مجله نوجوان 32 صفحه 16

سوژه طلایی ادبیات روسیه باستان تعیین حد و مرز بین تذکره نویسی شرح احوال قدیسین و بزرگان یک کشور با آثار صرفا داستانی ، کاری سخت و دشوار است. در ادبیات هر کشوری معمولا نمی شود به طور واضح نقطه تبدیل این گونه نوشته ها را به ادبیات داستانی مشخص نمود که روسیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. در میان آثار ادبی روسیه باستان که گام مهمی درراه رسیدن به آثار داستانی برداشتند ، می توان از چند اثر معروف نام برد. الف- داستان شاهزاده پطرمورومی و دوشیزه فورونیا که ماجرای معماهایی است که یک شاهزاده مطرح می کند و دوشیزه خردمندی آنها را حل می کند. ب- گام دیگری را که به سوی داستانی برداشته شده است ، می توان در یکی از آثار جالب قرن 7 ام به نام «داستان ساوواگروتسین» دید. این داستان به زبان ادبی کلیسا نوشته شده و هرچند به ظاهر حکایت از این دارد که داستانی است واقعی و تاریخها و مکانهایی را ذکر می کند ، با این همه اثری است افسانه ای که برای تزکیه و تهذیب نفس نوشته شده است. ج- همراه با این آثار ، سایر انواع آثار داستانی کم کم ظهور کردند. محققان بر این باورند که شعر مردمی و داستان روسی به صورتی که اکنون می شناسیم ، در اواسط قرن 16 ام به وجود آمده است. داستایوفسکی و رمان جدید نخستین موفقیت بزرگ مکتب جدید ادبیات روس ، رمان «مردم فقیر» نوشته داستایوفسکی بود. او در سال 1821 در مسکو به دنیا آمد. پدرش پزشک یکی از بیمارستانهای دولتی مسکو بود و مادرش دختر یکی از بازرگانان معروف مسکو. داستایوفسکی آدم بی چیزی نبود و با ارثی که پدرش برایش گذشته بود زندگی را می گذراند ، اما پس از ولخرجی های فراوان ، تنگدست شد و بعد از انجام خدمت سربازی تصمیم گرفت زندگی خود را وقف ادبیات کند. زمانی که رمان «مردم فقیر» را نوشت ، نزد یکی از نویسندگان آن دوران رفت و او پس از خواندن رمان ، متحیر شده و به داستایوفسکی پیشنهاد کرد تا کارش را به یکی از بزرگان ادب آن زمان روس ، یعنی «بیلینسکی» بدهد و نظر وی را بخواهد. «بیلینسکی»بعد از خواندن رمان «مردم فقیر» غرق در اعجاب و تحسین شد و رو به داستایوفسکی گفت: «تو خودت هیچ می فهمی چه نوشته ای؟». داستایوفسکی سی سال بعد که از واقعه یاد می کند، می گوید که آن لحظه ، خوش ترین لحظه عمرش بوده است. وی طی سالهای بسیار ، آثار زیادی را منتشر کرد که از آن جمله می توان به صاحب خانه ، ابله ، برادران کارامازوف ، جنایت و مکافات و ... اشاره کرد.