سکوت (اخلاق)
سکوت و خاموشی (صمت) در فرهنگ اسلامی اهمیت بسیاری دارد، و نکته های دقیق و ظریفی در روایات اسلامی درباره آن بیان شده، و آثار و ثمرات آن با تعبیرات جالبی ذکر شده است. سکوت به دو قسم عمده سکوت ممدوح و سکوت مذموم تقسیم می شود.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۵
شکر عرفانی
شُکر، اصطلاحی دینی و اخلاقی، به معنای قدردانی کردن از خدا می باشد.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۰
شهوت رانی
شهوت یکی از قوای لازم درونی انسان است که با حفظ اعتدالش سعادت در پی خواهد داشت. و در فقه و اخلاق از آن بحث شده است و مصادیق متعددی دارد. در قرآن هم در مذمت شهوت رانی آیاتی وجود دارد که دال بر بدی عاقبت کسانی که این امر را پیروی می کنند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۵۵
صبر (اخلاق)
صبر، عبارت است از ثَبات نفس و اطمینان آن و مضطرب نگشتن و مقاومت کردن در بلایا و مصایب، به گونه ای که سینه انسان تنگ نشود و خاطرش پریشان نگردد. در فرهنگ اخلاقی، صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه که عقل و شرع اقتضا می کنند و باز داشتن از آنچه عقل و شرع نهی می کنند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۵۰
عجب
عجب عبارت است از بزرگ دانستن نعمت و تکیه بر آن و فراموش کردن نسبت نعمت با نعمت دهنده.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۴۵
عدالت
عدالت، یعنی نهادن هر چیزی به جای خود و لفظی است که با معنایی وسیع در کلیه شئون آدمی حضور مؤثر دارد. قانون عدالت یک قانون کلی و عمومی است و هر نوع داوری و حکومت را چه در امور بزرگ و چه کوچک شامل می شود.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۴۰
عفو (اخلاق)
عفو یکی از خصائص ارزشمند اخلاقی است. و به معنای گذشتن از گناه و ترک کیفر آن است و اصل و ریشه آن به معنی محو و نابودی است. روایات بسیاری مبنی بر عفو و تشویق کردن ائمه (علیهم السلام) به این صفت کریمانه وجود دارد که نشان دهنده اهمیت و ارزش بسیار بالای آن است.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۳۵
غرور
غرور، یکی از صفات رذیله است، که باعث می شود انسان دلخوش به چیزی که موافق هوای نفس و تمایل طبع انسانی است، شود.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۳۰
غضب
خشم و غضب نیرویی است که برای دفاع از خود و پاسداری از حق در نهاد انسان گذارده شده است، اما اگر از محور اصلی خویش خارج گردد تبدیل به یکی از رذائل بزرگ می شود و رذائل مهم دیگری را نیز با خود به همراه می آورد.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۲۵
غفلت
«غفلت» ضدّ توجه و تفکر است. رذیله ای است بسیار پست که انسان را به سقوط می کشاند؛ و به قول قرآن شریف، انسان را تا سرحدّ حیوان، بلکه پست تر تنزّل می دهد.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۲۰
غیبت (اخلاق)
غیبت در اخلاق اسلامی، از اعظم مهلکات، و اشدّ معاصی است. یعنی چیزی نسبت به شخصی که شیعه باشد ذکر کنی که اگر به گوش او برسد او را ناخوش آید و به آن راضی نباشد، خواه آن نقص، در بدن او باشد، یا در نسب او، یا در صفات و افعال و اقوال او، و یا در چیزی باشد که متعلق به او باشد. هم چنین غیبت کردن منحصر به زبان نیست، بلکه هر نوعی که نقصی از غیر را بفهماند غیبت است، خواه به قول باشد، یا فعل، یا اشاره، یا ایماء، یا رمز، یا نوشتن.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۱۵
یقین
یقین، عبارت است از اعتقاد ثابت و قطعی انسان به امری که مطابق با واقع بوده و با هیچ شبهه ای، هر قدر هم قوی، قابل زوال نباشد. یقین در دین به منزله سرمایه است و ایمان متوقف بر آن می باشد. سایر علوم شاخ و برگ آن است و رستگاری در آخرت بدون یقین حاصل نمی شود.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۰
استعاذه
پناه بردن به خدا را استعاذه گویند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۵۵
استعانت
استعانت در دو معنای یاری خواستن و کمک جستن آمده است. در فقه از آن در باب های طهارت، صلات، جهاد، لقطه و قضاء به مناسبت سخن رفته است.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۵۰
اعجاز قرآن
اعجاز قرآن از مباحث مهم علوم قرآنی، کلام اسلامی و ادبیات عرب است که به دلایل معجزه بودن قرآن می پردازد که در بین متکلمان به عنوان روشن ترین دلیل پیامبری حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) مطرح است.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۴۵
اهداف قرآن
