مصاحبه
ویژگی های جمهوری اسلامی
مصاحبه با روزنامه «تمپو» درباره ویژگی های جمهوری اسلامی
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: صحیفه امام

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 23 دی‌ ‭1357

زمان (قمری) : 14 ص‍ف‍ر ‭1399

مکان: ‫پاریس - نوفل لوشاتو

شماره صفحه : 436

موضوع : ویژگی های جمهوری اسلامی

زبان اثر : فارسی

مصاحبه کننده : خبرنگار روزنامۀ اندونزی تمپو

مصاحبه با روزنامه «تمپو» درباره ویژگی های جمهوری اسلامی

مصاحبه

‏زمان: 23 دی 1357 / 14 صفر 1399‏

‏مکان: پاریس، نوفل لوشاتو‏

‏موضوع: ویژگیهای جمهوری اسلامی‏

‏مصاحبه کننده: خبرنگار روزنامۀ اندونزی تمپو‏

سؤال: ‏[‏‏اندونزی بزرگترین کشور مسلمان است. جمعیت آن 135 میلیون است که هشتاد درصد آن مسلمان‏‎ ‎‏هستند. به همین جهت جمهوری اسلامی ای که شما در ایران در نظر دارید، برای اندونزی مورد توجه‏‎ ‎‏است. شکل این جمهوری چطور خواهد بود؟ جای کسانی که مسلمان نیستند یا به خدا اعتقاد ندارند در‏‎ ‎‏این جمهوری کجاست؟‏‏]‏

جواب: ‏آنچه مهم است ضوابطی است که در این حکومت باید حاکم باشد که مهمترین آنها‏‎ ‎‏عبارت است از اینکه اولاً متکی به آرای ملت باشد، به گونه ای که تمامی آحاد ملت در‏‎ ‎‏انتخاب فرد و یا افرادی که باید مسئولیت و زمام امور را در دست بگیرند شرکت داشته‏‎ ‎‏باشند؛ و دیگر اینکه در مورد این افراد نیز خط مشی سیاسی و اقتصادی و سایر شئون‏‎ ‎‏اجتماعی و کلیۀ قواعد و موازین اسلامی مراعات شود. در این حکومت به طور قطع باید‏‎ ‎‏زمامداران امور دائماً با نمایندگان ملت در تصمیم گیریها مشورت کنند و اگر نمایندگان‏‎ ‎‏موافقت نکنند نمی توانند به تنهایی تصمیم گیرنده باشند. افرادی که به عنوان نمایندگان یا‏‎ ‎‏مسئولین دولت در جمهوری اسلامی انتخاب می شوند شرایطی دارند که با رعایت آن‏‎ ‎‏شرایط، حقیقتاً نمایندگان واقعی مردم انتخاب می شوند نه نمایندگان طبقۀ خاصی که به‏‎ ‎‏ضرر اکثریت ملت عمل کنند. خطوط اصلی در قانون اساسی این حکومت را اصول‏‎ ‎‏مسلّم اسلام که در قرآن و سنت بیان شده تشکیل می دهد.‏

ــ     ‏[‏‏مبانی اقتصادی شما در رژیم اسلامی چیست؟ برای مثال در بخش بانکی آیا ربح از بین خواهد رفت؟‏‎ ‎‏حق مالکیت را در رابطه با اصلاحات ارضی چطور می بینید؟‏‏]‏

ــ     ‏ربا در اسلام حرام است و به هیچ شکل در اقتصاد اسلامی وارد نباید بشود. و مالکیت در‏‎ ‎‏اسلام پذیرفته شده است ولکن اسلام در چیزهایی که حق مالکیت به آنها تعلق می گیرد و‏

