حامد قاموس مقدم
تماشاخانه
نمایش در ایران
نقالی؛ نمایش پشتش پرده!
و تغییرات دیگری همچون تغییرات
کوچک در لباس خود مثل برداشتن یا
گذاشتن کلاه، به تنهایی اجرا میکرند.
بعدها یک عنصر بسیار مهم به نقّالی
اضافه شد و آن هم پرده بود. پردهها،
نقاشیهایی بودند که بر روی یک تابلوی
بسیار بزرگ کشیده میشدند. معمولاً
این نقاشیها را در قهوه خانهها نصب
میکردند این نقاشیها که به نقاشی
سبک قهوه خانه معروف هستند،جزء
جزء یک روایت یا حکایت را بر روی
یک قاب نشان میدهند. نقاّلها با اشاره
به گوشههای مختلف پرده، حکایت
را به ترتیب روایت میکنند. موضوع
نقاشی روی پرده معمولاً داستانهای
شاهنامه، روایت سیاوش یا واقعۀ کربلا
است.
یکی از مهمترین دلایل ماندگاری
نقّالی ،رویکرد مذهبی آن است که
همیشه مورد توجه اقشار مختلف
مردم بوده است.
تعریف میکرند. ویژگی نقّالان در
قدرت اجرای آنها بود. این ویژگی بعد
از تحریم موسیقی و تنها ماندن نقّال در
اجرا ،بیشتر تقویت شد. نقال مجبور بود
تا با اجرای قدرتمند خود نگاهها را به
سمت خود جلب کند.
یکی دیگر از نکاتی که در اجرای
نقّالی مهم است، اجرای تک نفرۀ
داستان است. نقالان تمامی نقشهای
یک داستان را با فاصلهگذاریهای
مختلف همچون تغییر لحن ، تغییر جا
وقتی اسم نقالی به گوش آدم میخورد،
بی اختیار تصویر پیرمردی با ریش و
موی بلند و یک چوب دست که در
مقابل یک پرده ایستاده است،در ذهن
نقش میبندد. پیرمردی که صدای دو
رگۀقویای دارد و به راحتی میتواند
جمعیت را تحت تأثیر قرار دهد.
پیش از اسلام، نقالی همراه با موسیقی
اجرامیشد. نقالها افرادی بودند که
داستانها و حکایتهایی را که مربوط به
قهرمانها و پهلوانها بود،برای تماشاگران
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 169صفحه 26