اعلمیت در ولایت
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : سبحانی‌نیا، محمدتقی

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1378

زبان اثر : فارسی

اعلمیت در ولایت

اعلمیت در ولایت

حجةالاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی نیا

‏ ‏

‏نویسنده پس از بررسی و تبیین ضرورت تشکیل حکومت از دیدگاه اسلام – چه در‏‎ ‎‏عصر حضور و چه در عصر غیبت – به مطالعه اعلمیت در ولایت فقیه می پردازد. اعلم در‏‎ ‎‏تعریف وی، به کسی گفته می شود که ملکه استنباط و اجتهاد احکام شرعی او بیش تر از‏‎ ‎


کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 190

‏دیگران باشد. این واژه معمولاً درباره علمای دین و فقها به کار می رود و استعمال آن در‏‎ ‎‏غیر از این مورد نیاز به قرینه صارفه دارد. مهم ترین سؤالی که مطرح است این است که آیا‏‎ ‎‏اعلمیت در فقیه از شرایط ولایت است. به باور نویسنده اعلمیت، چه از دیدگاه عقل و چه‏‎ ‎‏از نگاه روایات اسلامی، شرط در ولایت است. در مقابل این شواهد، عده ای معتقدند که‏‎ ‎‏اعلمیت شرط در ولایت نیست و مردم معمولاً برای رفع امور روزمره خود به اعلم‏‎ ‎‏مراجعه نمی کنند.‏

‏در ادامه نویسنده با نقد دیدگاهی که اعلمیت در ولایت را شرط نمی داند، به ذکر‏‎ ‎‏روایاتی از قبیل؛ «‏انّ الریاسَة لا تصْلِح اِلا لاَهلهٰا فَمَنْ دَعی النٰاس اِلٰی نَفْسِه وَ فِیهْم مَنْ هَو اعَلم‎ ‎لَمْ یَنْظر الله اِلَیْه یَوُمَ الْقیامَة‏» می پردازد و اعلمیت در ولایت را بدیهی می انگارد.‏

‏شرایط لازم برای ولایت امر، موضوع دیگر این مقاله است و عدالت، ورع، بردباری،‏‎ ‎‏آگاهی، تدبیر، سیاست نیکو، اخلاق پسندیده، شجاعت و توانایی تشخیص آفات، از‏‎ ‎‏جمله شرایطی هستند که در کنار اعلمیت ضرورت دارند.‏

‏ ‏

کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 191