مجله نوجوان 27 صفحه 32

انیمیشن انیمیشن کشورهای اروپای شرقی مرجان خوارزمی مکتب زاگرب ، از دل سینمای کشور یوگسلاوی آغاز می شود. زاگرب مرکز یکی از 6 جمهوری یوگسلاوی است و هر سال ده ها جشنواره فرهنگی و ورزشی در آن برگزار می شود. ضمنا زاگرب یکی از مهمترین شهرهای تولید انیمیشن است. آدمهایی که مکتب زاگرب را به وجود آوردند ، آدمهای ثروتمند یا قدرتمندی نبودند آنها فقط استعداد و پشتکار زیادی داشتند و توانستند در سایه یک همکاری طولانی مدت در استودیوی کوچک به نتایج بزرگ برسند. مهمترین ویژگی آنها انعطاف پذیری شان در نظرات مختلف عقیده شان بوده است ، بعلاوه آنها سعی می کردند انیمیشن ملی و با ویژگیهای منطبق بر فرهنگ ، تاریخ و جغرافیای کشورشان بسازند. به جز یوگسلاوها می توان از انیمیشن در کشورهای مجارستان نام برد. انیمیشنهای این کشور از دل داستانهای کوتاهشان پدید آمدند نکته بعدی در مورد فیلمهای کشور مجارستان ویژگیهای تصاویر آنهاست ، تصاوری که حد واسط و یا واقعیت و توهم به نظر می آیند تصاویری مثل حیوانات پر از کاه ، ساعتهای قدیمی و حیواناتی با چهره آدمها. بر عکس مجارستان ، مردمانی رومانی و بلغارستان به جای تمرکز بر طراحی به ساختن انیمیشنهای عروسکی روی آوردند. انیمیشن عروسکی یکی از مشکل ترین روشهای ساختن فیلمهای کارتونی است. در این روش روی یک اسکلت فلزی با مفصلهای متحرک را به صورت بدن شخصیت کارتون می پوشانند و حسهای مختلفی که شخصیت در صورتش دارد روی سرهای مختلفی کار می شود، مثلا سری که کمی لبخند می زند ، سری که کاملا قهقهه می زند و با حرکت قالب به قالب اسکلت و عوض کردن سرهای شخصیت را متحرک سازی می کنند. ضمنا در این نوع انیمیشن دکور صحنه واقعی و سه بعدی است و عروسکها داخل آن حرکت می کنند. در انیمیشن عروسکی معمولا یک اشتباه کوچک منجر به دوباره کاری وقت گیر و طولانی می شود از هنرمندان مهم تاریخ انیمیشن مشرق زمین ، می توان به یری ترنکا اشاره کرد. او اهل کشور چکسلاوی بود که در سال 1912 متولد شده و در سال 1969 از دنیا رفت. در آثار او کاربردی خلاقانه از مواد اولیه ای چون چوب ، موم و پاره در سخت شخصیتها و دکور ددیه می ود ا زآثار بسیار مهمتر نکا می توان به بلبل امپراتور و رویای نیمه شب تابستان اشاهرکرد. دربررسی سینمای انیمیشن کسلاواکی به نام یکی دیگر از استادان انیمیشن هم برمی خوریم. او کارل زمان است که فیلمهایی چون اختارع شیطزطانی را در پرونده فیلمسازی خود دارد. کارل زمان این فیلم را در سال 1958 ساخته است و از تصاویر انسانی ، اشیاء و عکسهای چاپی درساختن آن استفاده کرده است. این فیلمها اثری برای کشف استعدادهای نهانی است که در اشیاء پیرامون ما وجود دارد. کارل زمان توجه زیادی به کیفیت فیلمهای انیمیشن داشت. او خالق عروسکی به نام «پروکوک» است و همیشه سعی می کرده تا از موادی که ساختن انیمیشن با آنها غیرممکن به نظر می رسد در فیلمهایش استفاده کند. مثلا در فیلمی به نام «الهام» که در سال 1949 ساخت از عروسکهای شیشه ای استفاده کرد در آثار او عروسکهای نخی را هم می بینیم. او یکی ازکسانی است که تلفیق قابل قبولی از عروسک و انسان را در آثارش ارائه داد یکی از این فیلمها ، فیلمی به نام «سفر به دنیای پیش از تاریخ» است که در آن از کودکان و عروسکها مشترکا استفاده کرده است. او معتقد است سی سال از عمرش را وقف ساختن فیلم برای کودکان و نوجوانان کرده است و هرفیلم برای او مثل نامه ای است که به یکی از نزدیکانش می نویسد و می گوید خوشحال است که نامه هایش را به همه دنیا می فرستد و جواب آن را از تمام دنیا دریافت می کند. همین! نوجوانان دوست