کرامت انسانی و حق شهروندی
دکتر محمد منصور نژاد
تا آنجا که نگارنده می داند هیچ کدام از متفکران اسلامی مسأله کرامت را در راستای بحث شهروندی و حقوق مربوطه مطرح ننموده اند. و اما عمدتاً بحث از کرامت با رویکردی اخلاقی و عرفانی تعقیب شده و در حیطه ارتباطات فرد با خود و خدا محدود مانده و دامنه آن به ارتباط فرد با دیگر آدمیان بسط داده نشده است تا از آن بتوان مباحث حقوقی، مدنی و یا سیاسی را مطرح و استنتاج نمود.
در این مقاله، کرامت انسانی از زاویه حقوق شهروندی مورد توجه قرار گرفته و با مراجعه به کتاب و سنت و دیدگاههای امام خمینی(ره)، تفاسیر مختلف از این تعامل استقصا شده و شش برداشت مطرح گردیده است:
1. گفتمان سنتی یونان قدیم (از کرامت تفسیر زمینی دارند)؛
2. گفتمان مدرن (از کرامت تفسیر زمینی دارند)؛
3. برخی اندیشمندان اسلامی در گفتمان سنتی (از کرامت تفسیری معنوی دارند)؛
4. قلیلی از متفکران اسلامی متأثر از اندیشه های جدید (قائلان به حقوق شهروندی همسان)؛
5. برخی از متفکران اسلامی (قائلان به حقوق شهروندان درجه 1و 2)؛
6. برداشت امام خمینی(ره).
کتابمجموعه آثار همایش امام خمینی و قلمرو دین«کرامت انسان»: مجموعه مقالات، تهران: خرداد 1386صفحه 47