قرآن مجید برای نزول خود اهدافی را ذکر کرده است. بخشی ناظر به بعد بینش و فکر انسان و بخشی دیگر به گرایش های انسان و بخشی هم رفتار انسان را مد نظر قرار داده است.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۴۰
آداب تلاوت
تلاوت قرآن کریم در آیات و روایات معصومین (علیهم السلام)، آدابی بر آن ذکر شده، از جمله آداب ظاهری و باطنی، که خود این دو قسم، تقسیماتی دارد و در این مقاله به تبیین آن ها خواهیم پرداخت.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۳۵
آیه عرض امانت
آیه پذیرش امانت الهی توسط انسان را آیه امانت گویند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۳۰
تأویل در قرآن
تاویل قرآن در لسان آیات کریمه و روایات شریفه عبارت است از: معانی و مصادیقی از آیات کریمه که برای غیر راسخان در علم (نبی اکرم - صلی الله علیه و آله و سلّم - و ائمه اطهار - علیهم السّلام -) ظاهر نمی باشد و فهمیدن آن طبق اصول محاوره میسر نیست.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۲۵
تأویل قرآن
تاویل قرآن، واقع و حقیقت معانی آیات، در قالب علت غایی یا نتیجه یا وقوع خارجی عمل یا خبر است. کلمه «تاویل» در هفت سوره قرآن و هفده بار به کار رفته است. در آیه ۷ سوره آل عمران، ضمن تصریح بر تأویل داشتن آیات قرآن (همه یا فقط آیات متشابه) و این که تأویل آن را جز خدا کسی نمی داند، به «راسخان در علم» اشاره شده است؛ آنان از عمق جان ایمانشان را به الهی بودن تمام آیات باز می گویند (یَقُولُونَ آمنّا بِهِ کلٌّ مِنْ عِنْد ربِّنا).
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۲۰
تحریف قرآن
یکی از مسائل مهمی که در مورد قرآن مطرح بوده و از حساسیت بیشتری برخوردار است مسئله تحریف قرآن می باشد که پیوسته در حوزه قرآنی، ذهن هر مسلمانی بویژه دانشمندان این علم را به خود مشغول داشته، البته هر چند که همه آنها اعم از مسلمانان عادی و یا دانشمندانشان با نظر به دلایل عقلی و گواهی تاریخ ، یقین و اعتقاد بر عدم تحریف قرآن را دارند و معتقدند که این قرآنی که امروز در دست دارند عین همان قرآنی است که دیروز بر حضرت محمد (ص) نازل شده و چیزی از آن کم و زیاد نگردیده، اما در این میان عده ای از افراد کوته بین و ظاهر نگر و عده ای نیز بر اساس دشمنی شان به اسلام و قرآن، می گویند همانطور که کتابهای پیشین تحریف شده است این کتاب نیز تحریف شده و در این میان به ظواهر برخی از احادیث و روایتها نیز اشاره می کنند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۱۵
تفسیر
دانش شرح و تبیین آیات قرآن که از عهد نزول وحی با شخص پیامبر (ص) آغاز شده و پس از رحلت آن حضرت، بتدریج بسط و تنوع یافته و گرایشها و روشهای مختلف در این حوزه پدید آمده است . علاوه بر فراهم آمدن آثار فراوان تفسیری به عربی و فارسی و سایر زبانها، در طول چهارده قرن، مبانی و قواعد تفسیر نیز از دیرباز تدوین گردیده و به استقلال یا در مقدمه تفاسیر عرضه شده است.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۵
تفسیر بسمله
آغاز امور با نام افراد برای انتساب کارها به آنان است، از این رو انسانها بعضی از کارهایشان را با نام افرادی آغاز می کنند که آنان را به بزرگی می شناسند و بدین وسیله امید رضایت آن بزرگ و جلب نظر او را دارند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۰
تفسیر به رأی
تفسیر با محوریت آراء و نگرش های غیر معتبر را تفسیر به رأی گویند. اشخاصی در واقع از قرآن، به منظور به نتیجه رساندن اهدافشان پلی ساخته و هیچگاه در فکر تفسیر قرآن نبوده اند، احادیثی نقل شده که مردم را از تفسیر به رای برحذر داشته است.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۵۵
جامعیت قرآن
این نوشتار در پی آن است تا دیدگاه امام خمینی (س) را درباره ی جامعیت قرآن را بررسی کند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۵۰
حروف مقطعه
حروفِ مُقَطَّعَه، یک یا چند حرف که در آغاز ۲۹ سوره قرآن کریم، پس از بَسْمَلَه، قرار دارند و جدا جدا و گسسته خوانده می شوند، مانند الم (الف، لام، میم)، یس (یا، سین)، ص (صاد).
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۴۵
روش های تفسیری
انواع روش ها و گرایش ها در تفسیر قرآن را روش های تفسیری گویند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۴۰
زبان قرآن
زبان و شیوه خاص قرآن در بیان معانی و مقاصد را زبان قرآن گویند.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۳۵
سوره حمد
سوره حمد، نخستین سوره قرآن کریم در ترتیب مصحف.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۳۰
سوره قدر
سوره نود و هفتمین سوره قرآن می باشد.
یکشنبه, ۲۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۹:۲۵