در بررسی نهضتهای صد ساله اخیر مشاهده میکنیم که شهر تبریز جایگاه ویژهای داشته است. نهضت تنباکو و مشروطیت نمونههای بارز آن است. از زمان قاجاریه و بعد از آن، این ویژگی را به وضوح میبینیم. معمولا دارالحکومه و دارالخلافه تهران بوده است و دارالولایه تبریز. یعنی ولیعهد به عنوان دومین قدرت کشور، در تبریز اقامت داشت. استانداران تبریز در دوران پهلوی را مطالعه کنید. مشاهده میکنید که اغلب ژنرالهای بازنشسته را برای این پست انتخاب میکردند چون باتجربه و پخته بودند و وفاداریشان به حکومت پهلوی را قبلا به اثبات رسانده بودند.
از زمانی که بحث حزب توده در ایران مطرح شد شوروی به تبریز امید داشت و بزرگترین سرمایهگذاریاش روی تبریز بود. نمونهاش جریان حزب دموکرات است.