مجله نوجوان 26 صفحه 18

سوژه طلایی کلاه در فرهنگ عامه برای کلاه در باورهای توده مردم در گذشته ، اصطلاحات و عبارات جالبی بوده که بسیاری از آنها امروزه نیز کاربرد دارند. برخی از آن اصطلاحات را با هم مرور می کنیم. کلاه بر آسمان (کلاه به هوا انداختن ، کلاه افکندن) نشانه شادی و سرور بی حد و اندازه است. چنانکه در اشعار بسیاری از بزرگان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. جهان ، کلاه ز شادی ، بر افکند گر تو به هفت قلعه افلاک سر فرود آری حباب وار براندازم از نشاط کلاه اگر ز روی تو عکسی به جام افتد برهوا می افکند نسرین کلاه از ابتهاج لب نمی آید فراهم ، غنچه ای از ابتسام تا چو باد نوبهاری مژده گل می دهد لاله می اندازد از شادی کله را بر هوا سلمان ساوجی به مهر روی تو کردیم ماهرا نسبت کلاه خویش ز شادی بر اسمان انداخت سنجر کاشی کلاهش پشم ندارد اشاره به کسی که دیگر اعتباری نزد کسی ندارد و کسی حاضر نیست به او کمک کند. در معنای دیگر اشاره به کسی است که نیازمند شده است. آنکه به پشمینه بردشان ز راه پشم ندارند مگر در کلاه خواجو در کلاه تو هیچ پشمی نیست ای کلاه تو چون سر پدرت کمال اسمعیل تو مرا یافته ای بی همه شغل نیست اندر کلهت پشم مگر فرخی کلاه در هم رفتن کنایه از دو رای شدن و مخالفت ایجاد شدن است. هرگاه دو طرف به مرز شروع دعوا و یا اختلاف برسند ، از این عبارت برای هشدار استفاده می کنند. به زبان قدیم ، پنداشتی و خلافی در میان آمدن. کلاه بر سرکسی گذاشتن به معنی کسی را فریفتن و چیزی به دروغ به او وعده دادن - گول زدن کسی. کلاهت را بالا بگذار در قدیم به طنز و ؟ به کسی که در امر مواظبت فلان چیز یا زیر دست کوتاهی کرده و رسوا شده باشد ، می گفتند : سر به فراز یا کلاهت را بالا بگذار.