مجله نوجوان 22 صفحه 18

کارتون عصر حجر فرد فلینستون را که به یاد می­آورید؟ فرد معروف مجموعه عصر حجر؟ اشتباه نکنید در این فرصت کوتاه نمی­خواهیم در مورد کارتون عصر حجر حرف بزنیم بلکه می­خواهم فقط توجه شما را به یک نکته جلب کنم، آیا دقت کرده­اید که شخصیتهای عصر حجر از همه وسایل زندگی مدرن برخوردارند ولی ماده اولیه هیچکدام از این وسایل مدرن و امروزی نیست؟ مثلاً چرخ ماشین، چهار سنگ گرد و بزرگ است و آنها از مجموعه­ای از حضرات شب تاب به عنوان چراغ خواب استفاده می­کنند و گوشی تلفن­شان شاخ گاو است و به جای سگ خانگی از یک بچه دایناسور نگهداری می­کنند و بقیه­اش را خودتان بروید و ببینید! سگها، نخستین دوستان انسان در آغاز هنگام شکار بود که سگ انسان را همراهی می­کرد آنها با هم طعمه را به دست می­آوردند و در خوردنش شریک بودند. منتها چون سگ دارای غریزه هم­زیستی بود، چنان با انسان خو گرفت که دنباله­رو و فرمانبردار او شد. در بسیاری از غارهای عصر حجر استخوانهای سگ کنار استخوانهای انسان یافت شده است! ائوهیپوس اغلب حیواناتی که امروز می­شناسیم از حیوانات بسیار بزرگتری به وجود آمده­اند که در قدیم می­زیستند در این مورد اسب یک استثناء است چراکه نسختین جد شناخته شده اسب حیوانی به کوچکی گربه بوده است و هریک از پاهای جلوی این حیوان 4 پنجه داشته و پاهای عقبی­اش هریک دارای 3 پنجه بوده­اند. این حیوان را «ائوهیپوس» می­نامند و سنگواره آن در بسیاری از نقاط جهان کشف شده است. کائوچو سنگواره­های برخی از درختان که عامل تولید کائوچو بوده­اند یافت شده است. این سنگواره­ها مربوط به سه میلیون سال پیش هستند، کائوچو ماده­ای چسبنده است که حالت کششی شدیدی دارد. کائوچو از ماده­ای شیری رنگ به نام لاتکس به وجود می­آید که در تنه، ریشه، ساقه و پوست اغلب گیاهان یافت می­شود اما منشاء اصلی کائوچو که لاتکس است از قسمت داخلی پوست، شاخه­ها و تنه درخت کائوچو به دست می­آید. هنر انسان نخستین شاید بجا باشد که در این جا از نقاشی­های دیوارهای غارهای لاسکو و آلتامیرا نام ببریم. نقاشی­هایی که شاید نشانگر اولین تلاشهای انسان برای خلق اثری باشد که هدف آن فقط زنده ماندن نیست! گربه­های باستانی سنگواره گربه­هایی که از میلیونها سال پیش به دست آمده­اند ثابت می­کند که گربه­ها از روزگار بسیار قدیم وجود داشته­اند. انواع یا نژادهای گربه­های امروزی از نسل دو یا سه گربه کوچک وحشی بوده­اند که میلیونها سال پیش در اروپا، آسیا و آفریقای جنوبی می­زیستند. واکنش تمدنهای اولیه در مقابل این حیوان بسیار متفاوت بود مثلاً مصری­ها، گربه را خوش یمن می­دانستند و اگر گربه معبدی می­مرد همه مردم شهر عزادار می­شدند. در حالی که اروپایی­ها گربه را از ارواح پلید می­دانستند و شیطان را به شکل گربه سیاه نقاشی می­کردند! غذاهای خام و پخته انسانهای نخستین چاره­ای نداشتند جز اینکه همه غذاها را نپخته بخورند. حتی موقعی که انسان آتش را کشف کرد، آن را برای گرم کردن و به عنوان سلاحی در برابر حیوانات درنده به کار می­برد تا اینکه روزی کاملاً تصادفی پی برد که آتش کاربرد دیگری هم دارد. در آن روز لاشه حیوانی در کنار آتش نیمه سوخته ای افتاده بود. بشر متوجه شد که گوشت در کنار آتش تغییر رنگ می­دهد و بوی خوبی از آن به مشام می­رسد. سپس آن را چشید و مزه­اش را هم پسندید. در آن روزها ظرفی در کار نبود بنابراین انسانهای نخستین غذای خود را روی سنگ و یا روی آتش بی محافظ می­پختند. نخستین اجاق یا تنور خوراک پزی گودالی در زمین بود. سپس بشر جوشاندن آب را یاد گرفت و آب را در حفره­ای با آستر پوست ضخیم حیوانات می­ریخت و روی آتش می­گذاشت. اولین دیگها زنبیلهایی از نی بودند که با گل رس گل اندود می­شدند. به این ترتیب انسانهای اولیه شیوه اصلی طبخ را فرا گرفتند؛ یعنی پختن با آتش و پختن با گرمای مرطوب و بخار آب یا جوشاندن. فیلهای نخستین هزاران هزار سال پیش حیوانات غول­پیکری در زمین گردش می­کردند که به آنها ماموت می­گفتند منتها چون قادر نبودند جثه سنگین خود را به آسانی از زمین بلند کنند به تدریج یکی پس از دیگری نابود شدند. از نسل ماموت فقط دو نوع حیوان به نامهای فیل آسیایی یا هندی و فیل آفریقایی باقی مانده است. ابزارهای نخستین کهن­ترین ابزارهایی که یافته­ایم از کهن­ترین انسانهایی که یافته­ایم کهن­ترند. این ابزارها در شمال و جنوب آفریقا یافت شده­اند و برخی از آنها بیش از نیم میلیون سال عمر دارند. آنها سنگهای یکطرفه­اند که کمی از یک مشت بزرگترند و یک طرفشان تراشیده شده است تا لبه تیز پیدا کنند. انسانهای اولیه با کمک این سنگها دشمنان خود را می­تارانده­اند. و اما گاو...