بیع صرف
[سؤال 7248] 3683
بسمه تعالی 15 / 1 / 1361
با تقدیم احترام و عرض سلام و تبریک پیروزی اسلام بر کفر به سرکردگی امریکای جهانخوار، به حضور مبارک رهبر عالی قدر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران و امید مستضعفان جهان امام خمینی، دامت برکاته، محترماً؛ از حضور آن رهبر گران قدر تمنا دارد، به دو سؤال این حقیر پاسخ فرمایید:
1. اشتغال به شغل زرگری (فروشندگی و سازندگی) را نظر به این که در حال حاضر و گذشته جنبه های اسلامی در این شغل به طور صددرصد عمل نمی شود، چگونه حکم می فرمایید؟
بسمه تعالی، با مراعات مقررات شرعی اشکال ندارد.
2. برای پرداختن خمسی که زرگر می پردازد وزن طلا را باید در نظر بگیرد و یا مبلغ را؟ مثلاً اگر سال گذشته بیست مثقال طلا داشته باشیم به قیمت بیست هزار تومان و خمس آن را بپردازیم، سال بعد این طلا از نظر وزن افزوده و یا کاسته و از نظر قیمت هر مثقال ترقی و یا تنزل کرده باشد؛ حال باید چگونه به این مسأله رسید؟ با کمال تشکر، با امید پیروزی کامل اسلام و ظهور امام زمان (عج)
بسمه تعالی، در فرض مذکور، میزان قیمت آن جنس است.
[سؤال 7249] 3684
بسمه تعالی 14 / 11 / 1360
محضر مقدس امام امت و رهبر عالی قدر انقلاب، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، توقیراً به تصدیع مبادرت می نماید؛ به طوری که خاطر مبارک مستحضر می باشد به علت نقش حساس و عظیم صنوف مسلمان ایران در اجرای فرامین و به ثمر رساندن منویات مقدس رهبر عالی قدر و محبوب انقلاب و سپس تأثیر بسزایی که هوشیاری و پایداری آنان در پاسداری و حفظ دست آوردهای گران قدر انقلاب داشته،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 211 اخیراً منافقین و عناصر مفتضح و درمانده و شکست خوردۀ ضد انقلاب اسلامی به لحاظ یأس از مقابله و رویارویی با این جانبازان و مؤمنین به انقلاب اسلامی، به تاکتیک جدیدی توسل جسته و با اشاعۀ اکاذیب ـ از جمله تعطیل برخی از صنوف ـ موجبات نگرانی و دغدغۀ خاطر کسبۀ زحمت کش و مسلمان را فراهم می نمایند.
به آسانی محسوس و مشهود است که این روش ناجوانمردانه نسبت به صنوف سازندگان و فروشندگان جواهر و طلا و ساعت و نقره و مرصع کار و مخراج کار که وابسته به این اتحادیه هستند، شدت و گسترش چشمگیری یافته و نتیجتاً به علت ارتباط مسأله با حیات و هستی و معیشت این صنوف عظیم که به سابقه روشن در ادوار طولانی از معتقدین به مبادی و مبانی اسلام و مقلدین جامعۀ روحانیت بوده و می باشند، منشأ اضطراب و نگرانی شدیدی گردیده است. متأسفانه بسط دامنۀ نفوذ و تأثیر این توطئه در سطح کشور و توهم موفقیت اِعمال نقشه، سبب تجرّی و گستاخی این فرومایگان ضد انقلاب در تشدید فعالیت در این زمینه گردیده است. لذا به تبع مسئولیت خطیر خود در قبال بیش از چهار هزار عضو منتسب به اتحادیه (فقط در تهران) و متجاوز از حداقل سی هزار کارگر زحمتکش شاغل در واحدهای صنفی و بالغ بر یک صد هزار نفر عائلۀ تحت تکفّل و معیشت آن ها و بالغ بر چندین برابر نصاب فوق در سطح کشور ـ که بدون تردید قریب به اتفاق آن ها از مخلصین به انقلاب اسلامی و معتقدین و علاقه مندان اهداف انقلاب هستند ـ و با توجه به فوریت و اهمیت موضوع، با عرض پوزش از پیشگاه مقدس رهبر محبوب و امام عظیم الشأن امت، در مقام استمداد و استعانت از انفاس قدسیۀ رهبر و امید مستضعفان برآمده و استدعا می نماید به منظور نفی هر شایعه و شایبه و خنثی کردن این توطئۀ هولناک، مقرر فرمایید نظر آن ملجأ و امید محرومان نسبت به بقا و دوام و مشروعیت صنوف وابسته به اتحادیه جهت ابلاغ به صنوف و رفع نگرانی آن ها شرف صدور یابد. از خداوند متعال، دوام عمر و سلامت و استمرار رهبری امید محرومان جهان را
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 212 تا اتصال به ظهور ناجی بشریت مسئلت می نماید.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، عمل صنف مذکور اگر خلاف مقررات دولت اسلامی نباشد مانع ندارد.
