشتراک معنوی است.
مقصود از ولایت در اصطلاح شرعی، قدرت شرعی و قانونی است که شارع آن را به اصالت و یا به صورت عرضی، جعل نموده است و به صاحب آن اجازه می دهد در امور دیگری دخالت نماید. ولایت به معنای فوق شامل انواع ولایت، اعمّ از ولایت پیامبر، امامان معصوم (ع)، حاکم، پدر و جدّ پدری و وصیّ می گردد. البتّه در محدوده اختیارات و مراتب، از یکدیگر متمایز می گردند.
ولایت مسئولیّتی شرعی است که شارع مقدّس به منظور نگهداری، مواظبت، تربیت و اداره امور مالی و غیر مالیِ کودک یا سفیه و یا مجنونی که حجرشان متّصل به صغر آنهاست، به اولیای آنان اعطا کرده و ولی وظیفه دارد اداره اموال و امور آنان را در جهت منافع و مصلحت آنها اداره کند.
چیرگی و غلبه بر کسی یا چیزی را سلطه گویند. از آن در بسیاری از ابواب فقه سخن گفته اند.
سوزاندن به معنای آتش زدن است که به مناسبت در بابهای طهارت، جهاد، کفارات، اطعمه و اشربه و حدود از آن سخن به میان آمده است.
در بیع، علاوه بر بلوغ، عقل، قصد و اختیار، مالک تصرف بودن فروشنده و خریدار نیز از شرایط متعاملین ذکر شده است. بر همین اساس خرید و فروش غیر مالک درصورتی که وکیل از طرف مالک نباشد، یا بر وی ولایت نداشته باشد (مانند پدر و جدّ پدری و وصی از طرف آن دو و حاکم شرع)، واقع نمی شود؛ و همچنین است معاملات کسانی که به خاطر سفاهت یا افلاس یا دیگر اسباب حجر، محجور هستند. زیرا مالک تصرف نیستند.
طواف یکی از اعمال واجب حج و عمره است و به معنای هفت دور به گرد کعبه گشتن می باشد. در احکام و شرع برای طواف شرایطی ذکر شده است. این نوشتار در مورد شرایط طواف مانند نیت، طهارت، ستر عورت، موالات و ختنه بحث می کند.
عقد و قرارداد زمانی صحیح و نافذ است که طرفین آن از اهلیت لازم برخوردار باشند. در کتاب بیع، علاوه بر بلوغ، عقل، قصد و اختیار، مالک تصرف بودن فروشنده و خریدار از شرایط طرفین معامله بیان شده است.
شرایط مجتهد، توانایی های لازم در مجتهد هستند.
از آنجا که یکی از بالاترین و اصلی ترین ارکان یک جامعه رهبری میباشد لذا باید شرائط رهبری و ولی فقیه در نظام اسلامی برایمان مشخص باشد.
مُحَلِّل از اصطلاحات رایج در فقه است که در کتاب طلاق از آن بحث می شود.
دختر و پسری که به بلوغ و رشد نرسیده اند تحت ولایت پدر و جد پدری قرار دارند و فاقد اهلیت برای اعمال حق و تکلیف هستند. لذا به اراده خود و مستقل از ولی خویش اقدام آنان نافذ نیست. نکاح صغار یکی از این امور است که در کتاب نکاح از آن و شروط صحت آن بحث می شود.
شلوار به لباس پاچه دار پوشاننده بدن از کمر تا قوزک پا می گویند.
یکی از انواع عطاهای مستحبه، صدقات مستحبه است و ثواب آن بسیار، و فواید آن بی شمار است.
دادن مال در راه خدا را «تصدّق» و مال داده شده را «صدقه» می نامند.
در دین اسلام همان گونه که کسب درآمد از هر راهی مجاز نیست، خرج کردن مال نیز در هر راهی درست نیست، یکی از نیکوترین راه های مورد تأیید اسلام برای صرف مال، صدقه دادن آن در راه خداست، دادن مال در راه خدا را «تصدّق» و مال داده شده را «صدقه» می نامند.