مجله نوجوان 204 صفحه 12

شهریار زنجانی نقد عادلانه نگاهی به فیلم قتل عادلانه پیش از آنکه فیلمی را برای تماشا کردن انتخاب کنیم، دلایل و پارامترهای مختلفی را در نظر می­گیریم. مثلاً سرشناس بودن بازیگران، سابقۀ کارگردان، سابقۀ نویسندۀ فیلم، خلاصۀ داستانی که از فیلم شنیده­ایم، آنونس فیلم و بسیاری چیزهای دیگر دست به دست هم می­دهند که یک فیلم را انتخاب کنیم. حالا اگر همۀ این چیزها مناسب باشد ولی از دیدن فیلم هیچ لذّتی نبریم یا بدشانسی آورده­ایم یا همه چیز را در نظر نگرفته­ایم. فیلم «قتل عادلانه» به کارگردانی «جان ایوت» از همان فیلمهایی است که بیننده را ناامید می­کند. بینندۀ فیلم به اعتبار «آل پاچینو» و «رابرت دنیرو» که دو غول بازیگری در جهان هستند و بازماندۀ بازیگران مدرسۀ بازیگری و شاگردان موفق و توانمند «مارلون براندو» به تماشای این اثر می­نشینند. یکی از مهمترین عوامل موفقیت فیلم پدرخوانده کنار هم قرار گرفتن این بازیگران بود. حتی «مایکل مان» صحنۀ اوج فیلمش را در فیلم مخمصه هنگامی قرار می­دهد که «آل پاچینو»ی پلیس و «رابرت دنیرو»ی دزد در یک رستوران با هم قهوه می­خورند. «جان ایوت» در تمام مدت فیلم این دو بازیگر را با هم در اختیار دارد ولی به قدری بد به فیلم خود می­پردازد که حتی این بزرگان نیز فرصت خودنمایی پیدا نمی­کنند. «راسل گیوورتیس» نویسندۀ فیلمنامۀ این فیلم برای بعضی از صحنه­های آن که «دنیرو» و «پاچینو» در کنار هم قرار دارند، دیالوگهای مناسبی را نوشته است ولی حتی این کار او نیز کفاف کلّ فیلم را نمی­دهد. فیلم «قتل عادلانه» به قتلهای یک قاتل زنجیره­ای می­پردازد و پلیسهای فیلم یعنی «آل پاچینو» و «رابرت دنیرو» سعی می­کند که او را گیر بیندازد. صحنه­های فیلم بسیار خشن و خون­آلود است. در این­گونه از فیلمها فیلم موفقی مانند «هفت» وجود دارد که حتی اگر کارگردان این فیلم یعنی «جان ایوت» نیم نگاهی به آن می­کرد، حال و روز فیلمش خیلی بهتر از آن می­شد. در گونۀ فیلمهای پلیسی با موضوع قتلهای زنجیره­ای فیلم دیگری همچون «سکوت برّه­ها» وجود دارد که نه تنها موفقیتهای بسیار زیادی کسب کرده است بلکه پس از سالها، موجب مطرح شدن «آنتونی هاپکینز» در نقش «دکتر هانیبال» به عنوان یک ستارۀ جهانی شد. «جان ایوت» علاوه بر اینکه موجب ضایع شدن فیلم خودش شده است، «آل پاچینو» و «رابرت دنیرو» را نیز ضایع کرده است. او به جای اینکه بتواند از این دو بازیگر بازی بگیرد، آنها را بازی داده است و فیلمش از حدّ یک آنونس متوسط سینمایی فراتر نمی­رود.