‏نیز در شیوه و شرایط پیدا شدن این حق دستوراتی داده است که نظام اقتصادی اسلام را و‏‎ ‎‏نیز روابط اقتصادی در جامعۀ اسلامی را از روابط و نظام اقتصادی سرمایه داری امروز‏‎ ‎‏دنیا جدا می کند. و اگر این حدود و شرایط مراعات شود جامعه نه مشکلات و نابرابریهای‏‎ ‎‏دنیای سرمایه داری امروز را پیدا می کند و نه دولت اسلامی به بهانه های مختلف هر گونه‏‎ ‎‏آزادی را از انسانها سلب می کند. در اینجا باید نظام اقتصادی اسلام را در مجموعۀ قوانین‏‎ ‎‏و مقررات اسلامی در کلیۀ زمینه ها و شئون فردی و اجتماعی ملاحظه کرد. این مسلّم‏‎ ‎‏است که از نظر اسلامی حل تمامی مشکلات و پیچیدگیها در زندگی انسانها تنها با تنظیم‏‎ ‎‏روابط اقتصادی به شکل خاص حل نمی شود و نخواهد شد بلکه مشکلات را در کل یک‏‎ ‎‏نظام اسلامی باید حل کرد، و از معنویت نباید غافل بود که کلید دردهاست. ما معتقدیم‏‎ ‎‏تنها مکتبی که می تواند جامعه را هدایت کند و پیش ببرد اسلام است. و دنیا اگر بخواهد از‏‎ ‎‏زیر بار هزاران مشکلی که امروز با آن دست به گریبان است نجات پیدا کند و انسانی‏‎ ‎‏زندگی کند و انسان گونه، باید به اسلام روی بیاورد.‏

ــ     ‏[‏‏آیا حقیقت دارد که در مفهوم دولت، بین شما و آیت الله شریعتمداری اختلاف هست؟ به چه بخشی‏‎ ‎‏این اختلاف مربوط می شود؟ آیا لازم است که احتمالاً یک شورای علما متشکل از آیت الله ها تشکیل‏‎ ‎‏شود و دولت به همان شکل قدیمی خود باقی بماند؟‏‏]‏

ــ     ‏بیش از یک سال است که ملت ایران مکرراً خواسته های خود را، حتی در برابر آتش‏‎ ‎‏مسلسل و توپ و تانک، بیان کرده است. در رفراندم تاسوعا و عاشورا با اکثریتی که در‏‎ ‎‏تاریخ رأی گیریهای دنیا کم نظیر است، خواستار سرنگونی سلسلۀ پهلوی و از بین رفتن‏‎ ‎‏رژیم سلطنتی و استقرار جمهوری اسلامی شده است؛ بنابراین در این خواستها هر که‏‎ ‎‏تردید کند خود را از ملت جدا کرده است. و بدیهی است که اگر شورایی از علما و‏‎ ‎‏دانشمندان اسلامی که آشنایی کامل به موازین و قواعد اسلامی دارند بر دولت جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی نظارت نکنند، معیارهای اسلام ممکن است ـ ولو به علت عدم توجه و آگاهی به‏‎ ‎‏آنها ـ رعایت نشود.‏

ــ     ‏[‏‏قوانین اسلامی ای که شما مایلید در ایران اجرا کنید، شبیه عربستان سعودی و لیبی خواهند بود؟‏‏]‏


ــ     ‏آنچه را که ما به نام جمهوری اسلامی خواستار آن هستیم فعلاً در هیچ جای جهان‏‎ ‎‏نظیرش را نمی بینیم.‏

ــ     ‏[‏‏با کدام یک از جناحهای مخالفین، خود را نزدیکتر می دانید؟‏‏]‏

ــ     ‏شعارها و خواسته های نهضت اسلامی ایران آنچنان مورد قبول اکثریت قاطع ملت است‏‎ ‎‏که هیچ جناحی، که بجز این خواسته ها چیزی مخالف آنها بگوید، در میان ملت جایی‏‎ ‎‏ندارد. نهضت ملت ایران حدود و چهارچوبهای حزبی را درهم شکسته است و به‏‎ ‎‏صورت یک حزب درآمده است و آن، حزبِ ملت مسلمان ایران یعنی حزب اسلام و‏‎ ‎‏«حزب الله » است. در مبارزات ایران کسی جرأت نمی کند از ملت دور باشد. من هم یکی‏‎ ‎‏از افراد ملت هستم.‏

