ربـا

‏‏ربـا‏

‏‏[سؤال 7219]‏‏ ‏ ‏ 3665‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏این جانبان از حضرت امام خمینی، رهبر کبیر و بنیان گذار جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏ایران  تقاضا داریم بذل توجه نموده و به سه سؤال ذیل پاسخ شرعی و کتبی مرقوم‏‎ ‎‏فرمایند.‏

‏‏1. با شخص رباخوار از نظر شرع مقدس اسلام چگونه باید رفتار شود؟‏

‏‏2. چنانچه رباخوار مالی را از راه ربا برده باشد، چگونه باید با او رفتار گردد؟‏

‏‏3. در صورتی که مال به ربا رفته صاحب داشته باشد؛ آیا باید مال به صاحب اصلی‏‎ ‎‏برگردد یا خیر و در غیر این صورت چه باید کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، ربا حرام است. رباخوار باید از گناه گذشته توبه نماید و آنچه‏
‏‎

‎‏را که بابت ربا گرفته، ضامن است. باید به مالک آن برگرداند و اگر نزاعی در‏‎ ‎‏بین باشد، رسیدگی به آن موکول به محاکم قضایی است.‏

‏‏[سؤال 7220]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2344‏

‏‏6. ده عدد تخم مرغ را می فروشند به پانزده عدد یک ماه دیگر و هیچ امتیازی در‏‎ ‎‏تخم مرغ ها نیست؛ چه حکمی دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد. ‏

‏‏[سؤال 7221]‏‏ ‏ ‏ 3666‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏1. اگر کسی از گرسنگی مجبور باشد از کسی ده من جو را برای ده من گندم قرض‏‎ ‎‏کند برای صاحب جو اشکال دارد یا ندارد؟ شما امر بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر معامله بین جو و گندم شده صحیح است و اشکال ندارد و‏‎ ‎‏اگر قرض است آنچه را قرض کرده همان را ضامن است.‏

‏‏2. دو تا حیوان را جنگ می اندازند (مثل گاو و شتر و خروس و کبک و سگ) در بین ده تومان‏‎ ‎‏می گذارند و هر حیوان که زور بود از صاحب حیوان کم زور ده تومان می گیرد حلال است یا حرام شما‏‎ ‎‏امر بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، حرام است.‏

‏‏[سؤال 7222]‏‏ ‏ ‏ 3667‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏کسی بز لازم دارد مجبور است که بز بخرد به کسی گفت بز به من بفروش، آن کس‏‎ ‎‏گفت من به تو می دهم گوسفند از تو می گیرم، بز به گوسفند ربا است یا جایز است؟‏‎ ‎‏شما امر بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، ربا نیست و مانع ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7223]‏‏ ‏ ‏ 3668‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 ربیع الاول 1398 ق‏

‏‏1. محضر مبارک حجت الاسلام والمسلمین آیت الله‌ العظمی حاج آقا روح الله‌‏‎ ‎‏خمینی دامت برکاته‏

‏‏معامله کردن دو فرد از جنس ربوی؛ یکی ساخته و دیگری نساخته و گرفتن مبلغی‏‎ ‎‏پول به عنوان دست مزد ـ مثلاً یک مثقال طلای ساخته و دیگری نساخته در یک‏‎ ‎‏معامله تبدیل می کنند و 20 تومان به عنوان اجرت می گیرند ـ آیا جایز است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر عوض و معوض در مقدار مساوی باشند و مبلغ بابت‏‎ ‎‏اجرت عمل ساختن باشد اشکال ندارد.‏

‏‏2. در صورتی که امضا کردن حزب رستاخیز را تحمیل کنند به این نحو که اگر امضا نکنی پروانۀ کارت‏‎ ‎‏را لغو می کنیم یا این که به عقیدۀ خودش به مشقت می افتد و یا باید کاری که شأنش نیست بکند و یا از‏‎ ‎‏آن جا برود وظیفه اش چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت اکراه یا اضطرار مانع ندارد صورتاً امضا کند لیکن لازم است عملاًَ از‏‎ ‎‏التزام به لوازم آن و تأیید دستگاه خودداری کند.‏

‏‏3. اگر شخصی مدرکی که برای استفاده معلومه ای مقرر کرده اند بخرد و از او تلف شود آیا جایز است آن‏‎ ‎‏استفاده را بدون آن مدرک ببرد مثلاً بلیط قطار و هواپیما و ماشین و تمبر بخرد و پیش او بسوزد آیا‏‎ ‎‏می تواند بدون بلیط و تمبر مسافت معهوده را و نامه را یک مرتبه طی کند و بفرستد و یا اگر از راه دیگر‏‎ ‎‏می تواند تحصیل کند جایز است؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت تلف شدن مانع ندارد به همان مقدار استفاده کند.‏

