کیفیت غسل میت و احکام آن
مسأله 1- اگر جایی از بدن میت نجس شود،باید پیش از آن که آنجا را غسل بدهند آب بکشند،و احتیاط مستحب آن است که تمام بدن میت پیش از شروع به غسل پاک باشد.
مسأله 2- واجب است میت را سه غسل بدهند:اول:به آبی که با سدر مخلوط باشد.دوم:به آبی که با کافور مخلوط باشد.سوم:با آب خالص.و چنانچه طریقهای که گفته شد مراعات نشود،باید کاری کرد که غسلها به ترتیب انجام گیرد.
مسأله 3- غسل میت مثل غسل جنابت است،و احتیاط واجب آن است که به طریقۀ غسل ترتیبی میت را غسل دهند،نه ارتماسی؛به این که میت را در آب فرو برند و بیرون آورند و یک غسل حساب کنند،ولی اگر هر یک از سه قسمت بدن را جدا جدا در آب فرو برند و مراعات ترتیب را بنمایند اشکالی ندارد.
مسأله 4- سدر و کافور باید به اندازهای کم نباشد که نگویند سدر و کافور با آب مخلوط شده است و به اندازهای هم زیاد نباشد که آب را مضاف نماید و به آن آب نگویند.
مسأله 5- اگر سدر و کافور یا یکی از اینها پیدا نشود،باید به جای هر کدام که ممکن نیست میت را با آب خالص غسل بدهند،و واجب است نیت بدلیّت بنمایند،و همچنین واجب است مراعات ترتیب به وسیلۀ نیت؛یعنی اگر مثلاً سدر پیدا نشود،
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 44 دفعۀ اول که میت را با آب خالص غسل میدهند نیت کنند که این عوض غسل با آب سدر است.
مسأله 6- کسی که میت را غسل میدهد باید مسلمان دوازده امامی باشد،و بنابر احتیاط واجب باید بالغ هم باشد.
مسأله 7- اگر آب پیدا نشود،یا استعمال آن مانعی داشته باشد،باید عوض هر غسل،میت را یک تیمم بدهند،و احتیاط مستحب آن است که یک تیمم دیگری هم عوض هر سه غسل بدهند،و بنابر احتیاط واجب کسی که میت را تیمم میدهد،هم با دست خود،میت را تیمم دهد؛یعنی دست خود را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میت بکشد و هم با دست خود میت اگر ممکن باشد.
مسأله 8- اگر به اندازۀ یک غسل یا دو غسل آب داشته باشند،باید میت را غسل دهند و به جای غسلهای دیگر تیمم نمایند.
مسأله 9- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است،اگر پیش از تقصیر در عمره و پیش از سعی در حج بمیرد نباید او را با آب کافور غسل دهند و به جای آن باید با آب خالص غسلش دهند.
مسأله 10- غسل بچۀ مسلمان اگرچه از زنا باشد واجب است،و غسل کافر و اولاد او جایز نیست.
مسأله 11- بچۀ سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد باید غسل بدهند،و اگر چهار ماه ندارد باید در پارچهای بپیچند و بدون غسل دفن کنند.
مسأله 12- جایز نیست مرد،زن را و زن،مرد را غسل بدهد در حال اختیار،ولی زن میتواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم میتواند زن خود را غسل دهد.
مسأله 13- مرد میتواند دختر بچهای را که سن او از سه سال بیشتر نیست غسل دهد،و زن هم میتواند پسر بچهای را که سه سال بیشتر ندارد،غسل دهد.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 45 مسأله 14- کسی را که در حال حیض یا در حال جنابت مرده،لازم نیست غسل حیض یا غسل جنابت بدهند،بلکه همان غسل میت برای او کافی است.
مسأله 15- اگر بعد از تمام شدن غسل میت بدن میت نجس شود،اعادۀ غسل لازم نیست،ولی برطرف کردن نجاست و آب کشیدن آن واجب است،و اگر بعد از گذاشتن میت در قبر بدنش نجس شود،بنابر احتیاط واجب باید نجاست را آب بکشند.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 46