ــ     ‏[‏‏مادۀ پنج قرارداد ایران و روس به دولت روسیه حق می دهد که در صورت تهدید به سرزمین روسیه‏‎ ‎‏آنها می توانند ارتش خود را به ایران روانه کنند. نظر شما چیست؟ به خاطر این نااطمینانی آیا شاه‏‎ ‎‏می تواند از این امر به عنوان یک بهانه استفاده کرده و مخالفان را تحت این عنوان که دستاویز روسها‏‎ ‎‏قرار گرفته اند از بین ببرد؟ نظر شما دربارۀ این ماده در رابطه با استقلال ایران چیست؟‏‏]‏

ــ     ‏جمهوری اسلامی در کلیۀ قراردادها از اساس تجدیدنظر می کند؛ زیرا قراردادهای‏‎ ‎‏گذشته با حکومتی بوده است که متکی به آرای ملت نبوده و در این قراردادها خود را‏‎ ‎‏موظف به حفظ منافع و مصالح ملت ایران نمی دیده است. همین شاه بود که تا دیروز‏‎ ‎‏همیشه از سیاست مستقل ملی دَم می زد و می گفت ما از آنچنان قدرتی برخورداریم که‏‎ ‎‏هیچ دولت خارجی نمی تواند کمترین دخالتی در ایران بکند! و حالا امروز مدعی است‏‎ ‎‏که روسها در ایران نفوذ کرده اند؛ و حتی نوکران او احمقانه ادعا می کنند که صدها هزار‏‎ ‎‏نفر که در تبریز شعار مرگ بر شاه می دادند، خارجیانی هستند که به طور قاچاق از آن‏‎ ‎‏طرف مرز وارد شده اند! امروز همۀ ملتها فهمیده اند که این ملت نبوده است که حمایت از‏‎ ‎‏شاه می کرده، بلکه این ابرقدرتها بوده اند که برای منافع خودشان از شاه حمایت‏‎ ‎‏می کرده اند؛ و معنی سیاست مستقل ملی شاه این بوده است که او سیاستی مستقل و جدا از‏‎ ‎‏ملت ایران داشته است و دارد. ولی دیگر این بهانه جوییها نفعی به حال شاه نخواهد‏

‏داشت و او و حامیانش خوب فهمیده اند که با این بهانه ها نمی تواند مخالفانش یعنی‏‎ ‎‏تمامی ملت ایران را سرکوب کند.‏

ــ     ‏[‏‏موضع شما در برابر کارتر که از شاه حمایت می کند چیست؟ و عقیدۀ شما دربارۀ نفوذ روسها در ایران‏‎ ‎‏چیست؟‏‏]‏

ــ     ‏دشمن شمارۀ یک ملت ایران کارتر و دیگر همفکران او در دولت امریکاست و الاّ همه‏‎ ‎‏می دانند که شاه از آنهاست و بدون حمایت آنها چیزی نیست. ولی این وظیفۀ ملت‏‎ ‎‏امریکاست که رئیس جمهوری خود را استیضاح کنند که چرا تا این حد از یک آدمکش‏‎ ‎‏حمایت می کند و حیثیت ملی را بر باد می دهد و آتش خشم ایرانی را نسبت به آنها‏‎ ‎‏شعله ور می کند. و اما روسها؛ وضع ایران اجازۀ نفوذ به هیچ کس و هیچ قدرتی را‏‎ ‎‏نمی دهد، ان شاءالله .‏

ــ     ‏[‏‏بنا به نوشتۀ روزنامۀ لوموند به تاریخ 3 و 4 دسامبر 78، مقامات ایرانی اظهار کرده اند که آیت الله خمینی‏‎ ‎‏امسال 25 میلیون دلار دریافت کرده است. این پولها صرف تعمیر مساجد و امامزاده ها و مدارس و‏‎ ‎‏یتیم خانه ها و مؤسسات می شود. آیا حقیقت دارد؟ اگر حقیقت دارد، آیا مسخره نیست که در واقع این‏‎ ‎‏دولت ایران است که با کمک مالی خود به شما باعث پیدایش شورش در ایران می شود. در غیر این‏‎ ‎‏صورت طی شانزده سال تبعیدتان امکانات دیگری برای ادامۀ فعالیتهایتان داشته اید؟‏‏]‏

ــ     ‏این مطالب از اساس دروغ است و اساساً جعل، افترا، تحریف و قلب حقایق در منطق شاه‏‎ ‎‏و دارودسته اش از مهمترین پایه های سیاستشان است.‏

