ارث افراد مفقود الاثر

‏‏ارث افراد مفقود الاثر‏

‏‏[سؤال 11212]‏‏ ‏ ‏ 6423‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏شخصی به دست عمال جنایت کار روسی دستگیر شده است. تا الآن که مدت سه‏‎ ‎‏سال می گذرد، از نامبرده هیچ گونه اطلاع در دست نیست؛ مقداری زمین مزروعی و‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏اموال دیگر او بلاتکلیف است؛ وارث او هم یک پسردایی و یک نوۀ عمو می باشد.‏‎ ‎‏خواهشمندیم حکم شرعی این مسأله را بیان بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، تا فوت نامبرده محرز نشود، ورثه حق ندارند در اموال او‏‎ ‎‏تصرف کنند؛ اموال او باید زیر نظر حاکم شرع یا نمایندۀ مجاز او حفظ‏‎ ‎‏شود.‏

‏‏[سؤال 11213]‏‏ ‏ ‏ 6424‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 8 / 1361‏

‏‏محضر مبارک زعیم عالی قدر اسلام و فقیه العصر، حضرت آیت الله‌ العظمی، الامام‏‎ ‎‏الخمینی، مدّ ظله العالی، معروض می دارد:‏

‏‏1. شخصی، در حال حیات پدر، مفقود الاثر می شود، تا این که پدرش فوت‏‎ ‎‏می گردد. و تا کنون که این عریضه به محضر مبارک تقدیم می شود، تحقیقاً معلوم‏‎ ‎‏نیست که زنده است یا مرده؛ ولی بعضی از مردم می گویند که او زنده است و صاحب‏‎ ‎‏عائله می باشد، و جماعت دیگر می گویند که در حال حیات پدرش، فوت شده است.‏‎ ‎‏ارثی که از پدر باقیمانده بود، ورّاث در بین خودشان تقسیم کرده اند و سهمی برای‏‎ ‎‏شخص مفقودالاثر نگذاشته اند. آیا از نظر اسلام او سهمی دارد یا خیر؟ و اگر سهمی‏‎ ‎‏داشته باشد، جهت نگهداری، باید در تصرف چه کسی باشد؟ و این آقایی که‏‎ ‎‏مفقودالاثر است، بعد از پدر، مادر، و برادر و خواهر پدر و مادری، و یک برادر و یک‏‎ ‎‏خواهر پدری دارد. تکلیف این ها چیست؟ لطف نمایند تکلیفی برایشان معلوم‏‎ ‎‏فرمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، تا به وجه شرعی، فوت شخص مفقودالاثر محرز نشود،‏‎ ‎‏تصرف در اموال او جایز نیست، و تقسیم مال مشترک در حصۀ شخص‏‎ ‎‏غایب، موکول به نظر حاکم شرع است.‏

‏‏2. زنی بعد از فوت شوهر، ورثه مهریه او را نداده اند واین زن شاید قریب پنجاه سال یا بیشتر است که‏‎ ‎‏ازدواج نموده است. و ادعا می کند که پول مهریه من سی تومان نقره بوده است و الآن ورقۀ عقد و یا‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏شهودی ندارد، مگر آن که تحقیقاً دانسته می شود که آن زمان این پول های امروزی نبوده و منحصر به‏‎ ‎‏نقره بوده است. دعوای این ها به چه صورت می باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، تا اصل حق و مقدار آن محرز نشود، چیزی بر ورثه نیست.‏

‏‏[سؤال 11214]‏‏ ‏ ‏ 6425‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک جناب آیت الله‌ العظمی، الامام المجاهد، الخمینی، دام ظله العالی‏

‏‏1. زید چند اولاد دارد: یکی از اولاد زید به نام عمرو در حال حیات زید مفقود‏‎ ‎‏الخبر شد؛ بعد از چند سال زید فوت شد؛ بعد از فوت زید هم تا مدت زیادی ـ مثلاً‏‎ ‎‏هشت سال یا بیشتر ـ خبری از حیات و ممات عمرو نشد؛ افواه مردم هم بر این شد که‏‎ ‎‏عمرو فوت کرده و این افواه در حال حیات زید و بعد از فوت زید بوده و بر طبق‏‎ ‎‏موازین شرعیه بر موت عمرو دلالت ندارد؛ فقط این مطلب هست که عمرو از زمان‏‎ ‎‏حیات زید تا بعد از موت زید مفقود الخبر است. در این صورت، آیا عمرو مفقود‏‎ ‎‏الخبر از زید ارث می برد یا خیر؟ حکم الله‌ را بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر یقین به موت او نباشد، باید ارث او را کنار بگذارند.‏

‏‏2. در رادیو به عنوان تواشیح، مدح ائمه طاهرین علیهم السلام یا واقع‏‏ۀ‏‏ کربلا را با وزن و ساز و طرب و با لحن‏‎ ‎‏خوب می خوانند. آیا استماعش جایز است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر غنا و موسیقی نباشد مانع ندارد.‏