‏‏4. شنیدن غنا و دیدن فیلم های تلویزیونی و داخل شدن در امکنه ای که می داند قهراً نگاهش به نامحرم‏‎ ‎‏می افتد با عدم وجود شرایط امر به معروف چه حکمی دارد و آیا در حکم شرع بین قوای سه گانۀ بصر‏‎ ‎‏و سمع و لمس فرق است؟‏

‏‏بسمه تعالی، جایز نیست و برای هر یک از قوای سه گانه وظیفۀ جداگانه است.‏

‏‏5. کره و پنیری که از کشورهای خارج وارد می کنند کما این که در سراسر ایران متداول است آیا نظر‏‎ ‎‏مبارکتان در معامله کردن و خوردن آن ها چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، محکوم به طهارت و حلیت است مگر آن که از خارج خلاف آن ثابت باشد.‏

‏
‏‎

‎‏6. بدون شهوت مکالمۀ اجنبیین مطلب کم باشد و یا زیاد، مسائل شرعی باشد و یا غیر آن، ضروری‏‎ ‎‏باشد و یا نباشد اشکال دارد و یا این که تفصیل است بین آن ها؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، برای مرد اگر تلذّذ و ریبه در بین نباشد شنیدن جایز است و برای زن صحبت با‏‎ ‎‏اجنبی اگر خوف فتنه نباشد اشکال ندارد اگرچه احوط در غیر مقدار ضرورت ترک مکالمۀ با‏‎ ‎‏اجنبی است مخصوصاً برای زن جوان.‏

‏‏[سؤال 7224]‏‏ ‏ ‏ 3669‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 8 / 1358‏

‏‏دفتر محترم استفتای امام خمینی‏

‏‏ضمن عرض ارادت، دو نفر با رضایت طرفین معامله ای به این طریق انجام داده اند‏‎ ‎‏و کمال رضایت از طرفین حاصل است. مبلغ نه هزار تومان پول نقد و یک قطعه قالی‏‎ ‎‏به مبلغ سه هزار تومان را به مدت ده ماه تمام با کمال میل معامله کرده اند. آیا این معامله‏‎ ‎‏در صورتی که قالی را خریدار احتیاج به پول پیدا کرده و نقد به کسر بفروشد صحیح‏‎ ‎‏است یا خیر؟ استدعا می شود جواب را ذیلاً عنایت فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، هر نحو معامله که برای فرار از ربا است در حکم ربا و باطل‏‎ ‎‏است.‏

‏‏[سؤال 7225]‏‏ ‏ ‏ 3670‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک امام عزیزم خمینی جان ‏

‏‏احتراماً؛ پس از سلام به اطلاع می رساند: بعضی از مقدسین برای فرار از انجام ربا،‏‎ ‎‏مقدار صد هزار تومان جو، نقدی خریداری می کنند. بدون این که جو تحویل شود؛‏‎ ‎‏بلکه رسید آن را دلال آورده، بعد ایشان به عنوان فروشندۀ جدید جو پشت همان‏‎ ‎‏رسید را نوشته و به دیگری حواله و در مقابل چک به مدت شش ماه به مبلغ صد و‏‎ ‎‏بیست هزار تومان می گیرد. آیا این عمل اسلامی است یا خیر؟ خواهشمند است،‏
‏‎

‎‏شخصاً نظر مبارکتان را اعلام دارید، فدایت شوم.‏

‏‏بسمه تعالی، خرید جو و فروش آن به شخص ثالث به زیادتر کراهت دارد.‏‎ ‎‏مگر آن که بین هر سه نفر تبانی برای رباخواری باشد که در این صورت‏‎ ‎‏حیله و محکوم به حکم ربا و باطل است. ‏

‏‏[سؤال 7226]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6928‏

‏‏2. اوراقی که در جریان وام مصرف می شود به شخص وام گیرنده فروخته می شود؛‏‎ ‎‏البته به قیمتی گران تر از قیمت بازار فروخته می شود.‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد؛ مگر این که منظور فرار از ربا باشد.‏

‏‏[سؤال 7227]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2325‏

‏‏3. به نظر مبارک شما راه تخلص از نزول و ربا در پول های بانکی که اغلب تجار‏‎ ‎‏بلکه دیگران هم مبتلا هستند چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، تخلص از ربا نزد این جانب مشکل است بلکه عدم جواز قوی‏‎ ‎‏است.‏

‏‏[سؤال 7228]‏‏ ‏ ‏ 3671‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 10 / 1358‏

‏‏با احترام؛ از محضر مبارک استدعا دارم اظهار نظر فرمایند که معاملات شرطی‏‎ ‎‏ربوی است یا خیر و سند تنظیمی با گرفتن 80 هزار تومان بهره، نزول است یا نه؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، هرگونه معامله که حیله و وسیله برای رباخواری است محکوم‏‎ ‎‏به حکم ربا و باطل است.‏

‏‏[سؤال 7229]‏‏ ‏ ‏ 3672‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 10 / 1361‏

‏‏حضور حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏احتراماً؛ معروض می دارم این جانب به قصد خرید خانه در شهر تهران، از بانک‏
‏‎

‎‏تعاون اسلامی مبلغی وام گرفته ام، ولی متأسفانه به علت گرانی وضع مسکن، نتوانستم‏‎ ‎‏منزلی تهیه نمایم؛ چون کارمند ساده ای می باشم و دریافتی ماهیانه 3300 تومان‏‎ ‎‏می باشد، و به دو بانک به مبلغ 2900 تومان، باید قسط ماهیانه بدهم، و در ادا کردن‏‎ ‎‏اقساط بانک ها، بسیار در زحمت می باشم. در این بین، یکی از دوستان قصد خرید‏‎ ‎‏اتوبوس مسافربری را داشت و مبلغ هم زیاد نبود چون که نامبرده راضی نبود‏‎ ‎‏نتوانستیم شریک بشویم، لذا با توافق طرفین، قراردادی به این وضع بین خود‏‎ ‎‏نوشته ایم:‏

‏‏یک طبقه از خانۀ مسکونی ایشان را، با حضور سه نفر شاهد به صورت قولنامه ای‏‎ ‎‏و قرارداد کتبی، به مبلغ پنجاه هزار تومان از ایشان خریدم، و بعد از این قرارداد، با‏‎ ‎‏شاهدهای حاضر، آن خانه را طی قراردادی دیگر به ایشان اجاره دادم، که بابت اجاره‏‎ ‎‏ماهیانه مبلغ هزار تومان بپردازد. مدت این قرارداد یک سال می باشد.‏

‏‏ضمناً این قرارداد در صورتی بسته شد که هر دو طرف، بسیار راضی بودیم،‏‎ ‎‏خصوصاً برادرمان که با این مبلغ کار ایشان راه افتاده و از کار خود درآمدی کافی دارد‏‎ ‎‏و بسیار از این قرارداد اجاره، خرسند می باشد؛ لذا از محضر آن مرجع تقلید استدعا‏‎ ‎‏دارم که مرا در این امر مهم راهنمایی نمایید و بفرمایید آیا آن مبلغ پولی که ماهیانه من‏‎ ‎‏ـ  با این وضع زندگی ـ از ایشان دریافت می نمایم، از نظر شرعی درست می باشد یا‏‎ ‎‏خیر؟ من الله‌ التوفیق‏

‏‏بسمه تعالی، هر  گونه معامله که حیله برای فرار از ربا باشد، در حکم ربا و‏‎ ‎‏باطل است.‏

‏‏[سؤال 7230]‏‏ ‏ ‏ 3673‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 11 / 1358‏

‏‏دفتر محترم حضرت آیت الله‌ العظمی رهبر انقلاب امام خمینی، مدّ ظله‏

‏‏امیدوارم خداوند متعال وجود شریفش را از جمیع بلیات و سوانح محفوظ فرماید.‏
‏‎

‎‏شخصی تمام یا قسمتی از خانه ای را در مقابل 20 هزار تومان رهن می کند و یا با شرط‏‎ ‎‏می خرد. بعد با اجازه مالک و یا راهن تصرف نموده و به شخص مالک و یا راهن،‏‎ ‎‏ماهی 200 تومان اجاره می دهد. مستدعی است فتوای امام را دربارۀ مال الاجاره مرقوم‏‎ ‎‏فرمایند. ‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، هر  گونه معامله که وسیله برای رباخواری است محکوم به‏‎ ‎‏حکم ربا و باطل است.‏

‏‏[سؤال 7231]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7321‏

‏‏2. عده ای در بازار هستند که پول را به صورتی قرض بهره دار می دهند؛ بدین‏‎ ‎‏صورت که پدر من که یک نبات ریز است اگر بخواهد از آن ها قرض بگیرد، می گویند‏‎ ‎‏شکر یک ماه یا چند ماه تو را (تعداد ماه، بستگی به پول درخواستی دارد) صادر و مثلاً‏‎ ‎‏5 ماه بعد به این مقدار به تو می فروشیم. البته مقدار اضافه شده متناسب با پول، اضافه‏‎ ‎‏و یا کم می شود و معین است؛ آیا این پول حکم ربا دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، این نحو معامله که برای فرار از ربای قرضی است باطل است‏‎ ‎‏و پول گیرنده فقط عین همان پول را ضامن است. و اگر شکر را ارزان بخرد‏‎ ‎‏و بعد از مدتی به شخص سومی به گرانتر بفروشد مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 7232]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7321‏

