ارتباط با خدا
کان من اعظم النعم علی العباد و الرحمة الواسعة فی البلاد، الادعیة المأثورة من خزائن الوحی و الشریعة و حملة العلم و الحکمة؛ لأنها الرابطة المعنویة بین الخالق و المخلوق، و الحبل المتصل بین العاشق و المعشوق، و الوسیلة للدخول فی حصنه الحصین، و التمسک بالعروة الوثقی و الحبل المتین.(502)
* * *
فرمودۀ ائمه، علیهم السلام، که «عبادت ما عبادت احرار است، که فقط برای حب
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 192 خداست نه طمع به بهشت یا ترس از جهنم است»، از مقامات معمولی و اوّل درجۀ ولایت است. از برای آنها در عبادات حالاتی است که به فهم ما و شما نمی گنجد.(503)
* * *
ائمۀ هدیٰ، علیهم السلام، و انبیای عظام در مناجات خود تمنای فضل را داشته اند و از عدل و مناقشۀ در حساب خوفناک بودند. مناجات خاصان درگاه حق و ائمۀ معصومین، صلوات الله علیهم، مشحون به اعتراف به تقصیر و عجز از قیام به عبودیت است. جایی که افضل موجودات و ممکنِ اقربْ اعلان «ما عَرَفْنٰاکَ حَقَّ مَعْرِفَتِکَ، و ما عَبَدْناکَ حَقَّ عِبٰاَدتِکَ» دهد حال سایر مردم چه خواهد بود؟ آری، آنها عارف اند به عظمت حقّ تعالی و نسبت ممکن به واجب را می دانند. آنها می دانند که اگر تمام عمر دنیا را به عبادت و اطاعت و تحمید و تسبیح بگذرانند، شکر نعمت حق نکرده اند تا چه رسد به آنکه حق ثنای ذات و صفات را به جای آورده باشند. آنها می دانند که هیچ موجودی از خود چیزی ندارد. حیات و قدرت، علم و قوّت [و ]سایر کمالات، ظل کمال اوست، و ممکن، فقر، بلکه فقیر محض و مستظل است نه مستقل. ممکن از خود چه کمالی دارد تا کمال فروشی کند؟ چه قدرتی دارد تا عمل فروشی نماید؟ آنها عرفای بالله هستند و عرفای به جمال و جلال حق اند. آنها از روی شهود و عیان نقص و عجز خود و کمال واجب را مشاهده کردند.(504)
* * *
ائمۀ طاهرین، علیهم السلام، بسیاری از مسائل را با لسان ادعیه بیان فرموده اند. لسان ادعیه با لسانهای دیگری که آن بزرگواران داشتند و احکام را بیان می فرمودند خیلی فرق دارد. اکثراً مسائل روحانی، مسائل ماوراءطبیعت، مسائل دقیق الهی و آنچه را مربوط به معرفة الله است، با لسان ادعیه بیان فرموده اند. (505)
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 193 * * *
شما خیال می کنید گریه های ائمۀ طاهرین و ناله های حضرت سجاد(ع) برای تعلیم بوده و می خواسته اند به دیگران بیاموزند؟ آنان با تمام آن معنویات و مقام شامخی که داشتند از خوف خدا می گریستند؛ و می دانستند راهی که در پیش دارند پیمودنش چه قدر مشکل و خطرناک است. از مشکلات، سختیها، ناهمواریهای عبور از صراط، که یک طرف آن دنیا و طرف دیگرش آخرت می باشد و از میان جهنم می گذرد، خبر داشتند. از عوالم قبر، برزخ، قیامت، و عقبات هولناک آن، آگاه بودند. از این روی هیچ گاه آرام نداشته همواره از عقوبات شدید آخرت به خدا پناه می بردند.(506)
* * *
مطالعه در ادعیۀ معصومین، علیهم السلام، و سوز و گداز آنان از خوف حق و عذاب او سرلوحۀ افکار و رفتارت باشد.(507)
* * *
مقام بشر هر چه باشد، مقام خاتم النبیین بالاترین مقام، لکن وقتی که این مقام را با مقام الوهیت ملاحظه بکنیم که خود آنها می بینند، هیچ است در مقابل همه چیز. آنی که آنها فهمیدند از عظمت خدا، آن ها را وادار کرده است آن طور راز و نیاز کنند و اعتراف به تقصیر. شما در ادعیۀ امیرالمؤمنین، خود رسول خدا، حضرت سجاد ـ سلام الله علیه ـ سایر ائمه، ملاحظه کنید چه جملاتی هست و ما چطور بعیدیم از این معانی، چه معارفی در این ادعیه هست که ما محرومیم از آن معارف، چه سوزی در قلب این خاصان خدا بوده است که برای فراق خدا می سوختند و آتش جهنم را می گفتند اگر صبر کنیم، صبر در فراق را چه کنیم؟ اینها برای ما مثل یک افسانه است، لکن واقعیت است، واقعیتی که آنها فهمیده اند و ما نفهمیدیم. (508)
19 / 3 / 65
* * *
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 194 اینها به ما تعلیم می دهند، و این طور نیست که دعا برای تعلیم ما باشد. دعا برای خودشان بوده است؛ خودشان می ترسیدند، از گناهان خودشان گریه می کردند تا صبح.
از پیغمبر گرفته تا امام عصر ـ سلام الله علیه ـ همه از گناه می ترسیدند. گناه آنها غیر اینی است که من و شما داریم. آنها یک عظمتی را ادراک می کردند که توجه به کثرت، از گناهان کبیره است پیش آنها. (509)
8 / 3 / 66
* * *
کسی بخواهد بفهمد که مقامات ائمه چی است، باید رجوع کند به آثار آنها؛ آثار آنها ادعیۀ آنهاست. مهمش ادعیۀ آنهاست و خطابه هایی که می خواندند؛ مثل مناجات شعبانیه، مثل نهج البلاغه، مثل دعای یوم العرفه و اینهایی که انسان نمی داند که چه باید بگوید دربارۀ آنها.(510)
19 / 8 / 66
* * *
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 195