پیشگفتار
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : پسندیده،مرتضی

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

پیشگفتار

‏سنت زندگینامه نویسی و نگارش خاطرات درباره خود، بزرگان و اکابر جامعه، قدمتی‏‎ ‎‏دیرینه و ماندگار در ضمیر تاریخ دینی کشورمان دارد. این سنت، اگرچه از قدیم الایام به‏‎ ‎‏شیوه ای شفاهی بوده، اما تدریجاً رنگ کتابت و نوشتاری به خود گرفته و به مرور زمان از‏‎ ‎‏غنای بیشتری برخوردار شده است. حساسیت، گرایشها و عشق و علاقه مردم این‏‎ ‎‏سرزمین پهناور به افراد پارسا و عارف، و نیز کسانی که در قلمرو علم و سیاست و فرهنگ‏‎ ‎‏تأثیرگذار و صاحب اثر بوده اند، همواره در محوریت اذهان و گفتارها بوده و حوادث‏‎ ‎‏دوران زندگی و حیات آنها مورد توجه قرار داشته است. پر واضح است که در این مسیر،‏‎ ‎‏هرچه نفوذ و مرتبه شخصیتهای تاریخی از جایگاه ویژه و بالاتری برخوردار باشد،‏‎ ‎‏اینگونه حساسیتها از سوی جامعه، مردم و مورخان، افزونتر و عمیقتر می باشد.‏

‏     حضرت امام خمینی(س) به عنوان شخصیتی دوران ساز و اثرگذار در عصر کنونی، از ‏‎ ‎‏این قاعده مستثنا نبوده و علی رغم گذشت چندین سال از زمان رحلت آن بزرگوار، ‏‎ ‎‏مکتوبات و نوشتارهای متعددی در داخل و خارج کشور ایران درباره شخصیت پر رمز و ‏‎ ‎‏راز ایشان نگاشته شده و می شود، و هر کدام از روزنه ای به تبیین و تحلیل این شخصیت ‏‎ ‎‏تحول آفرین معاصر پرداخته و تاریخ زندگی حضرتش را ترسیم می نماید.‏

‏     زندگینامه نویسی، علاوه بر حساسیتهای فوق که برآمده از التفاتهای اجتماعی و‏‎ ‎‏مردمی است، جنبه های علمی و فرهنگی و سیاسی در خود نهفته دارد که عمدتاً مورد‏‎ ‎‏عنایت محققان، دانشمندان، نویسندگان و سیاستمداران می باشد. این بُعد گرچه از قلمرو‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه ج

‏و سطح محدودتری برخوردار است، اما اهمیت و عمق بیشتری نسبت به سایر ابعاد و‏‎ ‎‏جوانب داشته و در حقیقت، آمیخته و عجین شده با حوادث و رویدادهای تأثیرگذاری‏‎ ‎‏است که در طول عمر و حیات و زندگی آن شخصیتها به وقوع پیوسته است.‏

‏     از این منظر، هیچ گاه نمی توان و نبایستی تاریخ حیات و زندگی پر برکت و پر ثمر‏‎ ‎‏حضرت امام خمینی(س) را در ردیف و یا در طول زندگی سایر شخصیتهای تاریخی‏‎ ‎‏کشورمان و یا حتی کشورهای دیگر قرار داد. اینکه امام خمینی(س) در چه خانواده ای‏‎ ‎‏متولد شده و چگونه دوران کودکی خود را به سر آورده و یا اینکه دوران نوجوانی و‏‎ ‎‏جوانی را نزد کدامیک از اساتید تلمذ نموده اند، و چگونه شد که در شهر مقدس قم رحل‏‎ ‎‏اقامت گزیدند، و بسیاری از «چرا»ها و «چگونه»های دیگر، جملگی از موارد و نکات‏‎ ‎‏پر تأملی است که به نحوی با حوادث تاریخی یکصد ساله اخیر ایران که مملو از نگرشها‏‎ ‎‏و نگرانیهای بحرانزا و رویدادهای پرتنش بوده، آمیخته شده است. وضوحاً زندگی و‏‎ ‎‏حیات گرانسنگ این فقیه و عارف سیاستمدار که در عین موشکافیهای سیاسی و‏‎ ‎‏اجتماعی خود، وارسته و به دور از شبهه و ابهام زندگی نمودند، از ایشان اسوه و حتی‏‎ ‎‏اسطوره ای تاریخی ساخته است که بازخوانی حوادث زندگی شان حدیثی نامکرر است.‏‎ ‎‏همین امر سبب گردیده که آشنایان، شاگردان و کسانی که محضر آن اسوه نامدار را درک‏‎ ‎‏نموده اند، از خود حساسیت بیشتری نشان دهند و هر یک به فراخور معرفت و تجربه‏‎ ‎‏خویش، به بازگویی رویدادها و وقایع اتفاقیه بپردازند.‏