‏‏3. بفرمایید اگر پولی که در بالا ذکر شد ربا است تکلیف من در مقابل این پول که از‏‎ ‎‏آن تغذیه می کنم چیست؟ و یا این که پدرم که برای خرید خانه قرض می گیرد، چه باید‏‎ ‎‏بکنم؟‏

‏‏بسمه تعالی، حکم مسأله از جواب بالا معلوم می شود و پول گیرنده تنها در‏‎ ‎‏صورت اول عین همان پول را ضامن است و تصرف در آن منوط به اجازۀ‏‎ ‎‏دهنده پول است و در صورت دوم اشکالی نیست.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7233]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2235‏

‏‏4. اگر بنده برای توسعۀ کسبم از کسی مبلغ 100 هزار تومان به عنوان مضاربه‏‎ ‎‏بگیرم و بعد با او مصالحه نمایم که سهم و شرکت خود را به بنده بفروشد به ماهی سه‏‎ ‎‏هزار تومان و هر دو هم راضی باشیم اشکالی ندارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، هر نحو معامله که برای فرار از ربا انجام شود محکوم به حکم‏‎ ‎‏ربا و باطل است.‏

‏‏[سؤال 7234]‏‏ ‏ ‏ 3674‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 18 / 6 / 1358‏

‏‏رهبر عالی قدر ایران، حضرت امام خمینی، ارواحنا فداه‏

‏‏احتراماً به عرض عالی می رساند: مرحوم آیت الله‌ بروجردی، معاملات شرطی‏‎ ‎‏غیر  منقول را جایز دانسته و در گذشته، در دفاتر ثبت اسناد رسمی، اسناد شرطی صادر‏‎ ‎‏می شد. حال، کمیته ها عقیده دارند که این نوع معاملات نزولی است. تقاضا دارد برای‏‎ ‎‏روشن شدن اذهان عمومی، مرقوم فرمایند: معاملات شرطی که در دفاتر رسمی صادر‏‎ ‎‏می شود، چه صورتی دارد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، معاملات بیع شرطی صحیح است، مگر در صورتی که فرار از‏‎ ‎‏ربا باشد. و در این صورت باطل و محکوم به حکم ربا است.‏

‏‏[سؤال 7235]‏‏ ‏ ‏ 3675‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 10 / 1361‏

‏‏رهبر کبیر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، آیت الله‌ العظمی حضرت امام‏‎ ‎‏خمینی، دامت افاضاته‏

‏‏با درود و تحیات به محضر پاک آن امام عالی قدر به استحضار می رسانم: اکنون که‏‎ ‎‏با فروغ آفتاب حیات بخش اسلام عزیز، کشور ما از زیر ظلم طاغوت رها شده و‏‎ ‎‏احکام الهی و فرامین قرآن کریم حاکم است، تقاضا دارد به سؤال زیر پاسخ شرعی‏
‏‎

‎‏صادر فرمایید تا بتوانم بر اساس موازین اسلام به حقوق تضییع شدۀ خود برسم. ‏

‏‏اختصاراً این که در سال 1338 به لحاظ فقر مالی و گرفتاری که داشتم، ناچار‏‎ ‎‏شش دانگ یک باب خانۀ مسکونی با کلیۀ متعلقات آن به انضمام سه باب و نیم‏‎ ‎‏مغازه های متصل به آن (به پلاک های 223 و 224 و 225 و 226 و 227) که هر یک به‏‎ ‎‏صورت شش دانگ بوده و تنها محل سکنا و امرار معاش من و همسر و ده تن از‏‎ ‎‏فرزندانم بوده، در قبال ده هزار و پانصد تومان به بیع شرط یکی از رباخواران معروف‏‎ ‎‏به مدت ده ماه گذاشتم. که البته در سند، مبلغ هفده هزار و پانصد تومان نوشته شده،‏‎ ‎‏بقیه را به عنوان ربا احتساب و بر روی پول خود اضافه کرده است که خداوند کریم‏‎ ‎‏گواه آن است. البته در متن سند حق فسخ هم برای من گذاشته اند. ‏