‏‏3. زید زوجۀ خود را طلاق داده به شرط این که با هیچ کس ازدواج نکند. آیا این شرط، جایز است؟ و آیا‏‎ ‎‏طلاق صحیح است یا باطل؟ حکم الله‌ را بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، طلاق، صحیح و شرط، باطل است و اگر تعلیق در طلاق باشد، طلاق باطل است.‏

‏‏4. شخصی در سال وفات قدری دماغش غیرمتوازن بود مثلاً گاهی حرف های بیهوده می زد، گاهی‏‎ ‎‏حرف ها چند مرتبه تکرار می کرد، اگر با وجود این که به اموالش نقصان نرسانید اگر می گفت فلان زمین‏‎ ‎‏را می فروشم یا این که می گفت من برای فلان چیز فلان زمین را می دهم و این بی مربوط بوده، آیا حکم‏‎ ‎‏جنون دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، تشخیص جنون با عرف است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 11215]‏‏ ‏ ‏ 6426‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 9 / 1361‏

‏‏یک نفر پسر و یک نفر دختر مدت چهل سال یا بیشتر به اسارت برده شده اند و این‏‎ ‎‏دو نفر در آن موقع یک عمو، سه عمه و یک جدۀ پدری ـ که پس از یک سال، جده‏‎ ‎‏فوت کرده  ـ و سه نفر دایی و اموال منقول و غیر منقول دارا بوده و تا کنون دارایی آن ها‏‎ ‎‏به اختیار عمو بوده و پس از فوت عمو، پسر او تصرف و تملک نموده؛ تکلیف شرعی‏‎ ‎‏این اموال را کتباً مرقوم فرمایند؛ چون نامبردگان تا کنون فاقدالاثر می باشند و از حیات‏‎ ‎‏و ممات آن ها اثری نیست. بینوا اجرکم علی الله‌‏

‏‏خداوند متعال وجود با برکت کلیۀ علمای اعلام و حجج اسلام، بالاخص حضرت‏‎ ‎‏نایب الامام، امام خمینی را بر همۀ ما مستدام بدارد. با تقدیم احترام‏

‏‏بسمه تعالی، تا یقین به مردن آن ها پیدا نشده اموال آن ها محکوم به ملکیت‏‎ ‎‏برای خود آن ها است و باید برای آن ها حفظ کنند و تصدّی آن با حاکم‏‎ ‎‏شرع است و اگر یقین به مردن آن ها پیدا کنند اموال، متعلّق به ورثۀ حال‏‎ ‎‏مردن آن ها است؛ علی ما فرض الله‌.‏

‏‏[سؤال 11216]‏‏ ‏ ‏ 6427‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضرت مستطاب آیت الله‌ العظمی امام خمینی، ادام الله‌ ظله علی رؤوس‏‎ ‎‏المسلمین، لطفاً مسأله زیر را پاسخ فرمایید.‏

‏‏جوانی مجنون در سن 25 سالگی، در تاریخ 1 / 2 / 1355 شمسی مفقود الاثر شده‏‎ ‎‏و در آن وقت دارای پدر و مادر و زن بوده و فرزندی نداشته و پدرش در حدود سه ماه‏‎ ‎‏بعد از فقدان پسر، یعنی در تاریخ 12 / 5 / 1355 شمسی فوت کرده است و آن جوان، تا‏‎ ‎‏به حال پیدا نشده و مفقودالاثر است. لطفاً بفرمایید:‏

‏‏1. از چه زمانی فقدان آن جوان مجنون، در حکم فوت او است؟‏

‏
‏‎

‎‏2. آیا پدرش که حدود سه ماه بعد از فقدان پسر فوت نموده، وارث پسر مجنونش‏‎ ‎‏می شود یا پسر مجنون وارث پدر می گردد؟‏

‏‏بسمه تعالی، تا یقین به مردن او پیدا نکرده اند، حکم به زنده بودن او‏‎ ‎‏می شود و در فرض سؤال، پدر، وارث پسر نیست مگر این که یقین کنند‏‎ ‎‏پسر، قبل از پدر فوت کرده است؛ بلکه پسر از پدر ارث می برد.‏

‏‏[سؤال 11217]‏‏ ‏ ‏ 6428‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ بیست و دوم رجب 1403 ق‏

‏‏محضر مبارک حضرت مستطاب آیت الله‌ العظمی امام خمینی، روحی له الفداء، به‏‎ ‎‏عرض می رساند:‏

‏‏چهار دستگاه ساختمان منزل، متعلق به آقایی که اوایل انقلاب ایشان را در منطقه‏‎ ‎‏زیارت کردم وجود دارد، ولی تا این ساعت اثری از ایشان نیست و طبق تحقیقی که‏‎ ‎‏شده است، در حادثۀ هواپیما مرحوم و بازمانده ای هم ندارد. ما تا کنون طبق وظیفه‏‎ ‎‏منازل را نگهداری نموده ایم. ‏

‏‏لطفاً تکلیف منازل را روشن فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، تا یقین به فوت او نباشد، باید برای او حفظ شود؛ و اگر فوت‏‎ ‎‏او معلوم است و وارثی به غیر از امام ندارد، ترکۀ او مربوط به حاکم شرع‏‎ ‎‏است.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