‏     حضرت آیت الله پسندیده، برادر بزرگوار و نیز بزرگتر حضرت امام، خاطرات خویش ‏‎ ‎‏را از قبل از تولد و ولادت امام و حتی از زمان جد خانوادگی خود آغاز، و اطلاعات غنی ‏‎ ‎‏و قابل توجهی را در خصوص پدربزرگ و نیز سایر کسان و شخصیتها در اختیار خواننده ‏‎ ‎‏قرار می دهد.‏

‏     حضرت آیت الله پسندیده، انگیزه خویش را از «خاطره نویسی» روشن شدن حقایق ‏‎ ‎‏ناگفته و نانوشته، و نیز جلوگیری از وارونه جلوه دادن آن حقایق ذکر کرده اند و به گفته ‏‎ ‎‏خودشان، خود را «مکلف» دیده اند که در این خاطره نویسی، به شرح حال پدر، جد، ‏‎ ‎‏مادر، جده و خود و برادرها، خواهرها، عمه ها، عموها و غیره بر طبق اسناد، مدارک، ‏‎ ‎‏قبالجات موجود، مهرنامه و... بپردازند، تا سبب روشنایی اذهان و زایش تاریکیها شده و ‏‎ ‎


کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه ح

‏مردم بتوانند «غش» را از «غیر غش» تشخیص و «خالص» را از «ناخالص» جدا سازند.‏

‏     اهمیت خاطرات آیت الله پسندیده از آن جهت است که نامبرده، برادر بزرگتر حضرت ‏‎ ‎‏امام و طبعاً یکی از نزدیکترین کسانی است که از کودکی در کنار امام بوده و آنچه به ‏‎ ‎‏عنوان خاطرات خود، بخصوص از دوران کودکی و نوجوانی امام بیان داشته، متضمن ‏‎ ‎‏دریافتی صریح و بدون ابهام از شخصیت و نظام رفتاری آن حضرت می باشد؛ و از این ‏‎ ‎‏جهت، از ارزش و اعتبار بیشتر و بالاتری برخوردار است.‏

‏     و این اهمیت آنگاه دوچندان می شود که نقش آن مرحوم را به عنوان سرپرست دوران ‏‎ ‎‏کودکی امام مورد توجه قرار دهیم؛ سرپرستی که نقشی همانند پدر داشته و تا آخرین ‏‎ ‎‏لحظات عمر امام عظیم الشأن، مورد عنایت و احترام بی نظیر ایشان بوده است. و این در ‏‎ ‎‏حالی است که امام همواره بر بزرگواری و صداقت و تقوای مرحوم آیت الله پسندیده ‏‎ ‎‏تأکید داشته و حضور ایشان در خمین را بزرگترین پشتوانه برای آرامش تحصیلی خود در ‏‎ ‎‏قم می دانستند؛ حضوری که پس از زعامت دینی و سیاسی امام و تبعید ایشان از ایران، ‏‎ ‎‏رنگ دیگری به خود گرفته و به نیابت شرعی و مالی، و روشنی بخش چراغ بیت امام در ‏‎ ‎‏قم تبدیل می شود. بی شک نمی توان در این مختصر، اهمیت نقش سیاسی برادر امام را ‏‎ ‎‏چنانکه بوده است تشریح کرد؛ اما جفاست که از تقوای مثال زدنی، از خودگذشتگی و ‏‎ ‎‏خودباوری ایشان یاد نکرد.‏

‏     از کسانی که در تدوین این مجموعه تلاش نموده و زحمت کشیده اند، تقدیر و تشکر ‏‎ ‎‏می گردد و از خداوند بزرگ توفیق روزافزون برای همگان مسألت می نمایم.‏

‏ ‏

سیدحسن خمینی

‏ ‏


کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه خ

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه د