مجله نوجوان 163 صفحه 13

مریم شکرانی آموزشی دانشگاه فحش می­دهد و ادعا می­کند که او را از سرچشمههای علم و دانش دور نگه داشتهاند، در حالیکه خودش در طول هفته سه ساعت مطالعة مفید ندارد و پول می­دهد تا برایش پایان نامه­اش را بنویسند. معلّممان 24 ساعته مدرسههای خارجی را توی سر ما می­کوبد، آن وقت خودش از روی حل­المسایل و کتابهای راهنما مسألههای کتاب درسی ما را برایمان حل می­کند یا وقت مفید کلاس را خاطره تعریف می­کند و چرت می­زند. کارمند ما حسرت حقوقهای آن چنانی کارمندهای ژاپنی را می­خورد ولی این را در نظر نمی­گیرد که بین کار کردن او با کار کردن آن کارمند ژاپنی زمین تا آسمان تفاوت وجود دارد، یا... خود ما، خود ما...! اگر مثلاً الان دوربین تلویزیون بیاید و از ما گزارش بگیرد، یک بچّه مثبتی جلوی دوربین می­شویم و یک حرفهای گنده­تر از دهانمان می­زنیم و شعارهای خوب خوبی می­دهیم که نگو... ولی وای از پشت صحنة­مان! وای به آن رفتارهای قشنگمان...! بعد هم همة­مان بالاتّفاق می­نالیم که توی این مملکت همه­اش شعار می­دهند بدون آنکه یک نگاه دقیق و منتقدانه و منصفانه هم به رفتارهای خودمان بیندازیم! ببین...! فکر کوروش و هخامنش و آرش و کاوه را از سرت بیرون کن. هِی آه ژاپن و کانادا و چه می­دانم فلان کشور اروپایی را هم نکش! تا وقتی که تو، همین خود تو، نخواهی رفتارهایت را اصلاح کنی و به شعارهایت پایبند باشی، هیچ چیز عوض نمی­شود. لطفاً توی صف شیر و نان و توی اتوبوس و تاکسی و مدرسه و این ور و آن ور هم هِی به این و آن فحش ندهید چون چیز زیادی عوض نمی­شود. اگر راست می­گویید، از خودتان شروع کنید! بزرگی می­گوید شما نمی­توانید همة دنیا را عوض کنید بلکه تنها می­توانید خودتان را عوض کنید. حضرت علی علیه السلام می­فرمایند: کسی که به عیوب خود بپردازد، فرصت پرداختن به عیوب دیگران را پیدا نمی­کند. در دین مبین اسلام هم گفته شده است که خود­سازی، جهاد اکبر و فضیلت برتر است. یعنی اینکه هیچ اقدام و جهادی بزرگتر از این نیست که ما خودمان سعی در اصلاح خودمان داشته باشیم و در قرآن کریم هم آمده است که خداوند سرنوشت هیچ قوم و ملّتی را تغییر نمی­دهد، مگر آنکه آن قوم و ملّت خودشان را تغییر دهند. بدیهی است که تغییر سرنوشت یک جامعه وابسته به تغییر الگوها و آداب رفتاری آن جامعه و تغییر یک جامعه هم وابسته به تغییر رفتارها و منش تک تک مردم آن جامعه است. گفتهاند روزی یک مادر با بچّه­اش سراغ پیامبر صلّی الله علیه و آله می­روند و مادر شاکی و نالان به پیامبر می­گوید : «یا حضرت رسول! فرزند من بیمار است و طبیب خوردن خرما را برای او منع کرده است ولی این بچّه خرما خیلی دوست دارد و توجّهی به حرف طبیب نشان نمی­دهد. من او را خدمت شما آوردم تا شما نصیحتش کنید که خرما نخورد. شاید حرف شما که پیامبر خدا هستید روی این بچّه تأثیر داشته باشد.» پیامبر صلّی الله علیه وآله به مادر آن بچّه می­گویند: «باشد. من این کار را می­کنم ولی امروز نه. شما بروید و بچّه را فردا بیاورید.» مادر با تعجّب و حیرت می­رود و بچّه را فردا می­آورد و پیامبر بچّه را از خوردن خرما منع می­کنند. مادر بچّه بعد از نصیحت پیامبر با شگفتی می­پرسد: «یا رسول الله! چرا شما همین کار را دیروز انجام ندادید؟!» پیامبر می­فرمایند: «­آخر من خودم دیروز خرما خورده بودم و نمی­خواستم کاری را منع کنم که خودم انجامش داده­ام. برای همین گفتم امروز بیایید...! و در واقع ضرب المثل «رُطب خورده منع رطب کی کند؟»، برگرفته از همین حکایت است. امیدوارم همة ما وقتی ادّعایی می­کنیم، بتوانیم با قاطعیّت سرمان را بالا بگیریم و بگوییم که: من به سهم خودم همواره به این ادّعا پایبند بوده­ام!