ــ     ‏[‏‏حقیقت قضیه با عراق چه بود که شما آنجا را ترک کردید؟ چرا شما فرانسه را انتخاب نمودید؟ و‏‎ ‎‏موضع شما در مقابل رئیس جمهوری فرانسه، بعد از تذکر 21 نوامبر مبتنی بر اینکه فرانسه نمی تواند‏‎ ‎‏سرزمینی باشد که از آنجا بتوان مردم را به خشونت دعوت کرد، چیست؟ و اگر دولت فرانسه به شما‏‎ ‎‏اجازۀ اقامت ندهد مقصد بعدی شما کجاست؟‏‏]‏

ــ     ‏دولت عراق زیر فشار شاه فعالیتهای مرا در جهت خدمت به اسلام و مسلمین‏‎ ‎‏نمی توانست تحمل کند و لذا ناچار به ترک آن کشور شدم و عازم کویت شدم و با اینکه‏‎ ‎‏ویزای کویتی داشتم مانع از ورود به خاک کویت شدند. ناچار به فرانسه آمدم تا در اینجا‏

‏تصمیم به اقامت در یک کشور اسلامی را بگیریم. و هر گاه در مدت اقامت موقتی خودم‏‎ ‎‏در فرانسه احساس محدودیت در انجام وظایفم بکنم، خاک فرانسه را ترک خواهم کرد‏‎ ‎‏و مهم نیست که کجا باشم؛ زمین خدا وسیع است.‏

ــ     ‏[‏‏نتیجۀ ملاقات شما با پادشاه اردن چه بوده است؟‏‏]‏

ــ     ‏چنین ملاقاتی انجام نشده است.‏

ــ     ‏[‏‏اگر شاه استعفا دهد و شما به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران انتخاب شوید، آیا این وظیفه را قبول‏‎ ‎‏خواهید نمود؟ آیا ممکن است جنگی بین گروههای نسبتاً مهم مثل طرفداران شریعتمداری، سنجابی یا‏‎ ‎‏ارتش به دلیل اختلاف اهداف و جاه طلبی درگیرد؟‏‏]‏

ــ     ‏من شخصاً چنین مقامی را نمی پذیرم و من به هوشیاری و نیز یکپارچگی ملت آنچنان‏‎ ‎‏امیدوارم که به خواست خدای تعالی هیچ گونه جنگ داخلی به وجود نخواهد آمد.‏

ــ     ‏[‏‏رابطۀ شما با آیت الله منتظری چگونه است؟ آیا وی به عنوان یکی از مخالفین رژیم برای پیوستن به‏‎ ‎‏شما به فرانسه خواهد آمد؟‏‏]‏

ــ     ‏من ایشان را سالیان درازی است که می شناسم. ایشان امروز از علمای بزرگ ایران و مورد‏‎ ‎‏احترام مردم مسلمان است.‏

ــ     ‏[‏‏فعالیتهای شما در تبعید نشان داده است که شما بیشتر یک رهبر سیاسی هستید تا یک رهبر مذهبی.‏‏]‏

ــ     ‏این حرفها که دین از سیاست جداست و امثال این حرفها در منطق اسلام نیست. فعالیت‏‎ ‎‏سیاسی یکی از وظایف مذهبی مسلمانان است.‏

ــ     ‏[‏‏بهترین آرزویتان برای ایران چیست؟‏‏]‏

ــ     ‏بزرگترین آرزوی من این است که مردم ایران از چنگال ظلم نجات پیدا کنند و صاحب‏‎ ‎‏کشوری باشند آزاد و مستقل. دارای نظامی اسلامی که در آن حقوق انسانها آنچنان که‏‎ ‎‏اسلام دستور داده است رعایت شود و در راه پیشرفت و ترقی و سعادت انسانی سرمشق‏‎ ‎‏برای همه ملتها باشند.‏

ــ     ‏[‏‏بهترین خاطرات شما در مدت زندگی در تبعید چه بوده است؟‏‏]‏

ــ     ‏[‏‏امام در جواب این سؤال سکوت کردند.‏‏]‏

‎ ‎