مجله نوجوان 135 صفحه 5

آی صدای شما برای شخصیتی ثابت مانده است؟ سریال «پیشتازان فضا»­-­ ­ویلیام شاتنر- که حدود 250 قسمت از تلویزیون پخش شد، با صدای من شناخته شد. چرا صدای شما را دیگر در فیلمها و کارتونها نمی­شنویم؟ الان بنا به دلایلی بیشتر به عنوان مدیر دوبلاژ کار می­کنم. گاهی که در فیلمهایم گوینده­ای نداشته باشم، خودم صحبت می­کنم. به طور کلی الان فقط تیتر می­گویم. امضایم تیتر فیلم است. شما در دهۀ چهل گویندۀ سریالهای کارتونی هم بوده­اید، نظرتان را دربارۀ صداگذاری روی کارتون بفرمایید. اولین کارتونی که من کار کردم، «عصرحجر» بود. صدایی هم روی شخصیت شیری به اسم «جعفری» در مجموعه­ای عروسکی داشتم. به نظر من گویندگی برای کارتون خیلی مهمتر از گویندگی برای هنرپیشه است. چون هنرپیشه روح دارد، بازی می­کند و نیمی از حس را با چهره و بازی­اش انتقال می­دهد اما روح دادن به یک نقاشی و انتقال حس بسیار مشکل است. متأسفانه در محیط ما این سکه بر عکس شده و اکثر گویندگان فکر می­کنند تمام حس خود را باید برای دوبلۀ فیلم بگذارند. برای همین، الان صدای اکثر شخصیتهای کارتونی شبیه هم است و همه جیغ جیغ می­کنند. بعضی وقتها واقعـاً آدم عصبی می شود. آن یعنی منوچهر اسماعیلی، موج می­زند. گاهی صدای بعضی از گویندهها روی یک بازیگر ثابت می­ماند و زمانی که صدا تغییر می­کند، بر روی فیلم تأثیر مستقیم می­گذارد. آیا برای صدای شما چنین اتفاقی پیش آمده است؟ اتفاقاً یک بار چنین اتفاقی برای فیلم «اسحلۀ بزرگ» پیش آمد. یک دوره­ای وزارت ارشاد خواسته بود که توسط فیلمها سوپر­استار خلق نشود و مثلاً آن دوره امکان نداشت که فیلمی از«آلن دلون» با صدای آقای خسروشاهی مجوز بگیرد. بنابراین ما تصمیم گرفتیم همۀ صداها را به هم بریزیم. یعنی شخصیتهایی را که با صدای بچههای ما ستاره شده بودند، تغییر دادیم بر همین اساس صدای آلن دلون را به آقای «ناظریان» پیشنهاد دادیم. ابتدا قبول کرد ولی بعد که فهمیده بود آقای خسرو شاهی که نسبت به این شخصیت حساسیت دارد ناراحت شده است، قبول نکرد. روز ضبط هم هیچکدام از 17-18 گوینده این پیشنهاد را قبول نکردند، بنابر­این خودم مجبور شدم کار را دوبله کنم قسمت دوم آن را هم آقای «ژرژ» گفت. خُب این مسأله برای بسیاری ناخوشنایند بود اما در عوض این سیاست باعث شد که دوباره صدای آلن دلون به خسرو شاهی برگردد. اما واقعاً تغییر بعضی صداها کاملاً جذابیت یک فیلم را از بین می­برد. مثل تغییر صدا در مجموعه طنز «لورل و هاردی» که ابتدا توسط مرحوم «مقبلی» دوبله می­­شد اما بعداً این صدا تغییر کرد. خب بعضی مواقع ضرورت ایجاب می­کند که صدا تغییر کند. مثلاً صدای آقای «پزشکی­» که پس از فوت مرحوم مقبلی سعی کرد آن صدا را تقلید کند. تا حدودی از سوی مردم پذیرفته شد با گاهی ضرورتهایی دیگر پیش می­آید. مثل صدای «هوشنگ کاظمی» که 52 قسمت برای شخصیت یک سریال صحبت کرده بود. پس از مسافرت او به خارج از کشور، ما مجبور شدیم از صدای آقای اسماعیلی استفاده کنیم. خاطرم هست فردای شبی که سریال با صدای او پخش شده بود. سیل تماسهای اعتراض­آمیز به دفتر دوبله جاری شد.