مجله نوجوان 164 صفحه 27

مورچۀ سیاهِ ریا ریا یکی از پیچیده‏ترین مراحل شرک است. در روایات آمده است که تشخیص ریا از عمل خالصانه از دیدن یک مورچۀ سیاه روی یک سنگ سیاه در شب تاریک مشکل‏تر است و در خیلی از موارد کسی که ریا می‏کند متوجّه این موضوع نمی‏شود که مشرک شده است و از کسی به غیر از خداوند در برابر عمل به وظایف شرعی‏اش انتظار پاداش دارد. فرد ریاکار آنقدر حقیر است که آنچه که مردم دربارۀ او می‏اندیشند برایش بیشتر از رضایت خداوند اهمیّت دارد. غافل از اینکه خداوند یکتاست و در هیچ چیز با دیگری شریک نمی‏شود و اگر ذرّه‏ای از عملی برای آمدن به چشم دیگران باشد، تمامی آن عمل مورد قبول خداوند واقع نمی‏شود. در حکایت آمده است که مردی شبی در مسجدی به خیال اینکه کسی در پس پرده خفته است تا صبح نماز گزارد و صبح فهمید که سگی در پشت پرده بوده است. آنگاه فهمید که زیانکارترین مردم ریاکارانند. کمک خواستن از دیگران مؤمنین می‏دانند که تمام وقایع در عالم به خواست و ارادۀ خداوند اتّفاق می‏افتد. اگر خداوند بخواهد خیری به مخلوقی برساند هیچ کس نمی‏تواند مانع آن خیر شود و اگر بخواهد کسی را به بلایی آزمایش کند هیچ کس نمی‏تواند مانع رسیدن آن بلا شود. در چنین جهانی کسی که در مشکلاتش از کسی به جز خداوند کمک بخواهد و چشم امید به کسی به جز خداوند داشته باشد مشرک است و البتّه تنها از خدا طلب خیر داشتن با اینکه خداوند دیگران را وسیلۀ رحمت و عنایت خویش قرار بدهد هیچ منافاتی ندارد چرا که خداوند بندگانش را به وسیلۀ یکدیگر امتحان می‏کند. پس کسی که باور کرد که هیچ قدرتی در جهان به جز ارادۀ خداوند واقعی نیست و از کسی به جز خداوند کمک نخواست و تمامی کارهایش را تنها به خاطر رضای خداوند انجام داد خداوند وجود او را از شرک دور می‏کند و او را از بندگان خالص خویش قرار می‏دهد.