دین و نظام سازی
حجةالاسلام والمسلمین سید مسعود آقایی
دین و دین داری در عصر حاضر، بیش از پیش محتاج گفت و گوهای شفاف و روشن گرانه است، زیرا فلسفه ها و جهان بینی های گوناگون از یک سو، و تمایل و اصرار نسل های نو به تحقیق و نظر و دریافت حقیقت از دیگر سو، در دوران حاکمیت رسانه های فرهنگی و تبلیغاتی خواه ناخواه عرصۀ نقد و پالایش و گزینش را پدیدار می سازد.
نویسندۀ مقاله می گوید: به هر حال بخواهیم یا نخواهیم، به عمد و یا غیر عمد، با انگیزه صحیح یا غیر صحیح، این شبهات گسترده و هماهنگ، ما را احاطه کرده است. می توان به استقبال رفت و به همراه نور و هدایت و بینّات و فرقان، و با زبان مناسب به پاسخ گویی پرداخت... و می توان بی اعتنا گذشت و آن ها را به اتهام بست.
در این مقاله مسائل زیر در قلمرو دین مطرح می شود:
تعریف، منشأ، ماهیت، مضمون، جامعیت، کمال، محوریت، معرفت، فهم، قبض و بسط، زبان و تفسیر.
تحولات و تأثیرگذاری، فقه دین، طرح کلی دین، اجرا و آزمون پذیری، نظام سازی و جامعه و حکومت دینی.
دربارۀ عنوان کلی مقاله می خوانیم: «اسلام، در زمینه مسائل مربوط به انسان و جامعه
کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 19
و حکومت، آموزه هایی دارد که باید آن ها را استخراج کرد. اما چگونه؟ نظام سازی، در حقیقت، پاسخی به این چگونگی است. نظام سازی به دست آوردن عناصر پویای دین در ساحت های مختلف و عرصه های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی انسان است که موجب پاسخ گویی و هماهنگی اسلام با تغییرات زمانه می شود.»
وی در جای دیگر دربارۀ چند و چون نظام سازی دینی می نویسد: «همین معرفتِ دینی و عبودیت کافی است که انگیزه ها اهداف و روابط مرا متحول و دگرگون کند و نوعِ ارتباط و ترکیبِ مرا با اشیا و افراد و اهدافِ دیگر زیر پوشش بگیرد و به نظام اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و حقوقی پیوند زند.»
کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 20