مجله نوجوان 19 صفحه 30

علمی کپک داریم تا کپک گلویش درد می کند و صورتش از تب سرخ شده، مادرش نگران ویروس جدیدی است که اکثر دوستان و آشنایان را آلوده کرده است، پسر کوچک نمی تواند آب دهانش را فرو دهد.دکتر گلویش را معایه می کند و یک آمپول پنی سیلین می نویسد. پس به جای ویروس با باکتری سروکار داریم. پسک از ترس آمپول گریه می کند ولی مادرش آسوده شده چون می داند همین آمپول سفیدرنگ دردناک، جلوی عوارض قلبی و کلیوی بعضی از گلودردهای خطرناک را خواهد گرفت و پسر کوچکش تا چند روز آینده سرحال سرحال خواهد بود. آنتی بیوتیک ها را خیلی از ماها با نام عام «چرک خشک کن» می شناسیم و می دانیم که علاج اکثر بیماری هایی که به وسیله باکتری ها ایجاد می شوند فقط به دست همین آنتی بیوتیک ها ممکن است و بس. پنی سیلین یکی از معروف ترین آنتی بیوتیک ها است که شاید داستان کشف آن خالی از لطف نباشد. کاشف پنی سیلین دکتر فلیمینگ است. او در سال 1881 متولد شده و در سال 1906 از دانشگاه لندن در رشته پزشکی فارغ التحصیل شده است. او به مطالعه و تحقیق در مورد باکتری ها علاقه مند بود. باکتری ها موجودات تک سلولی بسیار ریزی هستند که تنها با میکروسکوپ می توان آنها را دید. خیلی از باکتری ها برای ماسودمندند ولی باکتری های بسیاری هم وجود دارند که بیماری های خطرناکی را در بدن ما به وجود می آورند. بیماری هایی مثل دیفتری، حصبه، سینه پهلو وسل در اکثر باکتری ها به وجود می آید. در سال 1914 که جنگ جهانی اول در گرفت، دکتر فلیمینگ، سوان وبد وجزو گروه پزشکی ارتش به فرانسه فرستاده شده بود. او هنگام معالجه سربازان زخمی دریافت که گاهی داروهای ضدعفونی، صدمه جدی به بدن وارد می کنند، یعنی علاوه بر باکتری ها، گلبول های سفید که بهترین مدافعان بدن هستند را هم می کشند. در سال 1922 فلیمینگ متوجه شد که اشک انسان دارای ماده ای شیمیایی است که بعضی از باکتری ها را در خود حل می کند. او این ماده را لیوزیم نامید. لیوزیم علاوه بر اشک، در بزاق، عرق و شیره معده انسان وجود دارد. در سال 1928 فلیمینگ آزمایشگاهی داشت که در آن بیش از حد ظرف ژلاتین، باکتری ها را پرورش می داد و رشد آنها را بررسی می کرد تا آنکه در یکی از روزها اتفاقی که خود فلیمینگ آن را یک تصادف خوب می نامید، رخ داد و فلیمینگ متوجه کپک آبی مایل به سبزی شد که در یکی از ظرف ها روییده بود. کپک، کپکی معمولی بود که به گروه پنی سیلیوم تعلق داشت. نکته در اینجا بود که این کپک، باکتری های اطرافش را کشته بود. فلیمینگ پس از اینکه از تأثیر کشنده پنی سیلین بر باکتری ها مطمئن شد، سعی کرد آن را نگهداری کند ولی پنی سیلین مایع و مخلوطی مرهم مانند از این کپک، تأثیر خود را از دست می داد. در سال 1939 پروفسور فلوری و دکتر چنی توانستند کپک پنی سیلین را به گردی قهوه ای رنگ تبدیل کنند که تأثیر خود را از دست نداده بود. اولین بیماری که دکتر فلوری پنی سیلین را روی او آزمایش کرد، پلیسی بود که از عفونتی شدید در حال مرگ بود. پنج روز به او پنی سیلین تزریق شد که در نتیجه آن، تب او کاهش یافت و حالش بهتر شده بود و فرصت کافی برای ساختنش نبود دوباره بدحال شد و سرانجام درگذشت. این اتفاق غم انگیز به پزشکان ثابت کرد که پنی سیلین اگر به اندازه کافی در دسترس باشد، عفونت زدای شگفت انگیزی است. در سال 1944 الکساندر فلیمینگ و دکتر فلوری به خاطر کشف و تکمیل پنی سیلین لقب شوالیه دریافت کردند و در سال 1945 به همراه دکتر چین، برنده جایزه نوبل شدند.