‏‏بعد از انقضای مدت، قادر نبودم که تمامی مبلغ را یک جا تهیه و پرداخت و معامله‏‎ ‎‏را فسخ کنم. طرف مقابل هم مهلت نمی داد و با سوء استفادۀ قوانین طاغوتی و ظالمانه‏‎ ‎‏و برخلاف شرع مقدس، طرف با مراجعه به اجرای ثبت، اقدام به رشا و تبانی کرده،‏‎ ‎‏تمامی ملک مرا برده و رسماً به خود انتقال داده؛ یعنی املاکی را که در آن زمان‏‎ ‎‏میلیون ها ریال ارزش داشته و تنها خانۀ مسکونی من بوده، آن را با ده هزار و پانصد‏‎ ‎‏تومان برده است. هرچقدر به مقامات فاسد گذشته شکایت برده و به دادگستری‏‎ ‎‏مراجعه کردم، احقاق حق نشده؛ چون حقی برای آن ها مطرح نبوده. ‏

‏‏اینک نه دارای خانۀ مسکونی هستم ونه محل امرار معاش دارم. با این که از طریق‏‎ ‎‏شرایط فوق برده آیا اولاً بر طبق احکام اسلام، معاملۀ بیع شرطی از انواع معاملات‏‎ ‎‏صحیح بوده یا بر خلاف شرع و به حکم قرآن باطل است؟ ‏

‏‏ثانیاً بر طبق احکام اسلام، شرعاً طریق احقاق حق این جانب بر طبق موازین اسلام‏‎ ‎‏و رجوع به محاکم شرعی چگونه است؟ جواب را مزین فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بیع شرط حیله و وسیله برای فرار از ربا باشد، حکم ربا‏‎ ‎‏دارد و معامله باطل است؛ هر  چند بیع شرط جدی اگر حیله نباشد، از‏‎ ‎‏معاملات شرعیه است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7236]‏‏ ‏ ‏ 3676‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور رهبر عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی الامام الخمینی، دامت برکاته‏

‏‏شخصی در رژیم سابق طبق مسأله ای که به حضرت آیت الله‌ العظمی سید محسن‏‎ ‎‏طباطبایی حکیم رحمه الله نوشته بود، معامله ای به شرح زیر انجام داده:‏

‏‏مبلغ هزار تومان به شخصی داده و در ضمن، یک کیلو قند به او فروخته به مبلغ‏‎ ‎‏سیصد تومان که پس از مدت یک سال، آن شخص مبلغ یک هزار و سیصد تومان پس‏‎ ‎‏بدهد؛ آیا فعلاً معاملات سابق محکوم به حکم ربا است یا نه؟ و در صورتی که عین‏‎ ‎‏مال تلف شده، آیا صاحبان معاملات سابق ـ که چندین سال از تاریخ وقوع آن گذشته ـ‏‎ ‎‏حق مطالبۀ آن ها را دارند یا خیر؟ والسلام علیکم ورحمة الله‌‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از روی تقلید صحیحی عمل شده و عین مال از بین رفته،‏‎ ‎‏معامله تمام شده و چیزی بر آن ها نیست.‏

‏‏[سؤال 7237]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1890‏

‏‏23. چند مورد در باب حرمت ربا استثنا شده ـ زوج با زوجه، مسلم با کافر، پدر و‏‎ ‎‏پسر ـ آیا اختصاص به ربای معاملی دارد یا شامل ربای قرضی هم می شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، استثنا در ربای قرضی هم ثابت است.‏

‏‏[سؤال 7238]‏‏ ‏ ‏ 3677‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 12 / 1360‏

‏‏خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏لطفاً به سؤالات زیر پاسخ فرمایید:‏

‏‏1. آیا داشتن حساب پس انداز در بانک های امریکا که به پول بهره می دهند اشکال‏‎ ‎‏دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏2. آیا باید قضای نماز صبح و مغرب و عشا را با صوت بلند خواند و همچنین قضای نماز ظهر و عصر‏‎ ‎‏را باید با صوت آهسته خواند یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، قضای نمازهایی که بلند خوانده می شود را باید بلند بخواند و قضای نمازهایی که‏‎ ‎‏آهسته خوانده می شود را باید آهسته خواند.‏

‏‏3. آیا کسانی که قبل از انقلاب اسماً مسلمان بوده اند و وظایف شرعیه را انجام نمی دادند، ولی بعد از‏‎ ‎‏انقلاب بحمد الله‌ مسلمان شده اند، باید قضای روزه های سابقشان را به صورت معمول به جا آورند یا‏‎ ‎‏باید برای یک روز 60 روز روزه بگیرند؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر عمداً روزه نگرفته اند کفاره دارد.‏

‏‏4. لطفاً حدود حجاب مرد را مشخص بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، در رساله عملیه مذکور است.‏

