ولایت فقیه از دیدگاه اهل سنت
دکتر فاروق صفی زاده
به عقیده نویسنده، شرایط و اختیارات رهبر، در دیدگاه اهل سنت، موضوع واضح و روشن است و بخشی از فصول منابع نوشتاری اهل سنت را به خود اختصاص داده
کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 153
است. در منابع روایی و فقهی اهل سنت، روایات و فتاوای بسیاری وجود دارد که جملگی بر لزوم تعیین رهبری، انتخاب رهبر جامعۀ اسلامی به وسیلۀ مردم (بیعت) و وجود صفات عدالت و آگاهی به شریعت در شخص حاکم اسلامی، تأکید می کنند.
پیشوای مسلمین موضع دیگری است که نویسنده مستقلاً آن را از دیدگاه اهل سنت به بحث گذارده است. به گفتۀ «مولوی تایجوزی»، قدرت در تنفیذ احکام اسلامی، برقراری امنیت و برقراری عدالت، از جمله وظایف و اختیارات رهبری است. پاره ای از وظایف و اختیارات گفته شده در فقه اهل سنت با برخی از دیدگاه های امام در این باره همخوانی دارد. وی در ادامه به ره یافت های مختلف مسلمین دربارۀ ضرورت تشکیل حکومت اسلامی اشاره و دیدگاه خوارج (انکار ضرورت تشکیل حکومت)، معتزله (نفی امامت) و اشاعره (حمایت از حکومت) را به طور مشروح بحث کرده است. رابطۀ دین و سیاست، تمایز حکومت اسلامی با سایر اشکال قدرت، تحلیل مفهوم ولایت فقیه، اقسام ولایت، خلافت و امامت و اختیارات و وظایف امام و ولی فقیه، از مباحث واپسین این مقاله است. نویسنده در فرجام سخن خود اذعان می دارد که ولایت فقیه یا امامت عظمی استمرار حرکت انبیاء است، چرا که هدف همه آن ها، اجرای دستورات الهی در جمع مردم است و تا دولتی برپا نگردد و قدرت به آنان واگذار نگردد، احکام دین خدا، بر زمین مانده و اجرا نمی گردد.
کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 154