[سؤال 7250] 3685
بسمه تعالی 6 / 3 / 1361
با درود به رهبر کبیر انقلاب و توفیق خدمت شما برادران، لطفاً مسأله شرعی زیر را پاسخ گویید.
همان طور که مستحضر هستید، بانک ملی سکّه های طلایی را به معرض فروش گذاشته است و عده ای هم خریده اند. فروش این گونه سکه ها، با قیمت بالاتر چه صورتی دارد؟ والسلام علیکم
بسمه تعالی، بستگی به مقررات دولت اسلامی دارد.
[سؤال 7251] ----> 894
3. اخیراً این جانب به طور تکرار ـ یعنی از افراد مردم ـ می بینم و می شنوم که بعضی از مردم پول های سکۀ پنج تومانی را جمع آوری می کنند. حتی از زبان خود مردم شنیدم که بعضی صد سکه، بعضی ها دویست سکه و بعضی ها سیصد تا الی هزار سکۀ پنج تومانی جمع آوری کرده در خانه نگه می دارند و این عمل افراد، لطمه به وضع اقتصاد پولی و بانکی می زند. البته سکه ها مربوط به الآن می باشد ـ بعد انقلاب ـ آیا این عمل حرام است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر موجب لطمه به اقتصاد دولت اسلامی است، جایز نیست.
[سؤال 7252] ----> 6676
4. آیا می شود پول نو را به قیمت بیشتر با پول کهنه خرید؟
بسمه تعالی، اگر ربا و فرار از ربا نباشد مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 213 [سؤال 7253] ----> 3311
5. کسی هزار افغانی را به دو صد تومان بفروشد یا ده دینار را به سه هزار افغانی بفروشد این جایز است یا ربا است؟ بیان فرمایید.
بسمه تعالی، مانع ندارد مگر آن که مقصود فرار از ربا باشد.
[سؤال 7254] 3686
بسمه تعالی
محضر محترم حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
محترماً؛ معروض می دارم: طلا و النگوی شکسته و یا سالم که افرادی در منزل از آن استفاده می کنند یا به صورت ذخیره مالی اندوخته می دارند، در بازار خرید و فروش می شود. البته به طور چند مثقال یا به صورت کیلو. لطفاً نظر خودتان را نسبت به این نوع معاملات اعلام بفرمایید.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ ولی فروش طلا به طلا اگر تفاوت در وزن داشته باشند، جایز نیست.
[سؤال 7255] 3687
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
بعد الحمد و الثناء و دست بوسی رهبر بزرگوار؛ به عرض عالی می رساند این که این جانب شغل طلافروش:
1. آیا طلای آماده و ساخته شده را با طلای شکسته و مستعمل، پایاپای ـ یعنی یک کیلو در مقابل یک کیلو ـ به اضافۀ پول ساخت آن، می شود معامله کرد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر معامله بین یک کیلو در مقابل یک کیلو باشد و اجرتی در مقابل ساخت قرار داده شود مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 214 [سؤال 7256]
2. آیا کلاً می شود طلای مستعمل و شکسته (به اصطلاح متفرقه) را خرید و فروش کرد یا نه؟ لطفاً جوابش را عنایت بفرمایید.
بسمه تعالی، صحیح است.
