مجله نوجوان 67 صفحه 20

چرا باید در مورد میکروب ها بیشتر بدانیم ؟ هر چند میکروب ها خیل کوچکند ، ولی در زندگی ما نقش های مهمی را بازی می کنند ، در اینجا بعضی از دلایل مهم مطالعه میکروب ها را ذکر می کنیم : * ما در بدنمان (به طور مثال : پوست ، دهان و روده) ، تقریباً 10 برابر بیشتر از تعداد کل سلول هایی که بدنمان را تشکیل می دهند ( مثل سلول های پوششی ، عصبی ، ماهیچ های و غیره . . . ) میکروب داریم (100تریلیون میکروب = 10 تریلیون سلول) . تخمین زده می شود که احتمالاً 500 تا 1000 نوع میکروب مختلف در بدن ما زندگی می کنند . به طور کلی این میکروب ها به عنوان میکروفلوربومی ما (یا میکروب های بومی) شناخته می شوند و اکثراً برای ما مفیدند ، مثلاً ، این میکروب های بومی از رشد میکروب های بیماری زا در همان نقطه ای که زندگی می کنند جلوگیری می کنند . چون فضای قرار گرفتن میکروب های بیماری زا را اشغال کرده اند ، یا مواد غذایی موجود را به اتمام می رسانند و یا موادی (مثل محصولات زائد ، سمها ، آنتی بیوتیکها و غیره . . . ) را ترشح می کنند که ممکن است از رشد میکروب های بیماری زا جلوگیری کند یا رشد آن ها ر اکاهش دهد . * بعضی از موجوداتی که در بدن ما ساکن می شوند با عنوان بیماری زا های فرصت طلب (یا فرصت طلبها) خوانده می شوند . هر چند آن ها معمولاً برای ما دردساز نیستند . ولی اگر به قسمت های دیگری از بدن ما دسترسی پیدا کنند ، می توانند عفونت ایجاد کنند . به عنوان مثال یک باکتری به نام Escherichia codi (E . codi) در رودۀ ما زندگی می کند ، و به ندرت در روده به ما ضرر می زند امّا ا گر به مجاری ادراری برود بیماری ادرار همراه خون ایجاد می کند ، یا موجب زخم می شود . بقّیۀ میکروب های فرصت طلب هم وقتی بیماری ایجاد می کنند که شخص ضعیف می شود ( معمولاً در اثر یک بیماری دیگر) یا دچار وضعیت بحرانی می شود . میکروب ها برای زندگی در روی همین زمینی که می شناسیم ضروری هستند . برای مثال ، بعضی میکروب ها در فرآیند فتوسنتز ، اکسیژن تولید می کنند . جالب است بدانید میکروب ها نسبت به گیاهان اکسیژن بیشتری برای اتمسفر تولید می کنند . برای همین است که ما - موجوداتی که تنفس می کنیم - مدیون جلبک های میکروسکوپی و سیانوباکترها (دو گروه از میکروب های فتوسنتز کننده) هستیم . * بازیافت به روش میکروبی بسیاری از میکروب ها در تجزیۀ موجودات مرده و محصولات زائد موجودات زنده شرکت می کنند . که به آن ها تجزیه کنندگان یا ساپروفیتها می گویند . یک تجزیه کننده روی بدن موجود مرده یا روی مواد در حال فساد زندگی می کند . تصور کنید در جهانی بدون هیچ تجزیه کننده ای زندگی می کردید . تصور جالبی نیست ! تجزیه کنندگان مواد غذایی خاک را به آن باز می گردانند و موجب حاصلخیزی خاک می شوند . آن ها نیترات ، فسفات ، و بقیه مواد مورد نیاز گیاهان را تآمین می کنند . * بعضی از میکروب ها توانایی تجزیۀ زائدات محیطی را دارند . بنابراین ، ما از آن ها برای تمیز کردن محیط اطرافمان استفاده می کنیم . به این میکروب ها ، پاک کننده های زیستی ، می گویند . * بسیاری از میکروب ها در چرخۀ مواد وارد می شوند ( مثل چرخۀ کربن ، نیتروژن ، اکسیژن ، گوگرد و فسفر) مثلاً نیتروژن را به آمونیوم و بعد به نیترات و دوباره به گاز نیتروژن تبدیل می کنند تا چرخه کامل شود . دانستن این موضوع به کشاورزان کمک می کند تا خاک خود را برای کشت دوباره مغذّی کنند و باغبانها از این فرایند استفاده می کنند تا چاله های پر از کود طبیعی بسازند . به این مطالعات ، اکولوژی میکروبی ، می گویند .