طاق بستان/ کرمانشاه
شمال شرقی کرمانشاه، کنار چشمۀ آب جاری از زیر کوه باهوای متعادل، محل خوبی برای تفریح و تفرّج شاهان ساسانی بوده است. در همین محلّه به دستور این پادشاهان دو طاق کوچک و بزرگ در سینه کوه کنده می شود. در سال 475 به دستور خسروپرویز دوّم این بنا با طرح دو فرشتۀ بالدار در طرفین ساخته می شود. فرشته ها با لباسهای ظریف و حالتی خاص، ربّ النّوعهای پیروزی هستند و طرح مجلس اعلای سلطنت، با تصویری از شاه ایستاده و تاج به دست در آن دیده می شود. در دو طرف بیرونی طاق بزرگ درخت زندگی با برگها و گلهای کنگر به صورت برجسته نشان داده شده است. همچنین کنار طاقها، نقش برجسته ای از مجلس تاجگذاری و پیروزی اردشیر دوم دیده می شود.
برج آزادی/ تهران
سال 1345 در غرب تهران برای یک محوطۀ بزرگ و بی استفاده، مسابقه ای طرح می شود تا مهندسین ایرانی در آن بنای یادبودی را سرپا کنند. حسین امانت، 26 ساله، فارغ التّحصیل دانشگاه تهران طرح ممتاز را ارائه می کند و یازدهم آبان 1348 عملیات اجرایی ساخت، شروع می شود. بنایی که دو هزار و پانصد قطعه سنگ با قطر 40 سانتی متر نمای آن را می سازد و درهای ورودی اش از جنس سنگ خارا «سنگ گرانیت همدان) به وزن هفت تن ساخته شده است. برج آزادی با پنجاه متر ارتفاع الهام گرفته از معماری دوران هخامنشی، اسلامی و قاجار از بالا شبیه به سقف درونی مسجد شیخ لطف الله اصفهان و طرح حوضهایش به شکل حوضهای باغ فین کاشان است. بنای برج آزادی در سه طبقه طراحی شده است که چهار آسانسور و دو راه پلۀ 286 پلکانی بازدید کنندگان را به بام آن می رساند
اراگ کریم خان زند / شیراز
ارگ کریم خان از بناهای دیدنی و ماندگار مشهور شیراز است. که در زمینی به مساحت 1280 متر مربع بنا شده است. دیوارهای آجری این ارگ 12 متر ارفتاع دارد و در چهار گوشه برجهایی به ارتفاع 14 متر ساخته شده . دیوارهای بیرونی ارگ کاملاً ساده و آجری است و مشخصۀ بناهای دورۀ زندیه هم همین است. دیوارهای اتاقهای ارگ به زیبایی با نقوش اسلیمی و ترنج و با رنگ و آب طلا تزئین شده. آغا محمد خان قاجار بعد از براندازی سلسلۀ زندها صدماتی جدّی به ارگ وارد کرد. به عنوان مثال ستونهای سنگی و زیبای ایوان را به تهران منتلق کرد و به جایش ستونهای چوبی کار گذاشت.
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 52صفحه 17