مجله نوجوان 92 صفحه 19

چوپان در ایل قشقایی توانگران ایل که تعداد دامهایشان زیاد است واز نظر مادی در رفاه هستند . برای حفاظت و چرای دام های خود ، شخصی را با حقوق و شرایط تعیین شده به مدت یک سال اجیر می کنند که این مدت ، معمولاً از اول حرکت ایل به سردسیر تا پایان سال است . وظیفه چوپان ، حفاظت و چرخاندن ، آذوقه دادن ، کار های خدماتی هنگام زایمان گوسفندان ، شیر دادن بره ها در روز های اولد تولد ، کنترل تعداد دام ، حفاظت از دزدی و سرقت ، محافظت از سرما و گرما و نشانه گذاری گوسفند است . چوپان هنگام صبح غذای ساده خود را که معمولاً نان و خرماست با یک مشک آب به همراه چوبدستی خود برمی دارد و از صبح تا آخر شب در بیابانها به چرای گوسفندان مشغول می شود . ابزار همراه چوپان عبارتند از : چاقو یا اره کوچک ، چوبدست ، چماق و فلاخن . چوپانها زحمتکش ترین و فقیرترین افراد ایلند که سخت ترین کارها را به عهده دارند و خود و خانواده شان همواره در تکاپو هستند که گوسفندی به سرقت نرود یا گم نشود یا درنگان وحشی به آنها حمله نکنند یا گوسفندی هنگام زایمان تلف نشود و برای حفظ امانتی مردم ایل و آبروی خود از هیچ چیزی دریغ نمی کنند . وسایل لبنیات سازی در ایل لوازم مربوط به لبنیات سازی معمولاً از چوب ، پوست یا مس تهیه می شوند چون در هنگام حمل و جابه جایی ایل ، امکان شکستن و از بین رفتن آنها وجود دارد به همین خاطر ناچاراً از موادی که استحکام زیادی دارند ، در ساخت وسایل استفاده می شود که این وسایل عبارتند از : 1- ظروف مسی برای دوشیدن ، صاف کردن و جوشاندن شیر . 2- مشک یا خیک مخصوص دوغ زنی که از پوست بز توسط زنان ایل تهیه می شود . 3- سه پایه ها ی چوبی سبک وزن به طول 2 متر برای آویزان کردن مشک دوغ زنی . 4- پوست های مخصوص جمع کردن کره ، پنیر ، روغن و . . . 5- آب گردان یک لیتری فلزی برای جابه جا کردن شیر و ماست و دوغ 6- قیف چوبی مخصوص ریختن ماست در پوست . 7- آلاچیق مخصوص خشک کردن کشک . مشخصات اسب خوب در ایل قشقایی وقتی از یک فرد ایل در مورد یک اسب خوب سؤال شود ، آن فرد خصوصیات خلقی و زیبایی آن را می گوید که این ، مشخصات برترین نژاد اسب است که همان اسب های عربی است . اسب عربی دارای سری کوچک ، چشمانی درشت و با حالتی آتشین ، کمی برجسته و مایل به گردی ، گردن خوش حالت و نیکو منظر و ارتفاع قدش به یک متر و نیم می رسد و دم خود را با غرور و تکبر نگه می دارد . اسب های سواری خوبی که قشاقییها انتخاب کرده اند ، از حیث هوش و ذکاوت ، حافظه ، علاقه و عاطفه ، سرآمد اسب های دنیا هستند . اسب ها به نسبت فعالیت و جثه خود ، به غذای زیاد و خوب احتیاج دارند و بنابراین مردم ایل ناچارند که همیشه در فکر آذوقه باشند . جوال های پر از جو و کاه را قبلاً از دهات اطراف تهیه می کنند و گاهی هم در ییلاق ، زمین های زراعتی که در آن یونجه با شبدر کاشته شده را اجاره و اسب های خود را در آن ، جهت چرا رها می کنند .