سوژه طلایی
خواب در فرهنگ عامّه
خواب علاوه بر نقش موثر خود در باورهای قدیم از جمله تعبیر خوابها ، در زبان محاوره نیز نقش فراوانی به عنوان شکل دهنده ضرب المثلها و اصطلاحات داشته است. در ادامه به برخی از این اصطلاحات اشاره می کنیم :
خواب زن چپ است
اشاره به این نکته دارد که اگر زنی رویاهای بدی ببیند ، نشانه خوبی و نیکی است! (البته شما زیاد این حرفها را جدی نگیرید ، ما هم جدی نگرفتیم!)
خواب می گزاری؟
به این معنی است که حرف باطل و بیهوده می زنی؟ (لاف می زنی - گزاف می گویی)
ای فرخی این قصّه و این حال چه چیز است
پیش ملک شرق همی خواب گزاری؟
فرخی
و اما بیت جاودانه از سعدی:
خوب نوشین بامداد رحیل
باز دارد پیاده را ز سبیل
خوابِ دیو است
اشاره دارد به خوابی سنگین و عمیق.
خواب ، خواب می آورد
به این معنی که تنبلی ، تنبلی را افزایش می دهد.
خواب مشت ، پرکن نیست
از خواب دیدن و رویا دیدن اتفاقی در زندگی نمی افتد و اوضاع فرقی نمی کند.
بی سود بود هرچه خورد مردم در خواب
بیدار شناسد مزه منفعت و ضر
ناصر خسرو
خواب دیدن
این عبارت در بعضی موارد به معنای طمع کردن و نقشه کشیدن برای فریفتن کسی است.
مثال : "و این بار خواب و خیانتی دیگر بینی" مرزبان نامه
یا به تعبیر خواب دیدن در این مثالها توجه کنید :
"گفت : کار بسازید که بخواهیم رفت و در خراسان نخواهد بود خفتن تا خصمان خواب نبینند." به این معنی که وسایل و بارها را جمع کنید تا راه بیافتیم و تا خراسان بیدار می مانیم تا دشمنان برای ما خواب ببینند و نقشه نکشند.
"آنچه باید نبشت خواجه بونصر باز خویشتن بنویسد و ایشانرا نیک کند تا خواب نبینند." ابوالفضل بهقی
به این معنی که خواجه ابونصر هرآنچه لازم است را از خودش و در دفاع از خودش بنویسد و دشمنان را به روشنی از احوال و افکار خود آگاه و روشن کند که برای او اتفاق بدی نیافتد.
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 29صفحه 16