‏‏5. آیا استفاده از ماشین لباس خشک کن در امریکا که لباس های خیس را در آن می ریزند و امریکایی ها‏‎ ‎‏نیز از این ماشین استفاده می کنند اشکال دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، استفاده از ماشین مانع ندارد، ولی اگر لباس خیس باشد و با چیز نجس ملاقات‏‎ ‎‏کند نجس می شود و احکام نجاست دارد.‏

‏‏6. با این که حکومت اسلامی در ایران برقرار است، آیا شرکت در نمازهای جمعه که با برادران اهل‏‎ ‎‏سنت در امریکا اجرا می شود نیز واجب است؟‏

‏‏بسمه تعالی، نماز جمعه واجب تخییری است.‏

‏‏7. آیا غیر مسلمان کافر است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، کافر است.‏

‏‏خداوند متعال سایۀ حضرت مستطاب عالی را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) بر سر مستضعفین جهان‏‎ ‎‏قائم بدارد، آمین، بحق محمد و آله الطاهرین.‏

‏‏[سؤال 7239]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5210‏

‏‏2. پدر از فرزند، مرد از زن و زن از شوهر و شوهر از زن، برادر از برادر، خواهر از‏‎ ‎‏خواهر می توانند ربا بگیرند؟ شما بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، برای پدر و فرزند و زن و شوهر جایز است و برای دیگران‏‎ ‎‏جایز نیست.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7240]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1626‏

‏‏2. از آن جا که ارز دانشجویان از طریق بانک ها فرستاده شده و در این جا در‏‎ ‎‏بانک های فرانسوی باید نگهداری شود، طبعاً بنا به قانون فرانسه، مبلغی به عنوان بهره‏‎ ‎‏به آن تعلق می گیرد. ممکن است قسمتی از این بهره، جبران کم شدن ارزش پول و‏‎ ‎‏توّرم را در طول مدتی که در بانک بوده بکند؛ ولی تکلیف بخش اضافی آن پول که به‏‎ ‎‏عنوان بهره (یا ربا) داده می شود (در فرانسه و سایر کشورهای غرب) چیست؟ و اگر‏‎ ‎‏حرام است، چه باید کرد؟ چون خواه ناخواه این بهره، به حساب پس انداز تعلق‏‎ ‎‏می گیرد.‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مرقوم، گرفتن بهره از غیر  مسلمان برای مسلمان‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 7241]‏‏ ‏ ‏ 3678‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ بیست و ششم رمضان 1400 ق‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی نایب الامام، امام خمینی، مدّ ظله العالی ‏

‏‏محترماً؛ معروض می دارد: آیا ربا گرفتن مسلمان از ارامنه حرام است یا خیر؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر نصرانی در بلاد اسلامی زندگی می کند و مقررات بلد‏‎ ‎‏اسلامی را گردن می نهد، گرفتن ربا از او جایز نیست؛ ولی اگر تابع مقررات‏‎ ‎‏دولت اسلامی نیست و در حکم کافر حربی است، گرفتن ربا از او برای‏‎ ‎‏مسلمان اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 7242]‏‏ ‏ ‏ 3679‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏سماحة آیت الله‌ العظمی، الامام الخمینی، دام ظله العالی، لطفاً به دو سؤال ذیل‏‎ ‎‏جواب دهید.‏

‏‏1. در بلاد هند مثلاً ده درصد آبادی مسلمان دارد. در چنین بلاد، بانک های‏
‏‎

‎‏حکومتی هستند و مردم در این بانک ها پول های خودشان را می گذارند. وقت‏‎ ‎‏پرداختن پول به مالک، منافع همراه می دهد؛ چرا که قانون بانک همین است. در این‏‎ ‎‏صورت پول گذاشتن در بانک و گرفتن این منفعت، جایز است یا خیر؟ و اگر ربا ثابت‏‎ ‎‏بشود، تخلص از ربا چیست؟ و آیا‏‎ ‎‏می تواند با سرکرد‏‏ۀ‏‏ همین بانک بیع بکند یا نه؟‏‎ ‎‏واضح بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بانک متعلق به کافر حربی باشد، در فرض مرقوم، گرفتن‏‎ ‎‏بهره برای مسلمین اشکال ندارد.‏

‏‏2. کار کردن برای زن ها با حجاب شرعی در دستگاه حکومت هند، مثل معلمه شدن در مدارس و کار‏‎ ‎‏در باقی اداره ها جایز است یا خیر؟ بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، با رعایت ضوابط شرعی و حجاب واجب اسلامی، اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 7243]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2891‏

