شادابیات را مدیون بُزی!
انسانها مدیون خیلی از حیوانات
هستند. مثلاً شتر، فیل، گاو، اسب
و خیلیهای دیگر که اگر یک روز پای
حساب و کتاب بیایند کلی از آدمها
طلبکار میشوند. تازه اینها حیواناتی
هستند که انسانها از گردۀشان کار
کشیدهاند یا آنها را بلعیدهاند. در
کنار اینها حیوانات دیگری هم هستند
که از ابتدای خلقت به انسانها کمک
فکری هم دادهاند یا در اختراعات و
اکتشافات بشر سهیم بودهاند. برای
مثال کلاغ که به قابیل بیتربیت یاد
داد جنازۀ مرحوم هابیل را چه کار کند
یا موشهای آزمایشگاهی که مجبورند
همواره به جای آدمها سرطان بگیرند
یا هزار بلای دیگر را تحمّل کنند ولی
در این میان چهارپایی وجود دارد
که نه تنها همیشه از مو و گوشت و
شیر و شاخ خودش برای آدمها مایه
گذاشته است، در فرهنگ داستانی
تمام ملل جهان نیز حضور دارد و به
همۀ کودکان جهان درس حفظ حریم
خانه را میدهد!
بُز! این همان دکتر
حیوانات است که این همه
خدمات به آدمها داده
است. در کنار اینها بزها
کاشفان اصلی قهوه هستند.
سالها پیش چوپانان
اتیوپیایی متوجه شدند که
بزهایشان با خوردن گیاهی
خاص خیلی پر جنب و
جوش و غیر قابل کنترل
میشوند. وقتی خود چوپانها
هم از سر کنجکاوی قدری
از آن گیاه را خوردند
دیدند چه حالی میدهد
و دوست دارند هی ورجه
وورجه کنند و از خودشان شادابی
نشان بدهند. آنها اول فکر کردند که
به قرص اکس دست پیدا کردهاند ولی
ناگهان یادشان آمد که این قبیل چیزها
هنوز کشف نشده است. آنها برای
اینکه شادیهایشان را با دیگران هم
قسمت کنند این گیاه را به خانه بردند
و به عنوان یک پدیدۀ جدید به همگان
معرفی کردند و اسم روستای خودشان
یعنی «کافا» را روی آن گذاشتند.
روش قهوه خواری به شیوۀ امروزیاش
به وسیلۀ عربها ابداع شده است. آنها
دانههای قهوه را تفت میدادند و پس
از عملیات تخمیر استفاده میکردند.
پس از اینکه پای ونیزیان به آفریقا
باز شد، قهوه به اروپا راه پیدا کرد و کم
کم یک نوشیدنی بینالمللی شد.
قهوه در بسیاری از کشورها به عنوان
یک محصول استراتژیک به حساب
میآید و همپای نفت میتواند در
اقتصاد جهان نقش داشته باشد.
حالا با این خدمت ارزندۀ
بُزها آیا کسی حاضر است
یک بزغاله را برای
صرف قهوه به منزلش
دعوت کند؟!
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 183صفحه 23