کبوتر نامه بر
از وسایل ارتباطی که در زمان های گذشته معمول بود و استفاده آن به پادشاهان اختصاص داشت ، کبوتر نامه بر بود که به آن کبوتر نامه ای هم گفته میشد . در آن زمان کبوتر داری و پرورش آن برای فروش و گفتگو درباره کبوتران رایج بود ؛ چرا که از مهم ترین وسایل اطلاع رسانی آن دوران محسوب میشد . این کبوتران معمولاً برای رساندن پیغام فاصله های بسیار طولانی را طی می کردند .
نامه را در ظرف کوچکی گذاشته به پای پرنده می بستند یا این که مطلب را روی پرها می نوشتند . از کبوتران هنگامی استفاده می شد که می خواستند خبری را به سرعت به اطلاع شاه یا سلطانی برسانند . اگر خبر خوشی بود پر و بال کبوتر و ظرف نامه را با زعفران و عطر خوشبخو می کردند و اگر برعکس خبر بد و ناراحت کننده ای بود کبوتر و ظرف نامه را سیاه می کردند .
چگونگی استفاده از کبوتر
برای فرستادن نامه به هر شهر کبوترانی تربیت شده از همان شهر را نزد خود نگه می داشتند و چون ظرف محتوی نامه را به پای کبوتر می بستند و آن را رها می کردند ، پرنده با سرعت تمام به طرف وطن خود پرواز می کرد و درست نزد کسانی می رفت که باید نامه را از پایش باز کنند . پس از پایان مأموریت نیز دوباره به محل خدمت خود بر می گشت .
پیک های دونده
از زمان قدیم کسانی بوده اند که فاصله های دور را با دویدن طی میکردند . گاهی پیک ها به نوبت می دویدند و توقف می کردند (مثل دوهای امدادی امروزی) یا اینکه مسیر را پیوسته و یک نفس می دویدند . طبیعی است که برای رساندن خبرهای مهمتر گاهی از پیک های سواره هم استفاده می شد .
خبرچین
از دیگر وسایل اطلاع رسانی و خبرگیری در گذشته استفاده از جاسوسان و بازرسان بوده ، هر صاحب قدرتی جاسوسانی به نقاط مختلف می فرستاد تا از اوضاع و احوال آن مناطق خبری کسب کند .
جارچیان
شیوه های خبر رسانی که تا به حال از آن ها یاد کردیم اختصاص به حکومتها و پادشاهان داشت . اما اگر می خواستند خبری را به گوش مردم برسانند معمولاً از جارچیان استفاده می کردند . اینان با طبل و بوق های خود به کوچه ها و خیابان ها می رفتند و با صدای بلند مردم را از اخبار پیش آمده آگاه می کردند .
اهمیت سرباز و درخت
داریوش هخامنشی به سپاهیان خود علاقه بسیار داشت . او از طرف همین سربازان به پادشاهی برگزیده شده بود و هم نبردان وی از او پیروی می کردند . داریوش نسبت به این سپاه منتخب ، حق شناس بود . داریوش در هر قصر جدیدی که بنا می کرد ، خواه در شوش و خواه در تخت جمشید ، دستور می داد تا تصاویر این سپاهیان را صف کشیده در بهترین موضع ، بر روی سنگ حکاکی و یا با استفاده از رنگ روی آجرهای مینایی نقش کنند تا بدین صورت خاطره آنان در یادها پایدار بماند .
وی همچنین به کاشت درختان نیز علاقه داشت . نامه ای قابل توجه از او در دست است که به یکی از حکام فرستاده شده . وی در این نامه دستور می دهد که در آسیای صغیر و روسیه ، گیاهان و درختان شرقی را بکارند . شاه می نویسد : « من نیت شما را در بهبود بخشیدن کشورم بوسیله انتقال و کاشت درختان میوهدار در آن سوی فرات تقدیر می کنم . » این امر مربوط به میل یک حاکم برای خشنودی پادشاه نیست . بلکه کاملاً وابسته به یک سیاست اقتصادی است که دولت ایران برای حداکثر توسعه کاشت نباتاتی که استفاده از آن ها وضع زندگانی اتباع شاهنشاهی را بهتر می ساخت ، به کار می برد . آن ها نخستین درختان پسته را به سوریه منتقل کردند و آن ها بودند که کنجد را به مصر ، و برنج را به بین النهرین بردند .
حبیب بابایی
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 74صفحه 7