[سؤال 7257]
3. آیا طلای ساخته شده را به وعدۀ دو ماه یا سه ماه مثلاً به قیمت شصت تومان بالاتر از قیمت نقد ـ یعنی نقداً مثقالی 1500 تومان و به وعده دو یا سه ماه 1600 تومان مثلاً ـ می شود معامله کرد یا نه؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
[سؤال 7258] 3688
بسمه تعالی
دفتر امام خمینی
با عرض تشکر از زحمات شما. برای این جانب مسأله ای پیش آمده که مربوط به مسأله 2119 توضیح المسائل امام می باشد. شخصی مثلاً 5 / 2 مثقال طلا برای عوض کردن می آورد. به فرض اگر طلا مثقالی 20000 ریال باشد، قیمتش 50000 می شود و در عوض 2 مثقال طلا به قیمت 50000 ریال می گیرد. در این صورت قیمت یکی، ولی وزن تفاوت می کند. لطفاً مسأله شرعی را بیان فرمایید.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، اگر طلا را به قیمتی که توافق کردند، بفروشد و با پول آن دوباره طلای دیگری به وزن مساوی یا بیشتر یا کمتر بخرد، اشکال ندارد.
[سؤال 7259] 3689
بسمه تعالی 29 / 10 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، مدّ ظله
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 215 با اهدای سلام، چه می فرمایید در این مسأله شرعیه:
1. یک فرد بخواهد یک باب مغازه طلا فروشی دایر کند؟ آیا از نظر شرع مکروه است یا نه؟
2. شخصی یک کسب دارد؛ ولی جهت توسعه به کسب خودش و تأمین معاش می خواهد که طلا فروشی را هم به کسب خودش ضمیمه نماید. آیا مکروه است یا نه؟
3. شخصی فقط کارش ساخت انگشتر طلا، گوشواره، دستبند و سایر آلات زینتی می باشد. آیا مکروه است یا نه؟
4. شخصی طلافروش، هنگام تعویض طلای شخصی که طلا را تعویض می کند. طلای او را با طلا مقابل می گذارد. اگر طلای تعویض کننده اضافه شد، پولش را می دهد. اگر طلای طلا فروش اضافه شد، پولش را می گیرد. ولی باقی را که مانده، به طرف می گوید: من مبلغی دستمزد داده ام. و تقریباً مقداری منافع، بر هر یک تومان یک شاهی، یا یک ریال می گیرم. جواب فرمایید: جایز است یا نه؟
5. شخصی مقداری طلا می خرد به این نیت که نگهداری کند تا گران شود و بفروشد؛ آیا جایز است یا نه؟
بسمه تعالی، شغل طلا سازی و طلا فروشی مانع ندارد؛ ولی چنانچه دولت اسلامی مقرراتی دارد، باید مراعات شود. و تبدیل طلا به طلای هم وزن مانع ندارد و تبدیل زیادۀ آن با پول، یا قرار دادن زیاده در مقابل ساخت، با معلوم بودن عوض و معوّض مانع ندارد.
[سؤال 7260] 3690
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت امام خمینی، دام بقاءه، پس از عرض سلام؛ از دور، دست مبارکتان را می بوسم و امیدوارم تا ظهور حضرت مهدی علیه السلام خداوند متعال سایه جناب عالی را بر سر مستضعفین جهان مستدام بدارد، ان شاء الله.
و بعد؛ مسأله مورد نظر این که کارگری طلاساز، طلایی را که از آن خودش بوده،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 216 می سازد و آن را به بازار می آورد و به طلا فروشی برده و معامله فقط روی مزد دست و اجرت کار انجام می شود. و در بازار این طور مرسوم است که کارگر می داند جای طلای ساخته ای که می دهد، به همان وزن و همان عیار دقیقاً طلای نساخته بگیرد، به همین جهت معامله فقط روی اجرت طلاهای ساخته، انجام می گیرد.
البته معامله با رضایت طرفین پایان می پذیرد و کارگر به وزن و عیار طلای ساخته اش طلای نساخته و اجرت کار هم پول می گیرد. این معامله از نظر شرع مبین چه صورت دارد؟ در پایان از امام عزیز و کارکنان محترم دفتر امام تشکر فراوان دارم.
بسمه تعالی، معاملۀ مزبوره اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 217