‏‏2. در امریکا ما هم می توانیم یک حساب چک داشته باشیم و هم پس انداز؛ که در‏‎ ‎‏این نوع دوم، بهره روی پولمان می آید؛ آیا از نظر شرعی اشکالی هست که ما پول‏‎ ‎‏دانشجویی که از ایران می آید را در حساب پس انداز بگذاریم؟ و یا اگر می شود، پول‏‎ ‎‏بهرۀ آن را خرج مصارف اسلامی کنیم؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول از کافر حربی برای مسلمان حلال است.‏

‏‏[سؤال 7244]‏‏ ‏ ‏ 3680‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏سلام بر مسئول محترمی که این نامه را مطالعه می فرماید. غرض از نوشتن نامه به‏‎ ‎‏آن دفتر این بود که کمکی لازم داشتم و یک سؤال. ‏

‏‏اول در مورد کمک. من دانشجویی هستم در امریکا (سرزمین شیطان بزرگ). چون‏‎ ‎‏وظیفه هر مسلمانی است که مکتبش، اسلام رهایی بخش را روز به روز بیشتر بشناسد‏‎ ‎‏و در موردش شناخت عمیق پیدا کند و آن را سر لوحه کار خود قرار دهد، این نامه را‏
‏‎

‎‏نوشتم تا طلب سیر مطالعاتی بکنم تا در راه شناخت اسلام و تبدیل این جانب به یک‏‎ ‎‏مسلمان واقعی، ان شاء الله‌ یاری رساند. البته چون دانستن صرف ـ بدون عمل و ایمان‏‎ ‎‏و اخلاق اسلامی ـ خیلی دردها و رنج ها و حجاب ها به ارمغان می آورد، خواهش‏‎ ‎‏این جانب را هم در نظر بگیرید، شاید بتوانید برنامه ای پیشنهاد کنید که بتوان طبق آن‏‎ ‎‏دانش را با عمل همراه نمود. اول می خواستم نامه را برای امام خمینی، دامت برکاته‏‎ ‎‏بنویسم؛ اما چون امام گرفتاری های دیگری دارند تصمیم گرفتم مزاحم ایشان نشوم و‏‎ ‎‏در ضمن متوجهم که اگر لازم باشد شما نامه را به امام نشان خواهید داد.‏

‏‏سؤال در مورد بانک های امریکا است. در این جا عده ای از برادران و خواهران‏‎ ‎‏می گویند که امام فرموده اند که «اگر دانشجو در کشورهای خارج پولش را در بانک‏‎ ‎‏بگذارد و سود روی آن پول بیاید اشکالی ندارد». با در نظر داشتن آیه ای که در قرآن‏‎ ‎‏خوردن ربا را جنگ با خدا می داند، دلیل این فتوا چیست؟ یا تفسیر ربا در آن آیه چه‏‎ ‎‏می باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول، ربا و حرام است؛ ولی گرفتن بهره از کافر حربی‏‎ ‎‏برای مسلمان اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 7245]‏‏ ‏ ‏ 3681‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏خلاصۀ نامه: مقلدین زیادی در کراچی وجود دارند که به خاطر نبودن نمایندۀ امام‏‎ ‎‏در آن جا، نمی توانند مشکلات خود را حل نمایند. به قرار اطلاع، پس از فوت شیخ‏‎ ‎‏محمود شریعت، نمایندۀ امام، تا کنون فرد دیگری بدین سمت منصوب نشده است؛‏‎ ‎‏لذا مردم نمی دانند وجوه شرعیۀ خود را چگونه بپردازند. رسالۀ امام به اردو وجود‏‎ ‎‏دارد و لیکن کلیۀ مسائل را نمی توان از آن دریافت. لطفاً شخصی را برای دریافت‏‎ ‎‏خمس و دیگر وجوه شرعی معرفی فرمایید.‏

‏‏1. آقای شیخ محمود شریعت معتقد بود که دریافت ربح از بانک های غیر اسلامی،‏
‏‎

‎‏مانند سوئیس و... اشکال ندارد در این مورد در رسالۀ امام مشخصاً مطلبی ذکر نشده‏‎ ‎‏است؛ لطفاً راهنمایی فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، گرفتن ربح از کافر حربی جایز است.‏

‏‏2. به طوری که دولت پاکستان اعلام کرده، اخیراً اقدام به تأسیس بانک بدون بهره کرده است. اما ما‏‎ ‎‏نمی دانیم که سرمایه گذاری که این بانک خواهد کرد در چه زمینه ای می باشد. همچنین اعلام کرده است‏‎ ‎‏که هر شش ماه، سود حاصل از سرمایه گذاری را به ما می دهد (مقررات بانک ضمیمه است) و لیکن به‏‎ ‎‏قرار اطلاع، بهره ای که از پول های به قصد ربا گذاشته شده و پول های «بانک بدون بهره» عاید می شود را‏‎ ‎‏با هم مخلوط می کنند و از آن میان، سود به مشترکین «بانک بدون بهره» می پردازند. آیا می توان در این‏‎ ‎‏بانک پس انداز کرد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به نحو مشروع مضاربه با شرایط واقع شود، سود جایز است.‏

