کمک سلولهای بنیادی
به چشم پزشکی
دانشمندان ایرانی موفق به افزایش دید
چشمهای بیماران شدند. دانشمندان در
بیمارانی که بر اثر آسیب قرنیۀ چشم،
دچار مشکل شدهاند، از سلولهای
بنیادی استفاده کردند. چشم برای
دیدن باید کاملاً سالم باشد. اگر هر
کدام از قسمتهای چشم مشکل داشته
باشد بینایی کم میشود. یکی از این
قسمتها بیرونیترین لایۀ چشم یعنی
قرنیه است. ای لایه پردۀ شفافی است
که روی عنبیه و مردمک را میپوشاند.
سلولهای سطح قرنیه باید مرتب توسط
سلولهای بنیادی تولید شوند اگر این
سلولهای بنیادی خوب کار نکنند، قرنیه
آسیب میبیند. سلولهای بنیادی زایای
قرنیه ممکن است به طور مادرزادی یا
بر اثر آسیبهای شغلی یا اعمال جراحی
دچار آسیب شوند و کار خود را به
درستی انجام ندهند. در نتیجه قرنیه
کدر و دید فرد کم میشود.
دانشمندان ایرانی سعی کردند در
این موارد سلولهای بنیادی را جایگزین
کنند. آنها برای این کار چند میلیمتر
از چشم سالم فرد را برداشتند. سپس
آن را کشت دادند و به چشم ناسالم
فرد پیوند زندند. با این روش تا کنون
7 بیمار جراحی شدهاند که البته بینایی
کامل خود را به دست نیاوردهاند اما
وضعیت بینایی آنها بهتر شده است و
آزمایش موفقیت آمیز بوده است.
تولید برق از میکروب
یک دانشجوی دکترای رشتۀ مهندس شیمی بیوتکنولوژی از بابل با
استفاده از میکروب، برق تولید کرد. این دانشجو مصطفی رحیمزاده نام
دارد و برای این کار از میکروبهایی که در فاضلاب زندگی میکنند،
استفاه کرده است. این باکتریهای فاضلاب از قندهایی مثل گلوکز
و لاکتوز موجود در فاضلابها تغذیه و رشد میکنند. وقتی باکتریها
این مواد قندی را مصرف میکنند به ازای هر مولکول گلوکز 73
الکترون و 32 پروتون تولید میکنند.
این دانشجو فهمید که اگربتوان الکترون را از یک مسیر
خارجی عبور داد، میتوان جریان الکتریسیته ایجاد کرد. او
توانست تنها با استفاده از فاضلاب، یک لامپ را روشن کند.
در حال حاضر میزان تولید برق در این روش ده ولت است
اما این دانشجو میتواند آن را بیشتر کند. از این
دستگاه کوچک میتوان به عنوان سنسور در کارهای پزشکی
و نظامی استفاده کرد. حال میبینید که میکروبها حتی از
نوع فاضلاب همیشه هم مضر نیستند.
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 204صفحه 7