مجله نوجوان 199 صفحه 22

لیلا بیگلری اون دورها چه خبره؟! تاریخچۀ استوانه‏ای به نام تلسکوپ آدمها از همان اول خلقت وقتی طاقباز ‏خوابیدند و چشمشان به آسمان افتاد، فکرشان بدجوری مشغول شد. اول دلشان می‏خواست مانند پرندگان در آسمان شنا کنند ولی وقتی چند بار با شکست مواجه شدند و دست و پایشان خرد و خمیر شد و سرشان از چند ناحیه به سنگ خورد، تصمیم گرفتند که بی‏خیال پرواز شوند ولی همچنان آسمان برایشان یک علامت سؤال بزرگ بود. اینکه آن دورها چه خبر است، بدجوری ذهنشان را درگیر کرده بود. چه بسا انسانهای اولیه‏ای که وقتی حواسشان به آسمان بود و سر به هوا بودند، خوراک خرس و گرگ و پلنگ شدند! به هر حال تا اختراع تلسکوپ این معضل دست از سر آدم برنداشت! این گرۀ ذهنی بشر به تدریج و با کمک دانشمندان، عینک سازان و شیشه‏برهای نقاط مختلف جهان باز شد. ابن هیثم ابن هیثم دانشمند بزرگ ایرانی بود که در سال 1165 میلادی در شهر بصره به دنیا آمد. علمای غربی در قرون وسطی به او «الحسن» می‏گفتند. ابن هیثم کارهای مهمی در زمینۀ نورشناسی انجام داد و راه را برای بقیه هموار کرد. رابرت گروس تست رابرت گروس تست در سال 1168 میلادی در شرق انگلیس به دنیا آمد. او متنهای مهمی دربارۀ اخترشناسی، کیهان، صوت و نورشناسی نوشت. او علوم را طبقه­بندی کرد تا نشان دهد چگونه برخی به برخی دیگر وابسته‏اند. او مدعی شد که نورشناسی و اخترشناسی به هندسه وابسته‏اند. او معتقد بود که نور نخستین صورت مادۀ اولیه‏ای است که دیده می‏شود و آن را ماده‏ای می‏پنداشت که از نقطۀ مبدأ خود به صورت کره منتشر می‏شود و بدین ترتیب سه بعد فضا را می‏سازد. او در کارهایش از ابن هیثم پیروی می‏کرد. راجر بیکن مهمترین شاگرد رابرت گروس تست راجر بیکن بود. بیکن نیز مانند گروس تست به ملاحظات اقلیدس، بطلیموس و ابن هیثم اتکا کرد و به علاوه یاد آور