‏‏3. چند سالی است که یک شرکت سرمایه گذاری در پاکستان تأسیس شده که سهام 100 روپی‏‎ ‎‏می فروشد و از محل اعتبار این سهام، سرمایه گذاری کرده و در پایان، بهرۀ عاید از سرمایه گذاری را بین‏‎ ‎‏سهام داران تقسیم می کند. ولیکن این شرکت تقبل کرده است که هر ساله در صورتی که بهرۀ کافی نبرد،‏‎ ‎‏بنا به تعهد دولت، مبلغ مشخص و ثابتی به سهام داران خود بدهد. به عبارت دیگر سهام داران، علی رغم‏‎ ‎‏زیان شرکت، مبلغ مشخصی از شرکت مزبور با کمک دولت دریافت خواهند کرد. آیا در این شرکت‏‎ ‎‏می توان سرمایه گذاری کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهره به نحو مزبور ربا و حرام است؛ مگر آن که بهرۀ تجارت باشد.‏

‏‏4. آیا می توان در شرکت هایی که در امر تجارت دوجانبه فعالیت دارند سرمایه گذاری کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، سؤال روشن نیست.‏

‏‏5. آیا می توان حق السادات خمس را مستقیماً به آشنای سید داد؟ و آیا می توان این سهم را در مدارس‏‎ ‎‏و مساجد صرف کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، از سهم سادات مجازند به سید فقیر متدین بدهند و در سهم امام علیه السلام اجازه لازم‏‎ ‎‏است.‏

‏‏6. آیا می توان از سهم امام برای ساختن و تعمیر مساجد و مدارسی که جوانان در آن جا به تحصیل‏‎ ‎‏علوم دینی و قرآن مشغولند، استفاده کرده و همچنین از این محل، حقوق معلمین این مدارس را‏‎ ‎‏پرداخت و نیز به فقرای سادات و افرادی که سید نیستند کمک کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، حکم آن معلوم شد.‏

‏
‏‎

‎‏7. بر اساس رساله های عملیه زکات به نُه چیز تعلق می گیرد که در بیان آن ها نامی از پول، سهام،‏‎ ‎‏ساختمان، ماشین آلات کارخانجات وزمین وجود ندارد آیا کسی می تواند بر این اساس زکات بپردازد؟‏‎ ‎‏و در این صورت چگونه آن را توزیع نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، در غیر نه چیز زکات واجب نیست.‏

‏‏8. حدود 10 سال پیش حمله قلبی به بنده دست داد که بر اثر آن وقتی در حال راه رفتن هستم‏‎ ‎‏و  یا  احساس درد می کنم باید قرص در زیر زبان نگه دارم در این صورت آیا روزه این جانب درست‏‎ ‎‏است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر آب آن فرو می رود روزه صحیح نیست و در صورتی که روزه برای شما ضرر‏‎ ‎‏دارد نباید روزه بگیرید.‏

‏‏از درگاه خدای تبارک و تعالی، طول عمر آن رهبر عظیم الشأن اسلام و مسلمین، و پیروزی ملت‏‎ ‎‏شهادت طلب کشور اسلامی ایران را خواستار است. ‏

‏‏[سؤال 7246]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7382‏

‏‏2. موضوع دوم در مورد مسألۀ 2080 توضیح المسائل است؛ لطفاً توضیح بدهید‏‎ ‎‏که چرا ربا گرفتن از کافری که در پناه اسلام نیست، حرام نیست؟ همچنین ربا گرفتن‏‎ ‎‏پدر از فرزند.‏

‏‏بسمه تعالی، حکم خداوند متعال است؛ باید پذیرفت.‏

‏‏[سؤال 7247]‏‏ ‏ ‏ 3682‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 11 / 1358‏

‏‏محضر منور امام امت مسلمان آیت الله‌ العظمی خمینی، دام ظله ‏

‏‏اشخاصی مؤسساتی برای دلالی در معاملات ربوی تأسیس می کنند و از مراجعین‏‎ ‎‏مضطر جهت این دلالی وجوهی دریافت می کنند. این وجوه از نظر شرعی حرام است‏‎ ‎‏یا خیر؟ اگر حرام است توسط حاکم شرع قابل استرداد است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، دلالی ربا، مانند خود ربا حرام است و پولی که دلال گرفته،‏‎ ‎‏ضامن است و باید به صاحبش برگرداند.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