بخش دوم: شرح حال خاندان ما
فصل دوم: پدر ما و خانوادۀ ایشان
مناسبات حاکم و خوانین قلعه خمین
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : پسندیده،مرتضی

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

مناسبات حاکم و خوانین قلعه خمین

‏ ‏

‏در رأس خوانین درجه اول قلعه خمین حاج علی قلی خان سرتیپ قرار داشت و در رأس‏‎ ‎‏خوانین درجه دو خمین بهرام خان و در راس خوانین دالایی با جمعیت کثیری که داشت‏‎ ‎‏مرحوم حاج عباس خان و اسدالله خان سرهنگ بودند که اسدالله خان باجناق و عدیل‏‎ ‎‏مرحوم آقا مصطفی مجتهد بود. اسدالله سرهنگ ملقب به اسعدالسلطنه بود و بعضی از‏‎ ‎‏اولاد او با نام فامیلی اسعد دالایی هستند. این خوانین عموماً در مقابل حشمت الدوله‏‎ ‎‏متواضع و کوچک بودند. خوانین خمین محمد حسین خان را ـ که ظاهراً یاور صمیمی و‏‎ ‎‏قوم سببی آنها بود و هیچ سواد نداشت و فقط الف و ب را می توانست جدا جدا بنویسد‏‎ ‎‏و از همه زرنگ تر و کارهایش دیدنی بود ـ با سمت جاسوس نزد حشمت الدوله‏‎ ‎‏می فرستادند. او خود را مخالف خوانین قلعه و خدمتگزار حشمت الدوله قلمداد کرده‏‎ ‎‏بود تا در پناه محمد حسین خان که به مرحوم آقا مصطفی هم علاقه نداشت، خوانین‏‎ ‎‏شاید خواب راحتی بکنند و بتوانند خان خانی و ریاست خود را حفظ و به حکومت خود‏‎ ‎‏ادامه دهند. خود خوانین قلعه زور نمی گفتند و فقط بعض آنها قانع بودند که کسبه از آنها‏‎ ‎‏پول قرض کنند و حسب المصالحه ربا را به صورت ظاهر دریافت دارند. در مقابل ده‏‎ ‎‏تومان که قرض می دادند بیست تومان دریافت می کردند و الزاماً ربای آن را می گرفتند‏‎ ‎‏ولی بعض نوکرهایشان اجحاف می کردند و مردم خمین در مجالس روضه وقتی خان‏‎ ‎‏قلعه وارد می شد باید از اطاق بیرون بروند چون در مقابل خان نمی توانستند بنشینند.‏

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه 79