مجله نوجوان 27 صفحه 15

سوژه طلایی ستاره ستاره شناس ایرانی ابوریحان محمد بن احمد بیرونی منجم ، ریاضیدان ، جغرافیدان و فیلسوف برجسته ایرانی در سال362 ه ق در خوارزم به دنبا آمد. ابوریحان تالیفات فراوان و مهمی در رشته های مختلف علمی چون نجوم ، ریاضیات ، تاریخ ، فلسفه ، گیاه شناسی ، ادبیات و ... داشته است. از جمله آثار او می توان به التفهیم لاوایل الصناعه التنجیم اشاره کرد. کتاب التفهیم حاوی مطالبی در هندسه ، شرح احوال آسمان و زمین و احکام نجوم است و در آن از حرکت فلک ، قطر زمین و سیارات ، فواصل آنها ، کسوف و خسوف ، منازل قمر و سایر مسایل نجوم سخن گفته شده است. وی در کتاب الصیدنه می گوید : «از همان دوره نوجوانی ، به سبب علاقه مندی فراوان در دانش اندوزی ، برحسب سن و حال ، در نهاد خود حظی یافته ام و یک شاهد در این مورد بسنده است که یک رومی در سرزمین ما اقامت گزید و من دانه ها و تخمها و میوه هلو گیاهان و جز اینها را می آوردم و نامهای آنها را در زبان او ، از وی می پرسیدم و می نوشتم». وی علوم ریاضی و نجوم را نزد ابونصر منصور بن علی بن عراقی و علوم عقلی و حکمت را نزد عبدالصمد اول آموخت. الآثار الباقیه عن القرون الخالیه ، فی تحقیق ماللهند ،رساله فی فهرست کتب الرازی ، الصیدنه ، رساله فی فهرست کتب الرازی ، القانون المسعودی فی الهیئت و النجوم ، الجماهر فی معرفه الجواهر درباره کانی شناسی ، التفهیم فی اوائل صناعه التنجیم (به زبان فارسی و عربی) در چهار علم اصلی یعنی هندسه و حساب و هیات و احکام نجوم و یک فن فرعی عملی ، بنام اسطرلاب از جمله آثار اوست. چرخ ستاره پنچره کمک کنین هلش بدیم چرخ ستاره پنچره رو آسمون شهری که ستاره برق خنجره گلدون سرد و خالی رو بذار کنار پنجره بلکه با دیدنش یه شب وا بشه چند تا حنجره به ما که خسته ایم بگه خونه بهار کدوم وره *** تو شهرمون آخ بمیرم چشم ستاره کور شده برگ درخت باغمون زباله سپور شده ستاره امیدمون رفته از اینجا دور شده کاش تو فضای چشم مون پیدا بشه یه شاپره به ما که خسته ایم بگه خونه بهار کدوم وره *** کنار حوض ماهیا گربه رو نازش می کنن سنگ سیاه حقه رو مهر نمازش می کنن آخر خط که می رسیم خطو درازش می کنن آهای فلک که گردنت از همه مون بلندتره به ما که خسته ایم بگو خونه بهار کدوم وره عمران صلاحی