مجله کودک 28 صفحه 15

هِرّ» را با لهجه و آهنگی مخصوص به کار می­برند و برای به پیش راندن گله صدای «بِرّ» را ادا می­کنند. چوپانهای ورزیده و با تجربه همۀ صداهای چوپانی را به خوبی می­شناسند، ولی صداهای «هِرّ و بِرّ» از ابتدایی­ترین اصطلاحات چوپانی به شمار می­رود و بسیار مورد استفاده قرار می­گیرد. به همین دلیل هم چوپانهای جوانتر، ناشی یا به قول معروف تازه کار هر اصطلاحی را که نشناسند، این دو صدا را به خوبی می­شناسند و می­دانند برای چه باید از آن استفاده کرد. چون پیش راندن و بازگرداندن گلۀ گوسفندان یکی از مهمترین کارهای چوپانی است. وقتی کسی پیدا شود که در انجام کارهای بسیار ساده، نادانی کند و بدون استفاده از عقل کار را خراب کند، به شوخی می­گویند: «فلانی، هِرّ را از بِرّ تشخیص نمی­دهد!» یعنی حتی به اندازۀ چوپانهای تازه کار هم چیزی نمی­داند. البته این اصطلاح از دشتهای لرستان به زبان عامیانۀ مردم و حتی ادبیات فارسی راه یافته، به طوری که بابا طاهر عریان، شاعر همدانی در شعری می­گوید: «خوشا آنان که هِرّ را از بِرّ ندانند نه حرفی در نویسند و نه خوانند».